არც სახელები ვიცოდი თქვენი


არც სახელები ვიცოდი თქვენი




ჭაობშ

 

მთელი ცხოვრება ვერ მოვახერხე 

საკუთარი თავისათვის თავის მობმაც კი! 

მეცხოვრა, მსურდა, ლამაზი და მშვიდი ცხოვრებით,

მაგრამ ვერსად ვერ ვიპოვე ჩამოსაჯდომი. 

სულ ფეხზე ვდგავარ,

ყანჩასავით,

ჭაობში რომ აკანჭულა და თევზს დარაჯობს.

გვერდით მდგომი ყანჩები კი

მხოლოდ მაშინ გადმომხედავენ,

თუ თევზმა ჩემკენ გამოცურა...

კიდევ ერთხელ რომ შემახსენონ,

პატარა ვარ,

პატარა ვარ,

სულ, სულ პატარა,

არაფერში მჭირდება თევზი,

მით უფრო -  დიდი,

ოქროსი ხომ, სულ არ მჭირდება...

 

საგიჟეთი

           ალდა მერინის

 

პოეტების აღთქმული მიწა.

აქ რძის მდინარედ მოდის ლექსი,

თაფლად - სტრიქონი.

აქ ყველა ჩიტი განთიადივით მღერის ღამეებს,

ღამეები არასოდეს იძინებენ,

საძილე აბებს ვარსკვლავებად გამოიყრიან, 

გამუდმებულად ეხეთქებიან გახელილი თვალის მირაჟებს,

პეპლებივით ცვივიან ხოლმე ფურცლებზე და

აი, მელანიც, მათი ფრთებიდან გამოჟონილი ხაოს კვალი,

აი, სიფითრე განთიადის - ქაღალდის თაღი.

მე არასდროს ვყოფილვარ აქეთ - აღთქმულ ქვეყნისკენ, 

მე მარტივი ბიოგრაფია მერგო, უბრალო -

დაიბადა-გარდაიცვალა.

რეკვიზიტები, დეკორაცია, თევზის თვალები, შიში და თოკი -

არაფერი არ დამჭირდა

საკუთარი ჩვეულებრივი არსებობის გარდა, რომელსაც

ნებისმიერი მიამგვანებდა უბრალო ფანქარს,

თლი და ხატავ, თლი და ხატავ ,თლი და ხატავ,

იმ ფურცლებს კი

თვითმფრინავებად კეცავ და უშვებ,

უიალქნო ნავებადაც, 

შიგ ახვევ წამალს,

ხანაც პიტნის უბრალო კანფეტს,

ხან რეტდასხმულ შავ ტარაკანას - უახლოეს მეგობარს და

თვალებში შეშლილ ნაპერწკლების შადრევნებთან 

გაყუჩული ზიხარ და ტკბები აშლილობის ჰორიზონტზე

უცხო მზის ჩასვლით...

დროს არ კითხულობ,

რა აზრი აქვს,

მოკლე ისარი სულ დგას მაინც „დაბადებაზე“,

გრძელი ისარი სულ დგას „სიკვდილზე“,

ციფერბლატზე კი არასოდეს დაეტევა ის, რაც იცხოვრე

მყარი ფსიქიკით -

ძველისძველი მთათა სისტემა, რომელიც უკვე კარგა ხანია 

აღარაა ტექტონიკური.

იხსენებ სხვების აღთქმულ ქვეყნებს,

რძისა და თაფლის მდინარეებს,

ტანჯვის კლდეებზე გადმოკიდებულს...

 

 

არც სახელები ვიცოდი თქვენი

 

მე თქვენ ცოცხლები

არასოდეს მომიკითხიხართ.

არც სახელები ვიცოდი თქვენი.

მღვიმეებს და გამოქვაბულებს

თავის ხალხი ჰყავს.

დიდი ხნის წინათ ჩარღვეულ თვლებს 

მისდევენ კვალში

დედამიწის გულისაკენ

და ამოჰყავთ და ამოჰყავთ და ვერც ამოჰყავთ.

თუმც, განა თვალი?!

ლუკმა-პურის ამოტანა სურთ,

მიწის პურს ჭამს მათი ცოლ-შვილი.

ამოყვანილ თვალს ამაგრებენ სხვების ჯიბეზე,

სხვების სიკეთედ,

სხვების მზედ და

სხვების სინათლედ.

და როდესაც თვალი ისევ ჩაწყდება და

ჩაიტანს იმას,

ვინც ხელს არასდროს უშვებს სიცოცხლეს,

აქ, მიწის ზევით მცხოვრებთა შორის

იწყება ხოლმე აურზაური, მიტინგები, სამძიმრები,

საჩივრები, აქციები, ლექსების წერა...

თითქოს რამე მოხდა ისეთი, 

რასაც არასდროს ელოდა ხალხი.

მე კი ვდგავარ აი, ასეთი, დამუნჯებული,

სინანულის მაღაროში ჩავარდნილი

და ვფიქრობ ჩემთვის:

ახლა დიდი მატრაბაზობა იქნებოდა,

ფეისბუქზე სამძიმრის წერა,

რადგან ცოცხლები არასოდეს მომიკითხავს,

არასოდეს გამიწვდია იმათთვის ხელი,

სანუგეშო სიტყვაც არ მითქვამს, 

არც სიმღერა დამიწერია მათ გასაჭირზე,

არც აქციებზე მივსულვარ და 

არ დამიძრახავს ეს მონური შრომის კოდექსი,

არასოდეს ჩავსულვარ მათთან,

რომ ერთხელ მაინც 

შევხვედროდი შავი მიწიდან მზის ამოსვლას,

რომ მათთან ერთად მეც სიკვდილის ალხი მესუნთქა.

არც კი მახსოვდნენ,

სანამ არ მოკვდნენ,

სანამ არ იქცნენ სიუჟეტებად, ნიუსებად,

სამოქალაქო სოლიდარობის ობიექტებად,

ლექსის გმირებად...

ვდუმვარ.

მრცხვენია,

არასოდეს მომიკითხიხართ,

არც სახელები ვიცოდი თქვენი...

 

 

ობობა

 

ჩემს თავს

მე თვითონ

ვცხოვრობ როგორღაც.

მაქვს უთვალავი მიზეზი ამის.

საკუთარ დღეებს, 

როგორც ობობა,

ვიჭერ და

ქსელში სულსა ვხდი ღამით.

არც დღის მრცხვენია -

მზის ბუსუსები

სინათლის შხამით ბადეებს ქსელავს.

სიტყვები - სხივებს შესეულები,

ჰგვანან ჩემივე სიცოცხლის მძევლებს.

დაღლილ სუნთქვას კი,

როგორც ნერწყვის გზებს,

მარჯვედ ვნასკვავ და ვაჭედებ სივრცეს.

რომ ყველაფერი

მოვყვე და ბოლოს

სიტყვების დაცლილ სოფლებად ვიქცე.

 

 

აცდენა

 

სწორედ იმ დღეს, იმ საათსა და იმ წუთზე,

როცა ყველაზე მნიშვნელოვანის მოწერა მსურდა,

როცა ვიპოვე,

ძლივს მივაგენი 

საჭირო და შესაფერ სიტყვებს,

საჩვენოდ შექმნილს,

მობილურის ბატარეა დაჯდა უეცრად,

ხოლო როდესაც ბატარეა დაიტენა

და შემეძლო ამ სიტყვების შენთვის მოწერა,

ისეთ სივრცეში აღმოვჩნდი, რომ

არ იყო წვდომა.

ხოლო როდესაც წვდომაც იყო, 

ბატარეაც დატენილი,

და სიტყვებსაც, აკინძულს და აკოწიწებულს,

კიდევ ერთხელ და უკანასკნელად შევავალე გული,

ანგარიში გამომელია,

ხოლო როცა

ანგარიში შევავასე და 

ხელახალი გამოგზავნის ფუნქციაც ჩავრთე,

ის დღე უკვე აღარსად იყო.

არც ის საათი,

არც ის წამი, 

როცა

შენთვის ამის თქმა მსურდა...

 

 

წვიმა

 

ალბათ, წვიმა ანგელოზია.

ფრენს ცასა და მიწას შუა,

მიდი-მოდის

გამჭვირვალე არაფრობის კაბადონებზე.

ღრუბლებიდან შეუძლია ამბის მოტანა,

ნისლებიდანაც...

როცა ჩვენებურ გაზაფხულებში გადგება და გადაივსება,

როცა დაღლილ ნაბიჯს გვიჩქარებს, 

გვაიძულებს გაქცევას და გარიდებას საკუთარი მძიმე კვალიდან,

როცა მხიარულ სევდას გვწყალობს - აცეტებულებს,

როცა გვიმწვანებს სამზერსა და

ყვავილებით დაგვაავადებს, 

როცა მინდვრებში გაშლის სიმართლეს

და მოგვახლის ყაყაჩოს და სოსნის სახელით,

როცა გუბებს გამოგვაყრის ზღვების სახსოვრად,

როცა ქოლგებით გაგვიფერადებს რუხ ქუჩებს და

როცა სველ სამოსს კონვერტებივით შემოგვაცლის,

რომ უკეთესად გადაგვიკითხონ 

ზამთრის მოწყენილ წერილებად ქცეულნი ლამის, 

როცა ხეებზე ლეშხს აგროვებს,

ჩვენი მხრების დასასველებლად,

რომ რუტინის სამხრეშედგმულებს,

ჟრუანტელი შეუყენოს გასამხნევებლად, 

როცა მოწყვეტს დედის მუჭში ჩაკრულ ხელისგულს

და ბავშვების ჭყაპუნს ამრავლებს -

სიხარულის ლიტურგიებად,

ფიქრობ, რომ წვიმა

უსათუოდ ანგელოზია

არავითარი ფრთები წყვილ-წყვილად,

არავითარი მახვილი, ცეცხლი.

წვიმა - მით უფრო, გაზაფხულის, მით უფრო - თბილი,

მით უფრო - თქეში, შხაპუნა და თავაწყვეტილი

სწორედაც რომ ანგელოზია,

თავისნათქვამა.

 

 

ჩრდილი

 

ადამიანებს უყვართ ჩრდილები.

ახალგაზრდა ჩრდილები დილის,

ლამაზ ლანდებად დაფენილები.

უფრო მაღლები, 

ტანადები,

მსუბუქები,

მოფარფატენი.

არც დარდი უჩანთ, არც ნაღველი.

რა ერთგულებით მოგდევენ და 

ეფინებიან შენ ნაცვლად მიწას,

უხმოდ ესმით,

შეგციცინებენ.

ბიჯს არ დგამენ არსად თავისით,

რაც შენ გსურს და როგორც შენ გსურს,

ისე არიან.

დილის ჩრდილები,

ახალგაზრდა ჩრდილები შენი.

ოდესმე თუ მეტაფორც შეგეშველება,

იტყვი,

მზეო, ჩემო მხატვარო, ნუ იქნები დაუნდობელი

და ყველაფერს ნუ გაამჟღავნებ.

ნურც ჩემში მყოფ ჩრდილებს მომწყემსავ...

გაუშვი იქით, აუქნიე ნათელი ხელი, კიდეც დააფრთხე,

შეაშინე მარტოდმყოფობის სიმსუბუქით,

თითქოს მართლა ღირსნი იყვნენ თავისუფლების...

 

 

ქალაქი, რომელიც იყო
 

ადრე ქალაქს დიდი ცა ედგა,

ჰორიზონტი კი, განიერი,

ვეებერთელა საწნახელს ჰგავდა

სინათლისა და ვარსკვლავების

ლალისფერი ღვინის საწურად.

სიმღერები,

მწკრივში ჩამდგარნი,

ადიოდნენ ყელიდან და აჰქონდათ ცამდე

ამბები იმ ქალაქური ღამეებისა.

აკაციები - ქუჩის ძიძები,

თეთრ, ფითქინა ხელსაწმენდებს

გულისჯიბეში უდებდნენ ფრთხილად

დილებს, რომლებსაც ჰქონდათ

მზერაში უბრალო და ქართული სხივი.

 

ყველამ იცოდა ქალაქური სიხალვათის

ფასი, ჰაერს რომ

სურნელივით ასდიოდა მზეშიც და თოვლშიც...

ახლა ცა ისე დაპატარავდა,

მალე ჩიტის ბუდესავით გამოჩნდება,

როცა ავხედავთ.

არც მთის მაქმანებს გაიჩერებს ახალი თარგი,

არც ხევების სამხრეს მოიხდენს...

ჰორიზონტიც აღარ გვექნება -

ჩალის ღერივით ჩაიფენს ჩიტი ხმელ ბუდეში,

კვერცხი რომ ჩადოს

და გალობა გამოჩეკოს,

იქნებ როგორმე,

ერთ მშვენიერ დღეს

გაქვავებული ქალაქი ადგეს,

გამოაღოს მთავარი კარი

და გავიდეს ცუდი სიზმრიდან...

 

 

წამი

 

არც იცი ზუსტად, რას მოეჭიდო, რას მისწვდე.

ვერ გამონასკვავ ხავსს, თქეშს, ზვავსა თუ  ქარიშხალს.

ისევ შორ მზერის რინდებზე დაკიდებული

დგახარ და ელი ამ ყიამეთში გარიჟრაჟს.

იცი,  ფსკერის და ნაპირის რიბირაბოებს

ვერც არჩევ ზოგჯერ, ოღონდ კი იგრძნო საყრდენი

და ზვირთს, რომელიც არ გახრჩობს, მაგრამ გაყრუებს,

ატან სხეულს და სულს და სიზმარს და...  არ ხედნი.

ძალა მიქცევად შენში უკან რომ იბრუნე

 ექოებს ჰგავდა, შორეთზე  წითლად  მიშხეფილს.

მოტრიალდება ეს აგრაგნილი მინდვრებიც,

თვალში გექცევა, ბნელზე შეჩვევის ნიშნებად.

შენც აღარსად ხარ, რომ შევიცადო, შევჩერდე.

გზებია მხოლოდ, ნაბიჯს მტვერად რომ ეღვრება,

მოძრაობ, როგორც რიტუალური დეტალი

რად გიღირს ერთი შეშლილი წამის შეხვედრა.

წამის, რომელიც გაღებს ნაცნობი კარივით,

მარტის გრგვინვას ჰგავს  მისი უდროო ჭრიალი.

დაკიდებ უცებ ყველაფერს, რაც გამძიმებდა

ხეზე, რომელიც შენშივე ყუჩად შრიალებს,

შედიხარ, სადაც შენივე თავი გელოდა

არაფრის მრწმენი, აღარაფერზე მლოცველი,

სადაც დგანან და მოგჩერებიან  საწველად

იმ მინდვრებიდან მობრუნებული ძროხები...

 

ლიტერატურული ჟურნალი ახალი საუნჯე
© AXALISAUNJE.GE