* * *
რ.კ.-ს
მე ვიცი მხოლოდ, რომ დასრულდა (თითქმის დასრულდა)
უბნელესი ასწლეული. შესაძლოა, ის არც იყო დანარჩენებზე
მეტად ბნელი, მაგრამ იყო გაცილებით თანმიმდევრული
სისასტიკეში. ყველა სხეულს მიანიჭა მისი ნომერი
და ჩარეცხა ყველა სული - განსაბანად - ბინძურ არხებში,
რათა გონებას ეზეიმა გამარჯვება. ყველა უფსკრული
თავს იმედად ასაღებდა. სხვათაშორის, დიდი წარმატებით.
უზარმაზარი ღუმელები ერთგულად ემსახურებოდნენ ადამიანებს -
მილებიდან იფრქვეოდა სიამაყე. ბრწყინავდა ყინული
ქვად ქცეული ვარსკვლავის ქვეშ. გამურული ვაგონები მიგორავდნენ
არარსებული პუნქტებისკენ დასავლეთით და ჩრდილოეთით.
წარმავალია ყველაფერი. იმპერიების ნანგრევები დაფარა ჭუჭყმა,
გაიხლართნენ ბარდებში და ნარშავებში. დადუმდნენ
რეპროდუქტორები, დაიფშვნა გრანიტი.
ვიბადებოდით ქვეყანაში და ვიწყებდით მისგან გაქცევას,
მაგრამ წასულებს, როგორც ორფეოსს, გვეშინოდა უკან მოხედვის.
რა გადმოგვყვა წარსულიდან? ირონია, თმენის უნარი,
იშვიათად - სითამამეც. ძირითადად მღვრიე ფიქრები,
რომ გავაკეთეთ ბევრად ცოტა, ვიდრე შეგვეძლო
(ეს მღრღნელი განცდა ცოდვისა თუ დანაშაულის,
რომელსაც ღმერთი გვაპატიებს, მაგრამ ბავშვები?..)
ეს იყო ჩვენი არჩევანი. ჩვენ ვიღებდით მწარე სიმართლეს,
როგორც წყალობას, მაგრამ სიკვდილს არასოდეს ვადიდებდით.
ჩვენ ვლანდავდით ანგელოზებს რელსების და ცემენტის თავზე.
გვიყვარდა. ბიბლიოთეკებში ვანთებდით სანთლებს.
ვასხვავებდით სიკეთეს და ბოროტებას, თუნდაც მხოლოდ
სახელებით. რაც არც ისე ადვილია. ეს ყველაფერი
შეგვაქვს წყვდიადში. ვიმედოვნებთ, ცოტა არ არის.
აქილევსის ფარი
იოსიფ ბროდსკის
მხოლოდ იმიტომ ვლაპარაკობ, იმიტომ ვწერდი,
რათა შენსავით მეც მეხილა, ნერვების შიშველ
ეკრანზე როგორ იხატება სამრეკლოს ნიშა
და გასაღები ცარიელი საფერფლის გვერდით.
შენ მართალი ხარ: არაფერი იცვლება არსად,
რადგან საზღვრები წარმოსახვის ყველგან ერთია,
გინდ მანდ, გინდ ჩემთან, მანძილები ნაპირს ერთვიან
და ღამის ზღვასაც
თანაბრად ესმის ორივესი. ფოთლის სიმწვანე
ყველგან ერთია. ლამპის ჩრდილიც. და მხოლოდ მაჯის
საათის ისრებს, თუმც ბრუნავენ მარცხნიდან მარჯვნივ,
სხვადასხვა დრო აქვთ მონიშნული; პლიუს, სიმწარე
ზღვების, რომლებმაც დაგვაშორეს, როდესაც გეზი
არ გაიმრუდე და ქრებოდი, როგორც ბერძენი
თუ მიდიელი ზღვაოსანი. ჩვენ ვერ შევძელით
და დავრჩით გემზე,
და ის არც ისე უსაფრთხოა; არათუ ჩვენთვის _
თუნდაც ვირთხისთვის. და ვერაფერს ვხედავთ გასაკვირს,
თუ გემს აგურის კედლები აქვს, ხოლო ასაკი
სულ უფრო ხშირად მრგვალდება და, რაც უფრო შედის
სიმწიფის ზოლში, იბინდება მით უფრო ტვინიც
დროით, რომელსაც, როგორც იქნა, სივრცეც დანებდა
და შეიკუმშა, და საერთოდ დაგვაბრმავებდა,
რომ არა წვიმით
გადარეცხილი სანაპირო, გადალოკილი
მისი ქვიშები, და ქვიშაში - თითქოს ფარული
და მაინც ცხადი, და სავსებით ტრიუმფალური
თაღი ბგერისა, მორკალული, როგორც ბორკილი,
და მორგებული ჩვენ სულებზე; ცეცხლის არშია,
რომელიც აწრთობს ყველა სიტყვას, მკერდში გამოთხრილს,
რადგანაც ჩვენი ტერრა ფირმა, ჩვენი სამოთხე
სწორედ ხმაშია.
იყოს მშვიდობა შენი შემწე. ორივეს შემწე.
იყოს წყვდიადი. ფეთქდებოდეს მასში ნაღმივით
ყოველი წამი. სიზმრების და ზღვების გაღმიდან
გარკვევით ვხედავ ყველა სიტყვას, რომელსაც შენ წერ.
დაე, ქრებოდნენ ქალაქები. ბუნებაც. თეთრი
ფარი დარჩება მათ სანაცვლოდ, და ზედ ნაჭედი
მთელის შუაზე გახლეჩილი ორი ნაჭერი
ოდესღაც ერთი
ცხოვრების. ასე ირწევიან კენჭებიც წყალში,
როგორც მოძრავი ნახატები, ჭუჭყის და ქაფის
დუნე ლივლივში, ვიდრე ტალღა, რომელიც ნაპირს
მოულოდნელად მოასკდება, ყველაფერს წაშლის.
ფანჯრების შავი კვადრატები. სიზმრის გოდოლი.
ოთახის სითბო კვეთს მინებს და ეხება ღამის
უგრძნობ ზედაპირს. სამრეკლოსთან უღონოდ ღნავის
ცივი მოტორი
და ჩემში ლექავს წლებს და დღეებს, წუთებად გაცრილს.
ბრმად შექანდება სამრეკლოზე ერთ-ერთი ზარი
და ვიდრე შთანთქავს მის ფერმატოს საძირკვლის ბზარი,
ექო მოივლის ჭერს და კედლებს, შეარხევს ტაძრის
პორტალს და თაღებს, და შეაღწევს ფრესკის ქანებში.
ცახცახს ერთმანეთს გადასცემენ მწყობრი სვეტები.
აყმუვლდებიან სულები და კონტინენტები
ცოცხალ ღამეში.
სხივი მოადგა ბნელ იალქანს, ძელზე მიკეცილს.
ნისლების აშლის და ღუზების აშვების დროა.
შენ კი გაჰყურებ თერმოპილეს, გინახავს ტროა.
ეს შენ გებოძა თეთრი ფარი, და კლდედ იქეცი.
და მტკიცედ დგანან მის კიდეზე ტაძრის ბურჯები.
და მტკიცედ ელავს რკინა ქარში. ქარი რკინაში.
ვერ დაგიცავენ ვერც ისინი შურის წინაშე,
თუ დამუნჯდები.
და შეგვატოვე ჩვენ-ჩვენს იღბალს, ჩვენივე ტკივილს,
და შეაბიჯე ხსოვნის ველში. მაგრამ ყოველი
წამი, ჩვენ ვიცით, ორმაგია. ორჯერ მოველით
მასთან შეხებას. მიგვაცილებს ორმაგი სხივი
წრისკენ, რომელიც იწრიტება ტალღის ქაფივით.
მიქცევა ტოვებს სველ ქვიშაში ელვარე ტბორებს.
თვალი ვერ არჩევს ნავს ლოდისგან. სულ უფრო შორი
რჩება ნაპირი.
კომენტარი
ძნელია, მაგრამ პირველ რიგში გიყვარდეს ენა -
პატივაყრილი საგაზეთო სტატიებში, ფარისევლურ ნეკროლოგებში,
საძინებლების სიბნელეში, გადაბეჭდილ ანონიმურ წერილებში,
ბაზრების ყაყანში, საველე შტაბებში, აშმორებულ პალატებში,
საგარეუბნო თეატრებში, საიდუმლო პოლიციის ჯურღმულებში,
ტუალეტების მყრალ კედლებზე; სასამართლოს ძველ შენობებში,
სადაც კიბის უჯრედები დაცულია გისოსებით, რათა არა ადამიანმა,
არამედ თავად საუკუნემ დაუდგინოს სიკვდილის წუთი.
ენა, დაბინძურებული ხმაურით და მძვინვარებით,
თავისივე ნანგრევებში მოყოლილი, უნდა გიყვარდეს.
ის ამ მიწაზე ჩვენთან ერთად გამოაძევეს
და, შესაძლოა, მასში დღემდე ილანდება პირველი ზესიტყვა,
სულ სხვა, მაღალ სამშობლოში ჩასახული. ის ჩვენ გვებოძა,
რათა მისით გამოვირჩეთ თიხისაგან, პალმებისაგან
და თუნდაც - ანგელოზებისგან (რატომაც არა?)
და სახელები დავარქვათ საგნებს, რათა შევიცნოთ ჩვენი თავი.
თუ ვინმე მიზნად დაისახავს, დაუბრუნდეს პირველქმნილ სამეფოს
და ენას ძველი სისუფთავე აღუდგინოს, უნდა ახსოვდეს,
რომ არაფერი გამოუვა. მისი გალავანი
მით უფრო სწრაფად იხევს უკან, რაც უფრო მეტად უახლოვდები.
ნიჭი უდრის დამარცხებას; რაც დიდხანს შენდება,
ელვის სისწრაფით ნადგურდება. მოერიდე სხვის სამოთხეებს
(განსაკუთრებით - მდიდრებისას). თუ ერთ-ერთში შეგიცდა ფეხი,
შენი კვალი წაიშლება, და გასაღებს ვეღარ იპოვი.
ამბობენ, ჩვენ ვართ იარაღი. ყველა სიტყვას გვკარნახობს ძალა,
რომელსაც თვალსაც ვერ ვუსწორებთ, რომ არ დავბრმავდეთ.
არც მთლად ასეა. ჩვენ მივყვებით იაკობის კიბეს სიზმარში,
ხელებით ჰაერს ვეჭიდებით, და არ არის გაჭიმული ქვემოთ ბატუტი,
და იმედი გვაქვს, რომ იქ ვიღაც დაგვიხვდება - კიბის ბოლოში,
ვინც განზე გაგვწევს და დაიწყებს ჩასწორებას:
ერთგან სინტაქსს დაალაგებს, სხვაგან სიტყვებს გადააჯგუფებს.
ასე ხდება იშვიათად, მაგრამ ხდება -
და ამ დროს ფიქრობ: რაც დაწერე, კარგად დაწერე -
როგორც ყინულის ნატეხები მდინარეზე, ტივტივებენ ფურცელზე სიტყვები.
შემდეგ ჩნდება ბუჩქნარი და კორპუსები... და აღარ აქვს მნიშვნელობა,
ვინ წაიკითხავს შენს სტრიქონებს (თუ საერთოდ წაიკითხავენ).
ხედი ალეიდან
სადაც ახალმა მეპატრონემ მიწაყრილი აამაღლა, იდგა ხურტკმელი.
ლურჯი ორმაგი ღობითაა გამიჯნული შიდაეზო წაბლებისაგან.
ყველა შესაძლო განზომილება, გარდა დროის, შეკუმშულია.
სივრცე ისედაც მეტი იყო ამ ეზოში, ვიდრე ბავშვობა გაწვდებოდა.
თუ თვალს მოჭუტავ, ახლაც შეძლებ არარსებულ კიბეს აუყვე
მანსარდისაკენ, სადაც ჯერაც ჭრიალებენ ბიძაშვილის ფეხქვეშ ფიცრები.
- დიდი ხნით ხარ? - ერთი ღამით (ასეც მოხდება,
ოღონდ უკვე წლების შემდეგ). პირველ სართულზე
გაქვავებული დიდი სარკე, რომელიც იტევს
შორი გრიგალის ათინათებს, ქლიავების გვირგვინებს, ფლაკონებს
სუნამოების ყრუდ გამჯდარი არომატით. გამთენიის უძილობები,
საათის ფეთქვა მეზობელი ოთახიდან, რაც გვახსენებს, რომ ყველაფერი
თუმცა ნელა, მაგრამ გადის; რომ დროც სიტყვას ემორჩილება;
რომ ყველაზე უარესიც, რაც შეიძლება დაგვემართოს, მაინც იმაზე ნაკლებია,
რისი გაძლებაც შეგვიძლია. კარის უკან - ფოტოების სასუფეველი.
ერთ-ერთზე ჩრდილი ალუბლის წვნით სავსე ჭიქით
და იქვე ძაღლი. სურათები განაგრძობენ თავის სიცოცხლეს,
თუნდაც არ დარჩეს აღარავინ, ვინც მათ გაშიფრავს.
ძაღლი უკვე ჩაფლულია ბაღის კუთხეში (და ის კუთხეც დაფარულია
ორმაგი და ლურჯი ღობით), ხოლო ის ჩრდილი,
რომელიც წრუპავს ალუბლის წვენს, ჯერაც ტივტივებს
საგნების თავზე, ოდესღაც მწვანე ღარიანი შპალერის ფონზე,
რომელიც წლებმა გაახუნა და რომელიც აღარ ეკუთვნის
არც მას, არც ახალ მეპატრონეს, ვინც ახლა თითქოს
მასზე სულ ოდნავ ნამდვილია. ვერავინ იტყვის,
რა უფრო მიესადაგება ამ კვდარ უჯრედს ალეის ბადეში,
ამ სიცოცხლისგან დაცლილ სურათს: გულგრილობა
თუ ტკივილი? არადა დაემთხვნენ.
შერემეტიევო, 1977
როცა უკან მოვიტოვე საბაჟოს სუსხი, ჩავიარე ბადრაგებს შორის
და ავუყევი საფეხურებს ღარიბული სავალუტო სამოთხისკენ,
გამახსენდა, რომ ხელიც არ დავუქნიე რამდენიმეს, ვინც მაცილებდა.
ვინც თვითმფრინავის აფრენამდე იქცნენ ჩრდილებად,
ხმებად ყურმილის ნიჟარაში, მისამართებად დაკარგულ ბლოკნოტში,
რაც, შესაძლოა, ჩვენი დროის ერთადერთი სასწაულია.
მე ვიცოდი, რომ ხმა ფშვნადია, რომ სიტყვები იფერფლებიან,
რომ ბუნდოვანი ფოტოები შეიწოვენ ნაცნობ სახეებს
და ფოტოებსაც განდევნიან კედლებიდან წიგნის თაროები.
არ ვიცოდი, ვინ უფრო ვართ პერსეფონეს ტუსაღები: მე თუ ისინი.
ვიჯექი მომცრო მაგიდასთან და ფანჯრიდან ვხედავდი სივრცეს -
სხეულს, ჩემგან მიტოვებულს - როგორც იტყოდა აქაური ერთი პოეტი.
იქ გამლღვალი მზე ჩამოდნება ელსადგურის ბოძების თავზე,
ტრამვაი ტალახს შეაშხეფებს მარტის ბულვარებს
და გუბეები დატბორავენ “ბოლშაია გრუზინსკაიას”.
იქ, ოღონდ სხვა დროს, ომისშემდგომ შენობასთან ეგდო თვითმკვლელი
და რამდენიმე მილიციელი შეკრებილებს ერეკებოდნენ,
მე კი თავიდან ვერც მივხვდი, რა მოხდა.
იმ წუთის შემდეგ საკმარისი დრო მომეცა, მივმხვდარიყავი:
თორმეტი წელი, ოცი წელი, იქნებ ოცდაათიც
უკიდეგანო კონტინენტზე, ბნელ ოთახებში.
იქ, თითქმის იქვე, გასაღები აჭრიალდა კაკუნის შემდეგ.
იქ, თითქმის იქვე, მე ვისწავლე, როგორ ბრწყინავს ზოგი სტრიქონი
და ანათებს შუაღამის თოვლსა და ხეებს.
ქვეყანა, რომელიც არავის ეკუთვნის, დროებითი სხეულივით ნაბოძები,
დამარცხებულთა ჭაობნარი, გაჭიმული ბარენცის ზღვამდე,
სადაც ჯვრები თვითმფრინავების აღმართულან უხილავ ცაში.
საუბარი ზამთარში
შეაბიჯე პეიზაჟში. იქ ახლა ბნელა.
სიბნელეში ცარიელი ტრასაც გუგუნებს.
ებრძვის უძრავი უკუნეთი მოძრავ უკუნეთს:
კონტინენტისა - ოკეანის, რომელიც ღელავს.
გამვლელმა (იქნებ ანგელოზმაც) ცოტა ხნის წინათ
უმსუბუქესი ნაკვალევი დატოვა თოვლში.
შავი ფანჯრები ირეკკავენ ნაპირის ბრწყინვას.
ტვინსაც აქვს მისი ანტარქტიდა, რომელიც გთოშავს.
თოვლი ფუვდება და მოძრაობს, თითქოს ქაფია
სხვა, მიწისქვეშა მორევისა, მისი ნაღები.
პირსი ჩნდება და იფარება მძიმე ტალღებით.
ასე ზამთარი იფართოვებს გეოგრაფიას.
არც ტელეგრამა, არც წერილი, აღარც რადიო.
დრო, შენ იტყოდი, დაულუქავს ჩაღვენთილ სანთელს,
როგორც კონვერტი, ცვილის ბეჭდით. მხოლოდ ათიოდ
ფოტოსურათი ბნელ ღამეში, რომელსაც ათევ.
როგორ ხმაურობს ყველა ლოდი, როგორ ზანზარებს
ჰაერიც, როცა გარიჟრაჟი წყვდიადს აზავებს
პირველი სხივით! თუკი მზერა ოდნავ დაძაბე –
გამჭვირვალდება ყველაფერი: ხალხიც, ტაძარიც.
მხოლოდ ხეების კონტურები ჩანან მკაფიოდ.
თვალებს დახუჭავ – და ხეებსაც ასკდება ქერქი.
მზერით შედიხარ მათ სხეულში, იკვლევ ძაფივით
დახვეულ წრეებს, საიდუმლო აპოკრიფს მერქნის.
“მავნე ჩვევაა ჩაბრუნება მზერის და მხოლოდ
ხმების მიყოლა; ჩაგჩეხავენ ბოლოს ის ხმები”.
“წინასწარმეტყველს სულ სხვა ჰქონდა ნაგულისხმები”.
ეს იგივეა, ხეს მიაჩნდეს ყინულის ლოლო
მისივე ტოტის გაგრძელებად. როგორც ჩიტები
ელსადენებზე, ჰორიზონტზე სხედან გემები.
ეშვება ცეცხლი მარსისა და იუპიტერის
ბალტიის ზანტი ღრუბლებისკენ, სვენებ-სვენებით
რომ მიცურავენ ატლანტიკის ყრუ და შიშველი
ნაპირებისკენ. იანვრიდან ქარის ნაკადი,
შხეფებით სავსე, თებერვალში როცა გადადის,
უფრო და უფრო ქვავდებიან მის ქვეშ ქვიშები.
ლაგუნებს მიღმა – უწესრიგო, დაბალ-მაღალი
ბორცვების რიგი, ალაგალაგ – ხმელი ნამქერი,
ბინძური, ლღობაშეპარული. “შემდეგ რაღაა?”
“ისევ მდინარის შესართავი. ყურე. ტანკერი”.
ბადეებივით დაზნექილი ღრუბლების ძირში
ბჟუტავენ ღამის მოედნები თევზების მსგავსად.
“გემახსოვრება, ვარსკვლავები გვიქადნენ რასაც”.
“ჩვენი დრო აღარ საჭიროებს ზეციურ ნიშნებს –
არსებობს მხოლოდ სტატისტიკა”. “გრავიტაცია
სიკვდილის – აი, ერთადერთი, რასაც ვაფასებთ”.
“მაინც არ გვინდა დავიჯეროთ, რომ ეს ასეა,
ვიდრე ხარობენ ნარგავები მსხვერპლის საფლავზე”.
“მოწმე სად არის? ვეღარ ვხვდებით, სად გადის ზღვარი,
თუ მართლაც გადის, წარმოსახვის და სინამდვილის;
იქნებ ამქვეყნად მე და შენ ვართ მხოლოდ ნამდვილი?”
“არა, ჩვენ შორის მხოლოდ შენ ხარ, ვინც მართლა არის”.
“მაგრამ სად არის ის, მესამე? ნუთუ არავინ,
მე და შენს გარდა, აქ არ არის, რათა გვისმინოს?”
“რატომ – ცაა და დათოვლილი, ვრცელი ტრამალი.
ხმები კი – ვიცით – გულზე მეტხანს ძლებენ ისინი”.
ტყე იქუფრება შუადღისას. ასეთ დროს ადვილ
საგნებს ინახავს მხოლოდ ტვინი, რომლებიც შიშველ
სივრცეში, თითქოს არსაიდან, წუთის წინ იშვნენ
და აი, უკვე იკავებენ სიტყვების ადგილს:
ჩონჩხივით შავი ხეები და ნაფშვენი კედლის.
ყინული სკდება და ბზარებში მოჟონავს ქაფი.
შემდეგ – სუჩუმე; თან ისეთი მძიმე და მკვეთრი,
ალბათ გაწვდება ოკეანის ორივე ნაპირს.
პეიზაჟი, ზაფხული, 2001
სუზენ ზონტაგს
თავდაპირველად მხოლოდ ქარი, და მარტოსული აბრები.
კოშკი, ჩასობილი არამდგრად კუნძულში.
ჭებივით შიდაეზოები, რომელთა მიღმა
ხილული სივრცე, პერმენიდეს თანახმად, მრგვალდება.
ქალაქგარეთის ფიჭვებამდე გაშლილი მტვერი.
უხილავი ღამის პეპელა, ფრთებით აკრული
სვეტის სპირალურ ორნამენტზე. შემთხვევითობა
თამაშობს წყალზე არეკლილი კენტი ვარსკვლავით.
ღია სარკმლიდან გამოდგმული რეპროდუქტორი
ტრანსლირებს მთავარანგელოზის საყვირის გუგუნს.
ღმერთი იღვიძებს, და რაც რჩება მოედნისგან _
ერთი მუჭა ნაცარი და სიყვარულია.
მზე ამოდის დანგრეული ქალაქის თავზე,
მისი ბრმა სხივი პოულობს მაგიდას
და ცარიელ დროს აპობს ფრაზა, რომლის თანახმად
არც ყოფილა გასული ღამე.
NEL MEZZO DEL CAMMIN DI NOSTRA VITA
კონსტანტინე ბაგატირევის ხსოვნას
ის ცხოვრების შუაგზაზე წამადგა ცელით...
რაც თავი მახსოვს, ვთამაშობდი არყოფნას ძალით.
სიკვდილიც იყო იმ ოჯახის რიგითი წევრი,
რომელსაც მუდამ სხვის საწოლზე ეჭირა თვალი.
მე მას ვწვრთნიდი და ვასწავლიდი ქცევას და ჭამას,
და ვიცილებდი, თუ პერანგქვეშ ხელებს მაჩრიდა,
და აღმოსავლეთ ევროპაში ყველაზე ლამაზ
ქალაქს ვუცქერდით დილაობით ღია ფანჯრიდან.
იქ იყო რკინა _ მომლოდინე ლულის ნასვრეტი.
გამხმარი სარი და ხელკეტი, ვითომ რეზინის.
იყო ქვა. იყო ელმავალი. იყო კასტეტი.
და კიდევ უფრო საიმედო _ იყო ბენზინი.
სიკვდილთან ერთად ვიძინებდი. პურის ყუიდან
ბოლო ყლუპამდე, რაც მებადა, ვუნაწილებდი.
ზოგჯერ საერთოდ ვივიწყებდი, მაგრამ ტყუილად:
მის გულს ვერასდროს მოიგებდი მხოლოდ მცირედით.
დერეფნის ბოლოს ჩემმა გულმა უმატა ძგერას
და ბოლოს მახსოვს, ბნელ კიბეზე როგორ ვგორდები
ქალაქში, სადაც, სხვათაშორის, სიკვდილი ჯერაც
შეიძლებოდა ყოფილიყო მოულოდნელი.
ინსტრუქცია1
ფრენა საათსაც არ გასტანს. მესაზღვრე
მხოლოდ ვალის მოსახდელად დახედავს პასპორტს
(ბოლო კარტს შენი უსასრულო თამაშიდან)
და გზას გითმობს. რა თქმა უნდა, ბევრი რამე შეიძლება შეიცვალოს
ერთ წელიწადში, ერთ თვეში, წუთში;
თუმცა არა, საეჭვოა... აგურის კედლები
მეიერლინგის დროინდელი ბარაკების. დღესასწაული.
შენობებზე პორტრეტები, ლოზუნგები, მოწოდებები.
ოქროს ხანა ამ მხარეში: მმართველები გაკრეფილან აგარაკებზე,
დაკეტილია არქივებიც. ზარმაც მორიგეს
ციფერბლატის მობრუნებაც ეზარება. დიდი ალბათობით
ციხეებიც დარჩენილან ორი-სამი სამსახურზე შეყვარებული
ზედამხედველის ანაბარად. აი, სწორედ ასეთ დღეებში
შეძლო მფრინავმა დაუსჯელად დაერღვია საზღვარი ქვეყნის2,
სადაც ურანი და ფოლადი პურზე მეტია, და დაეშვა ქალაქისკენ,
რომელშიც აღარ დაბრუნდები. მფრინავისგან განსხვავებით, შენ არ ხარ გმირი.
ნოემბრის ბნელი ბულვარები. ყველა ხის უკან
თითქოს ვიღაც იმალება. სიზმარია, ნამდვილი სიზმარი.
გორაკი ნისლში. მასზე ასვლას არა აქვს აზრი.
ის ერთია ამ ქალაქში. დაბლობები გადაჭიმულან
უსასრულოდ _ დნეპრისკენ და ურალისკენ. ხიდზე გადადი
და შემდეგ მარჯვნივ. მიგაცილებს ორაზროვნად ჩაბნელებული
ლამპიონები და ფანჯრები, ძველი მეჩეთის
შეუსაბამოდ ახლებური გალავანი. გამვლელები
ვერც გამჩნევენ. მერამდენე დღე მიდის, ჟინჟღლავს.
ტრამალები, ცარიელი ტრამალები, ლაგუნის ფსკერივით.
ქვის ლოკოკინა სადარბაზოს კარის თავზე, რვაფეხა და შროშანები
კარნიზებზე; და მდინარე, ლორწოვანი, როგორც მოლუსკი,
ნიჟარიდან ეს-ესაა გამომძვრალი.
ძეგლი მოედნის შუაგულში3. სოფლელი ქალი
ყიდის ყვავილებს. მიხაკებს. ცალობით.
ძეგლთან, წესით, უნდა იდგეს საპატიო ყარაულიც,
რომლის ვალი მიხაკების აკრეფა და გადაყრაა. მაგრამ დღეს უქმეა -
მასაც ჭირდება დასვენება. ოცდაათი წელი გავიდა,
რაც აქ ხალხი შეიკრიბა (ათასები. ორი ან სამი.
ხუთს ვერაფრით დაიტევდა მოედანი) და ეჭირა ყველა მათგანს თითო მიხაკი.
რაც შემდეგ მოხდა, წიგნებშია აღწერილი.
თავის დროზე ამ წიგნების წასაკითხად დატოვე სამშობლო.
აქ ჯერ კიდევ იძებნება გამსკდარი ქვები,
ალბათ კედლებსაც შერჩებოდა ნატყვიარები,
მაგრამ იმდენი დრო გავიდა, გიდის გარეშე ვერაფერს იპოვი.
ძეგლი მოედნის შუაგულში. მის შესახებ ცოტა რამ იცი.
გახსოვს მხოლოდ ციტატები ლექსებიდან, სათაურები,
შესაძლოა, საუკეთესო ლექსებიდან, რაც კი ოდესმე დაწერილა.
არტილერისტი. შავგვრემანი. თავისუფალი ქვისმთლელი. კოჭლი.
ლიბაუ. ოსტროლკა. ვოლა. ტიმიშვერი.
ბრძოლები და ლაშქრობები. ბევრად მეტი წაგებული, ვიდრე პირიქით.
სული დალია ალეპოში. სიკვდილამდე მოასწრო და მიიღო ისლამი.
არავინაა მოედანზე. დადე მიხაკი მის ფეხებთან,
რათა ჩატყდეს დედამიწა თავისივე სიმძიმისგან, როგორც ვარსკვლავი.
კონტინენტი ჩაიცრება დაბლობებში, დაბლობები ქალაქის მტვერში,
ქალაქის მტვერი მოედანში, და მოედანი - მონუმენტში.
და მიხაკი, ყველაფრის ცენტრი, უთვალავი ნეიტრონით დამძიმებული.
ორ საათში, როცა ისევ ჩამოივლი, ეს მიხაკი აქვე დაგხვდება.
ან მოგეჩვენება, რომ ისევ აქ არის.
უმიზნო ჟესტი. შენ ხომ ამ დღეს ოცდაათი წელი ელოდი.
გამოიცვალე სამშობლო და მეგობრები, რათა მიზნისთვის მიგეღწია.
ხოლო ისინი, ვინც აქ ოცდაათი წლის წინ იდგა (და ბევრი სახლში ვერც დაბრუნდა)
საუკუნე, უფრო მეტიც - 108 წელი ელოდნენ ამ დღეს4.
სხვა რა გზა ჰქონდათ: დაბლობები, სტეპები, ნისლები
სხვას არაფერს გასწავლიან, თუ არა - ლოდინს.
-------------------------
1 ლექსი 1986 წელს ჯერ კიდევ სოციალისტურ უნგრეთში მოგზაურობის შესახებ -1956 წლის ბუდაპეშტის აჯანყებიდან ზუსტად 30 წლის შემდეგ.
2 მფრინავი, 18 წლის გერმანელი ავიატორი მათიას რუსტი, რომელმაც 1987 წელს თავისი სამოყვარულო თვითმფრინავით გადმოკვეთა საბჭოთა კავშირის საჰაერო საზღვარი და მოსკოვში, წითელ მოედანზე დაეშვა.
3 იგულისხმება უნგრეთის 1848 წლის რევოლუციის გმირის, გენერალ ბენის ძეგლი.
4 108 წელი - შუალედი 1848 წლისა და 1956 წლის აჯანყებებს შორის.
