„და მეუფეთა მეუფეო,
უხმოდ, უსიტყვოდ უნდა ვიდგე მე შენს წინაშე?..“
რაბინდრანატ თაგორი
დიანა
მე რომ ყველაფერი მოვყვე, ცხოვრებას რაღა დარჩება.
ეს სადღაც წავიკითხე მგონი, ან იქნებ არც არსად და მე ვფიქრობ ასე. რამდენი ხანია, ასე აღარ მიფიქრია, როგორც ადრე - გემრიელად, ჩემებურად, არავის და არაფრის წინაშე ვალდებული რომ არაფრით ხარ, არც ანგარიშს უწევ ვინმეს. ფიქრობ და იძირები სადღაც, ნისლიან, ლელქაშებიან ტბაში, წყვდიადში, და რაც უფრო ღრმად ჩადიხარ, მით უფრო ბევრი ნაპერწკალი გცვივა თვალებიდან.
ჩემი ნაპერწკლები.
ისინი მურომაც დაინახა ერთხელ, გავეშებული სექსის დროს და თვალებზე ხელი ამაფარა. მერე სულ ეგრე ვნთქავდით ერთმანეთს, გიჟებივით, დიდ-დიდი ლუკმებით. ოღონდ, რა წამსაც მურო ჩემს ნაპერწკლებს თვალს მოკრავდა, მაშინვე ხელებს მაფარებდა. ერთი-ორჯერ კინაღამ ბუდიდან ამომიგდო თვალები. რას შვრები-მეთქი, დავუყვირე და, მე რას ვშვრები თუ შენ რას შვრები, შენი კუდიანი დედა მოვტყანო, დამეწვა ხელისგულებიო, რა დენს ირტყმეინებიო, და ისეთი ძალით მიკბინა ლოყაზე, ორი კვირა ფესტივალის მანეკენივით დავდიოდი - ლოყებმოხატული, ვინმეს რამე რომ არ ეფიქრა.
ჰოდა, ჩაქრა ჩემი ნაპერწკლები. მეც არ ვიცი, სად დავკარგე. არც მიძებნია. მუროსთან კარგად ვიყავი და ბოლოს და ბოლოს, ჭერის შეგრძნება დავიბრუნე.
ვისაც ჭერი აქვს, ის ვერასდროს გამიგებს. რაღაცა არ უნდა გქონდეს, უნდა გენატრებოდეს, რომ იმის ფასი გაიგო.
განა სახლის ჭერზე ვამბობ (თუმცა, არც უამისობაა, ხანდახან კი ორივე ერთსა და იმავეს ნიშნავს). მუროზე ვამბობ - კაცზე, რომელიც მოსიარულე სახლია და მყარი ჭერი ახურავს. მასთან ყოფნა კი შინყოფნის სიხარულს განიჭებს. ბევრი არა, სულ სამი კაცი მყავდა მურომდე, მაგრამ სხვა სამასს ხომ ისე ვიცნობ - დაქალების ქმრებს, ძმებს, მეგობრებს ან მეზობლის კაცებს და, ეს მიიოლებს წარმოდგენას მუროზე - როგორც გამორჩეულად სახლის კაცზე.
სახლიკაცი. დავარქვი კიდეც და შემომიტია, შტერო, ეგ ძმას ნიშნავსო. მაგრამ მე თუ მკითხავ, საყვარელი კაცი სადღაც ძმაც კია შენი, ანუ, იმაზე მეტი, ვიდრე ლოგინში აშლილმა ვნებებმა შეიძლება გაგრძნობინონ, ან კვირაგამოშვებით ქალაქგარეთ პაემნების დროს ნათქვამმა და ან ნაჩურჩულებმა მილიონმა წმინდა და გარყვნილმა სიტყვამ ერთად.
ეს რომ ვუთხარი, ცოტახანს ჩაფიქრდა, ახლადწამოზრდილ ღიპზე მოისვა ხელი და მომეჩვენა თუ მართლა იყო - ისეთი სინაზით შემომხედა, როგორითაც არც მანამდე და არც იმის მერე არ შემოუხედავს.
- აქ მომიჭირა რაღაცამ, სულელო, - დააბოლოვა თავისი მადლიერი ფიქრი და იმ ხელზე მაკოცა, რომელიც ჯერ თავის ღიპზე დამადებინა, „მოჭერილი“ ადგილის საჩვენებლად.
ბოლო ერთი წელი ვასკა ცალკე გადავიდა, მეგობართან. მუროს ეს არ მოსწონდა, ინერვიულა კიდეც _ ხომ არაფერზე მემდურის, ყველა პირობას ვუქმნი, რომ კარგად იყოს და რაღატო გამექცაო, მაგრამ ვასკა გონიერი ბიჭია და თვითონ აუხსნა - უკვე დიდი ვარ და მე გადავწყვეტ, როგორ ვიცხოვროო.
მე არ ვყოფილვარ ვასკას წასვლის მიზეზი. მგონი ჩემზე არც არაფერი იცოდა. მამა-შვილს გადასარევი თუ არა, ნორმალური ურთიერთობა მაინც ჰქონდათ. მუროს მამობას ვერ დაუწუნებ _ წელებზე ფეხს იდგამდა, რომ იტყვიან, ბიჭი რომ ერჩინა, უდედობა არ ეგრძნობინებინა და ცუდ გზაზე არ გადავარდნილიყო. ვასკაც, დიდად ხმაურიანი და პრეტენზიული არასდროს ყოფილა, როგორც ვიცი. რამდენჯერმე ვნახე. ერთხელ _ სტადიონზე წამოიყვანა, რაგბიზე, რუსეთ-საქართველოს ჯახი იყო. ჩვენ კორპორატიული ბილეთები გვქონდა, მურო ჩემზე უკვე ყურებამდე იყო შეყვარებული. ბილეთები ისე აიღო, რომ მთლად გვერდიგვერდ არა, მაგრამ ოთხ-სკამგამოშვებით აღმოვჩნდით. ვასკა მაშინ 15-16 წლისა იქნებოდა. ისეთი ლამაზი სახე ჰქონდა, თვალს ვერ ვწყვეტდი, გავიფიქრე კიდეც _ ეს რომ გოგო იყოს, ხომ შეშლიდა ნახევარ ქვეყანას-მეთქი. მაგრამ ძალიან მოწყენილი ჩანდა. ერთ ადგილზე ცმუკავდა. აშკარად სულ ცალ ფეხზე ეკიდა ის რაგბი და ის ყიჟინა.
ყოველ გატანილ ლელოზე მურო ისეთ მუჯლუგუნს გაკრავდა ხოლმე, საწყალი მეზობელ გულშემატკივარს ორჯერ შეასკდა თავით. ვასკა ამაზე უფრო იბოღმებოდა და ბოლოს საერთოდაც, ადგა და წავიდა. მამამისს გარეთ ელოდებოდა. იმდღეს მურომ სახლამდე მაგის გამო ვერ გამაცილა, არადა შემჭამა თვალებით და ღამე კი ტელეფონზე ლაპარაკით დამაოსა. რამდენი ლელოც დღეს ბიჭებმა რუსებს დაუდესო, ეგრე დაგიდებ ყველა ლელოს და პასუხსაც მოგკითხავ ყველა ოკუპაციაზე და სულ სათითაო დევნილზე გაზღვევინებო, რუსეთს როგორ მადარებ-მეთქი, მტერს და, მტერი ხარ შენ ჩემიო, მტერზე უარესი და იმიტომ შემიყვარდიო, თორე მოყვასის სიყვარულს რა უნდა, ან რა მადლი მაგაშიაო.
ღვაწლში იყო, მოკლედ.
მერე კაფეში ვნახე ვასკა. უფრო სწორად, კაფეს ფანჯრიდან დავინახე. მანქანა მოუყვანა მამამისს, კაფეში არ შემოსულა, გარეთ გაიხმო და გასაღები მისცა. გამხდარი და ფერმკრთალი იყო. ვუთხარი კიდეც მუროს.
ყავის მეტს არაფერს სვამს და ჭამს ეგ შობელძაღლი, მე ხო მაგის ვერაფერი გავიგეო, ჩაიღრინა. გარდატეხის ასაკს დავაბრალეთ. მარტოობასაც.
ჩემთან, სახლში, დედა და დეიდა ცხოვრობენ ჩემ გარდა. მამა დიდი ხნის წინ მომიკვდა. დეიდაჩემი 25 წლისა იყო, თხილამურებით სრიალისას ხეს რომ შეასკდა და ხერხემალი დაიზიანა, იმის მერე, ბევრი იწვალა, ფეხზე რომ გაევლო, მაგრამ რაც დრო გადიოდა, მდგომარეობა უფრო უმძიმდებოდა. ბოლოს სულაც ეტლს მიეჯაჭვა და სულ ბოლო წლებში კიდევ, გარეთაც არ გასულა. დედა დეიდას უვლის, ერთგულად და თავგანწირვით. ჩემი სახლიც მოწყენილია, სევდიანი. ამიტომ, მუდმივად ვარწმუნებდი საკუთარ თავს, რომ მხოლოდ დროებით ვარ იქ, სტუმარივით, ხანდახან ღამეს რომ ათევინებენ და, სულ მალე საკუთარი ჭერიც მექნება...
აბა რა ვიცოდი, ეს ჭერი არა აგურის და ალიზის, არამედ კაცის ხორცის და სისხლისგან რომ იქნებოდა მკვიდრად ნაგები და რაზეც ვოცნებობდი, ასე უცნარად ამიხდებოდა. სწორად ნატვრას კიდე, ვერ მივეჩვიე და ბოლოს ხელიც ჩავიქნიე.
იქნებ მან, ვინც შორს, ზემოთ, ზის და ჩვენს სურვილებს იწერს, მართლა ჩვენზე უკეთ იცის, რა გვინდა.
ჩვენ კიდევ, არ ვაცდით და გაუთავებლად ვეჩრებით საქმეში.
მურო უხვად მასაჩუქრებდა. ყოველთვის. ისე არ ყოფილა, რომ ჯერ ჩემი გული მოიგო და მერე შეაცოტავა საჩუქრები. მგონი პირიქითაც კი მოხდა _ რაც დრო გადიოდა, სულ უფრო და უფრო შლიდა ფრთებს მისი ფანტაზია. აქ დავკონკრეტდები და ერთ ჩემს დაკვირვებაზეც ვიტყვი _ ფანტაზიაც ის ფრინველია, რომელიც, მიუხედავად შინაარსში ჩადებული უკიდეგანო შესაძლებლობებისა, მაინც რაღაც დასაზღვრულ სივრცეში მოქმედებს. იმ სივრცეში, რომელსაც მისი პატრონის ინტელექტუალურ-სულიერი გამოცდილება ქმნის. მოკლედ რომ ვთქვათ, ფანტაზია ფრინველია, ოღონდ გალიის. და ეს გალიაც, ყველას თავისებური აქვს - ზოგს უფრო დიდი, ზოგს _ მომცრო.
მუროსი მომცროზე ოდნავ მეტი იყო. და რაც შეეძლო, იმას აკეთებდა. ყვავილები, სუნამო, სამკაული, კინოს და თეატრის ბილეთები (ამ უკანასკნელის რეპერტუარს მე ვირჩევდი. ჩემთვის ისაც სასიამოვნო იყო, რომ იმაზე ზრუნავდა, რაც გამახარებდა) _ ეს პირველ ეტაპზე. მერე კი _ წიგნების თარო, ღამის სანათური, ფარდები საძინებლისთვის, ანუ ყველაფერი ის, რაც სახლს ქმნის, სახლის განწყობას.
ჩვენს ნაქირავებ ბინას ყველაფერი უხდებოდა.
პაწაწინა ერთ ოთახს, უფრო პაწაწინა სამზარეულოს და მინიატურულ აივანს.
ქირას რიგრიგობით ვიხდიდით.
ბინა ისეთ უბანში შევარჩიეთ, სადაც ნაკლები ნაცნობი თვალი შეგვამჩნევდა. არც მეზობლებთან ურთიერთობით გამომიდვია თავი. ის ჩემი სახლი გახდა. მურო თითქმის ყოველდღე მოდიოდა. ხან, დღეგამოშვებით.
ბოლოს ყველაფერი ისე იდეალურად აეწყო, ისე უპატიებლად კარგად, რომ შემეშინდა.
ერთი წლის წინ კი, მუროს სახლიდან ვასკა გადავიდა და ყველაფერმა ნელ-ნელა თვალჩაგდებული ნაქსოვივით რღვევა დაიწყო.
დალი
დედა მოგიკვდეს. დედა მოგიკვდეს შენ _ დამცინის ჩემი ტერეზა, ცხვირჩამოშვებულს როცა დამინახავს. არ არსებობს, ამაზე არ გამეცინოს. მოდი და ნუ გაიცინებ _ ამ უკბილო პირით ისე ოსტატურად ჩლიფინებს, ისე დახვეწილად წარმოთქვამს ქართულად ამ სამ სიტყვას, სულ რომ თავის მოსაკლავად მიდიოდე, შემობრუნდები. მეტი კი არაფერი ისწავლა ჩემგან, მარტო ეს _ დედა მოგიკვდეს შენ. იმდენჯერ გაიგონა, სკაიპში რომ ვეუბნები ხოლმე ვასიკოს, დაიმახსოვრა. თან, რაღაცნაირად არტისტულად გამოთქვამს. თქვენ როგორ ეფერებით ხოლმე შვილებს-მეთქი, ვეკითხები. ყოველ შემთხვევაში, დედის სიკვდილს ნამდვილად არ ვუსურვებთო, ამაყად მპასუხობს. ის რომ იცოდეს ტერეზამ, ხანდახან მურიკოსთან ლაპარაკშიც ეს „დედა მოგიკვდეს“ რომ წამომცდება ხოლმე, ალბათ მანიაკად მაღიარებდა.
ოთხმოცდასამის გახდა ტერეზა წინა კვირაში და სტაფილოს სუპი და ტარხუნის ღვეზელი გამაკეთებინა. სპეც-რეისით გამოვაგზავნინე საქართველოდან ტარხუნა ჩემებს მაგის გულისთვის. მეხუთე წელია ტერეზასთან ვარ და მანამდე ორი წელი მის ერთ დაქალთან, მერე სამი _ იმის დეიდაშვილთან ვიყავი. ტერეზასთან ყველას სჯობია. შვილები მილანში ცხოვრობენ _ გოგო და ბიჭი, ჩემზე დიდები. ამ ხუთი წლის მანძილზე სულ ხუთჯერ ჩამოაკითხეს დედას.
მე და ტერეზა მშვენივრად ვეწყობით ერთმანეთს. უბრალოდ, ვერ იტანს, როცა მოწყენილს მხედავს დ ეს მოხუცი ქალი ყირაზე დგება, რომ გამართოს.
ნეტა შენ, ჩემო ტერეზა. დედაჩემი შენზე ათი წლით პატარა იქნებოდა, რომ ეცოცხლა და ჩემზე შვიდი წლით პატარა წავიდა ამქვეყნიდან _ დაბეჩავებული, გალეული, ასი წლისას გავდა კუბოში.
არადა, თქვენ რომ წყალი, ხილი და ბოსტნეული გაქვთო, მათუსალას ასაკამდე უნდა ცხოვრობდეთო, თვითონვე უკვირს, ჩვენებზე რომ ვუყვები ხოლმე. გიჟდება ქართულ კერძებზე, ვუკეთებ და ვუკეთებ და ვუყვები და ვუყვები ისტორიებს. იცის, რემონტის ფულს რომ ვაგროვებ. დაძველდა ჩვენი ბინა. იმდღეს ვიდეო-თვალით დამათვალიერებინა მურიკომ და გული გამისკდა _ ვანა-ტუალეტის კედლები სულ დამსკდარა, საძინებლის კედელი დალპა და ტირის, შპალერი გამოსაცვლელი, ავეჯი... იქნებ შემოდგომამდე მოვასწრო და გავაკეთებინო.
რატომ მითხრა ისეთი უცნაური რაღაცა გულიკომ? თავიდან არ ამომდის. სახეც ისეთი ქონდა, ნაჯახივით... მიხედე შენ ბიჭს, ის გირჩევნიაო, ცოლი მოაყვანინეო. მაგაზე მეტად რა უნდა მინდოდეს, ვასიკომ რომ ცოლი მოიყვანოს, მაგრამ ჯერ არ ვფიქრობდი ამაზე. იმდენი რამე უნდა ცოლს, მერე ბავშვი გაჩნდება, მიმსვლელი, მომსვლელი... თუმცა, იქნებ კარგი აზრიცაა და ბოლოს და ბოლოს, ნახავს თავის პატრონს, დედა მოუკვდეს მაგას. იპოვის, ვინც მიეფერება, დაურეცხავს, ტკბილ სიტყვას ეტყვის, გულს და სულს გაუზიარებს... გოგოც კი მითხრა გულიკომ. თავისი თანამშრომლის გოგო. ვიცნობ იმ თანამშრომელს, ნათიას. კაი ქალია. ასე მგონია ყოველ შემთხვევაში და გულიკომაც ძალიან აქო ორივე. ჩავერევიო, თქვენი ოჯახისთვის რას არ ვიზამო. ოღონდ შენ ჩამოდი და მიხედე ამ შენ ქმარ-შვილსო. ღმერთო, ნეტა ხო მშვიდობაა და რამეს არ მიმალავენ?.. მარა, სიზმრები მაინც მექნებოდა ცუდი, რამე რომ ხდებოდეს, არ არსებობს! მე ეგეთები არ გამომეპარება. ვასიკო უკვე დიდი ბიჭია და თან, კარგი შვილია, ჭკვიანი. ვიცნობ მე ჩემ შვილს. ცუდისკენ გამხედავი ეგ არ არი. ღმერთო, ნეტა რამეს ხო არ მიმალავენ და მე კიდე აქ ჭურში ვზივარ და ტერეზასთან ერთად კარტს ვშლი და ლოტოს ვთამაშობ!
რაც მე იმ „შროშანისფერი სანტა-მარიას“ გზა გავთელე, ჩემდენს მარტო ის ახალგაზრდა პადრე დადის, მეტი არავინ. ხანდახან მხოლოდ მე და ის ვართ ხოლმე ტაძარში და დგას გულისწამსვლელად ნაზი სიმშვიდე, ჩვილი რაღაცნაირი, და რომ მესმის იმ პადრეს გულისცემაც კი, ისევე, როგორც ალბათ მას ესმის ჩემი... და რომ ვეხვეწები ჩემს შროშანისფერ სანტა მარიას, აქ შენს მეტი არავინ მყავს-მეთქი, შენი სახელის წარმოთქმა მამშვიდებს და მამხნევებს-მეთქი, როგორც ჩემს სამშობლოში ბოდბის ღვთისმშობლის ყურება და მასთან საუბარი... და ვიცი, ვიცი ისმენს ჩემი შროშანისფერი სანტა მარია და არასდროს არ მომასწრებს ჩემი ოჯახის ცუდს. ამარიდებს უკიდურეს ტკივილს, რომ არ დაიმსხვრეს ჩემი სული, ამდენი წლის მონატრებით გაძეძგილი, ვიცი, ამარიდებს ყველაზე ცუდს და წარმოუდგენელს ჩემი სანტა მარია, ვიცი...
დიანა
ექიმმა წყალი მომაწოდა და მგონი სიგარეტიც კი შემთავაზა, ხომ კარგად ხარო. ნორმალურად არც მახსოვს. ბარბაცით გამოვედი კლინიკიდან.
ყველაზე მეტად რაც დამეზარა _ შინ წასვლა იყო. ფეხით გავლა მომინდა. ყველა სეზონი მიყვარს ამ ქალაქში, ამ ძალით დამახინჯებულ ქალაქში, ყველა მის რკინა-ბეტონს და უთავმოყვარეოდ აჩონჩხლილ კორპუსებს რომ აგინებს. მე მაინც მიყვარს, თუნდაც ამ რკინა-ბეტონიანად, რადგან ხუთი ამდენი რკინა-ბეტონი ალბათ გულში მაქვს და ტვინში კიდევ და, მესმის, როგორია ცხოვრობდე სულისშემხუთავი შინაგანი არქიტექტურით. არაფერი ისე არ აძლიერებს სიყვარულს, როგორც მსგავსება, სიახლოვე.
დავემსგავსეთ მე და ჩემი ქალაქი. და ადრიანი შემოდგომაც ერთნაირი გვაქვს ახლა. ფოთლები პირდაპირ სისხლზე გადატარებულ ასფალტზე მაცვივა.
ორი დღეა მურო არ ჩანს. ვურეკავ _ მითიშავს. „მაცადე და დაგირეკავო“ _ ერთი ეგ მომწერა. არ იცის თავის ცხოვრებაზე, თავის პრობლემებზე ლაპარაკი. სიტყვას ვერ ამოგლეჯ. შენ რა გინდაო, შენთან ხომ ვარ მთელის ჩემის თავითაო და დანარჩენზე შემეშვიო, მეუბნება ხოლმე. ხანდახან მგონია, რომ „დანარჩენი“ არც აქვს. მაგრამ, ვასკა?
ჩემი თანამშრომლის მეზობელი აღმოჩნდა ბიჭი, რომელთანაც ვასკა საცხოვრებლად გადავიდა. ესაც მე დავასკვენი, რომ ვასკაზეა საუბარი, თორემ იმ ჩემმა თანამშრომელმა, ლიაკომ, არც ვასკას არსებობა იცის და არც მუროსი. ყავას ვსვამდით შესვენებაზე, პაციენტები არცერთს არ გვყავდა, ჯანსაღი კბილების საერთაშორისო დღე იყო თუ რა ვიცი, მთელიდღე ერთ კბილატკიებულს არ შემოუღია კარი. საღეჭი რეზინისგან პლომბებს ვაკეთებდი უსაქმურობისგან და სამზარეულოს მაგიდის ღრიჭოებს ვაცობდი მაღალი პროფესიონალიზმით.
და, მიყვება ეს ლიაკო უცებ:
ჩემი სახლი ხო იცი სადაცაა _ სასაფლაოს გადმოყურებს პირდაპირ, ჩემი აივნიდან მთლად ჰადესის ზედხედი იშლება, თუმცა უკვე ისე შევეჩვიე, სიგარეტსაც კი უდრტვინველად ვეწევი, რაღა დაგიმალო და საღამოობით აივანზე ჯდომა და მიდამოს თვალიერებაც კი შემიყვარდა _ ჩემი ყველაზე უწყინარი და მშვიდი მეზობლების გარემოცვა. მაგრად შევეჩვიეთ ერთმანეთს. ჰოდა, წუხელ, არ დამაძინა თავისტკივილმა და ავდექი, მოვიცვი და გავედი აივანზე. ოდნავ ცრიდა და ეს ნოტიო ჰაერიც მესიამოვნა და შევრჩი კაიხანს. სასაფლაოებისკენ რამდენჯერაც გავიხედე, ვხედავ _ ვიღაც დადის საფლავებს შორის, ვიღაც კი არა, ორნი, და მესმის ჩხაკაჩხუკის ხმაც. ჯერ ვიფიქრე, მესაფლავეა-მეთქი, ათასში ერთხელ ეგრე წამოუვლის ხოლმე და შუაღამისას ურტყამს საპატიო წრეებს საფლავებს, ოღონდ არ ვიცი რა მიზეზით, რა ჩემი საქმეა. ადრე ქურდებიც დაიჭირეს ეგრე, 90-იანებში და მერეც, ახალდამარხულ მიცვალებულებს ძარცვავდნენ. მაგრამ ახლა არც მესაფლავე იყო და ქურდებიც, ვერაფრით ვერ წარმოვიდგინე, დავიძაბე და თვალი არ მომიცილებია. და მივხვდი, რასაც აკეთებდნენ _ უფრო სწორად, იმ ორიდან ჯერ ერთი ვიცანი _ ჩემი მეზობელი, ერთი სახლის ქვემოთ ცხოვრობს, ლაშა, ჩემ თვალწინ გაზრდილი ბიჭია, დიდი უცნარი ვინმე კი იყო ყოველთვის, ჰოდა დაუჭერია ამ ლაშას ფოტოაპარატი, დაარბენინებს იმ მეორეს საფლავებს შორის და უღებს ფოტოებს, ალბათ ღამის განათებით. ნაპერწკლებივით ელავს იმ წკვარამში ამათი ჩაჩხაკუნებული კადრები.
ისაც, მოდელი თუ რაც ქვია _ ხან საფლავის ქვასთან იპოზიორა, ხან ღობესთან, ხან სადღაც გაწვა, ხან იასამნის და კვიპაროსის ბუჩქებს ამოეფარა. აუ, ისეთი მაზალო სანახაობა იყო, ბრრრრ.... რაღაცებს ლაპარაკობდნენ, იცინოდნენ, მაგრამ სიტყვებს კარგად ვერ ვარჩევდი, აი, სახელი კი გავიგე, ეს, ჩემი მეზობელი რომ ეძახდა _ ვასკა და ვასკაო, ყვიროდა. მერე ამ ჩემმა ლაშამ ქურთუკი გაიხადა და იმ ვასკას შემოაცვა. რამე ახალი არტია ღამის სასაფლაოზე ფოტო-სესია?
ვასკას ხსენებაზე გავიყურსე და თუ რამე კიდევ ახსოვდა იმ ნანახიდან, წვრილად გამოვკითხე ლიაკოს _ რა ეცვა, ან როგორ იყო. ბევრით ვერაფრით მიხვდებოდი. გამხდარი და საშუალო სიმაღლის ბევრი ვასკა იქნება ქალაქში. მაგრამ მაინც ჩამრჩა მისი მონაყოლი. მერე მუროს ვკითხე, რა ჰქვია შენი შვილის მეგობარს, ვისთანაც ახლა ცხოვრობს-მეთქი და, ლაშაო, მიპასუხა. ჯგუფელები არიანო, ერთად მეცადინეობენო. ვიგრძენი, რომ ვასკაზე ჩემთან საუბარი არ სიამოვნებდა მუროს და აღარ დავაძალე.
მაგრამ, რომ გამოჩნდება, მოუწევს. ბევრ რამეზე მოუწევს ლაპარაკი. მარტო ვასკაზე არა. ჩემზე. ბოლოს და ბოლოს, ჩემზე.
დალი
მომეჩვენა, რომ არ გაუხარდა. ეს ეჭვი თავიდან ვერ ამოვიგდე. ეს საშინელი მოჩვენება. მეასიათასედ ვამეორებ კადრებს გონებაში და ვუკვირდები ყველა დეტალს: აი, დავრეკე. აინთო ვიდეო-თვალი. გული ისე მიცემს, ლაპარაკი მიჭირს, ხუთი წლის გოგოსავით ვხვანცალებ. გამოჩნდა მურიკო. ყავისფერი ჯემპრი აცვია, ჩემი გამოგზავნილი. ძალიან უხდება. ჭაღარა კი შეერია, მაგრამ ისევ კაი ბიჭია მურიკო, ცოტათი რობერტ დე ნირო და სადღაც გიორგი შავგულიძეც. როგორა ხარ, მურიკო? _ ვეკითხები და ხმა მიკანკალებს. კარგად დალიკო, შენ რას შვები? _ მპასუხობს და მიღიმის, შავი, კუნაპეტი შავი თვალებით.
ვასიკო სადაა? ეკრანს იქით ბავშვს დავეძებ, იქნებ მოხდეს სასწაული, შინ იყოს და ერთხელ მაინც შემოიხედოს ვიდეო-თვალით. ლექციებზე, დალი. კარგადაა ბიჭი. სწავლობს. სტიპენდია დაუნიშნეს, იცი? _ მეჩვენება, რომ დაძაბული მპასუხობს მურიკო. ალბათ დაღლილია. შენ, თვალმარგალიტო? მუშაობ ხო? მანქანას პაჩებნიკი გამოუცვალე? აკუმლატორი? გყავს კლიენტები? _ მეც სწრაფად ვაყრი. თვალმარგალიტი კი არა ის კიდე, _ უხერხულად იშმუშნება და ამ ჩემს ძვირფასეულობას უკან მიყრის, ეკრანს აქეთ. ვიცინი. ხარ, ხართ ორივე მაშ! _ არ ვნებდები. რავი დალი, მუშაობა ისე რა, მთელი საქართველო ტაქსაობს ეხლა და დიდი კონკურენციაა, ხო იცი არა? _ რაცნაირად მძიმედ მპასუხობს.
მურიკო, _ ვიწყებ. ხელები მეყინება. ჰო, დალი _ ზანტად მპასუხობს _ როგორი ამინდები გაქვთ?
ამინდების თავი მაქვს?
მურიკო, ხო იცი როგორ ვნერვიულობ თქვენზე, _ მეორედ ვიწყებ. ვიცი, დალი. მაცადე _ ვაგრძელებ _ ფულს ამ თვეში ვერ გამოგიგზავნით, იმიტომ, რომ რემონტის ფულს უნდა დავუმატო რომ ბოლოს და ბოლოს რაღაც დავიჭიროთ ხელში. რა მოვიფიქრე, იცი? ვასიკოს ცოლი უნდა შევრთოთ. თვითონ თუ არავინ ყავს, ჩვენ დავეხმარებით. ხო იცი, რო მე თავისუფალი არჩევანის მომხრე ვარ და ეგ ისეთი საკითხია, კარგი იქნება ყველამ თვითონ რომ გადაწყვიტოს, მაგრამ თუ რამეში ჩემი დახმარება დაჭირდება, აგერ ვარ. მაცადე, მურიკო, გითხრა. იმდენი ოჯახი იქმნება ეგრე, კეთილი სიტყვით. იღბლიანი ჩარევით. მე და შენ რა, ეგრე არ ვიპოვეთ ერთმანეთი? რა, ცუდი ოჯახი გამოგვივიდა? ხო ვიყავით ბედნიერები, ვიდრე ქვეყანა აირეოდა. ჰოდა, დავეხმარები, დედა მოუკვდეს მაგას, ისედაც დავსაჯე ბავშვი, როცა ვჭირდებოდი, მაშინ რომ გამოვეცალე. მურიკო, _ ბოლოჯერ ჩავისუნთქე და ამოვაყოლე ერთ ოთახ ჰაერს _ ჩამოვდივარ. მანდ უნდა მოვაგვარო ეგ ყველაფერი.
აი, ამ კადრს ვატრიალებ გონებაში დაუსრულებლად და უკვე ტვინი მტკივა.
და ყველა ხელახალ ჩვენებაზე ერთი და იგივე ეჭვი მჭამს _ არ გაუხარდა. გაშრა. მგონი გაშავდა უფრო მეტად.
ახლა, რას ველოდი აბა _ ათი წელია ერთმანეთი არ გვინახავს და ელდა იქნებოდა ეს ამბავი მისთვის. გადახარშვა უნდა ამ ელდას და მონელება და, აქვს კიდეც ამისთვის ერთი კვირა.
ბილეთიც ვაჩვენე. ერთ კვირაში თქვენთან ვარ-მეთქი.
ტერეზაო? _ მეკითხება. ტერეზას ნარის ვუტოვებ, შობამდე იქნება და მერე ვნახოთ-მეთქი, არ იდარდო მაგაზე-მეთქი. ოღონდ ვასიკოს არ უთხრა ჯერ არაფერი, სიურპრიზი მინდა გავუკეთო, თავზე მინდა დავადგე-მეთქი. იუარა, არ გამოვა მასეო, როგორ დავუმალოო. ვაფიცე და ვაფიცე და რავი, იმედია შემინახავს სიტყვას.
რა დაგახვედროო, ბოლოს მაინც მკითხა _ და ეს ჩემში ჩასახლებული ხუთი წლის გოგო ხომ ვერ მოვიცილე იმდღეს და, ისევ იმ გოგომ უპასუხა დაუფიქრებლად _ ფიჭვის კევი! ფიჭვის კევი, ჩვენი ტიმოთესუბნიდან, ჩამოატანინე ვინმეს!
დიანა
არაფრის დრო აღარ გვაქვს. გავრბივართ ამ სამყაროდან თავქუდმოგლეჯილები, თითქოს სხვაგან ვინმე გვეპატიჟებოდეს, სხვაგან უკეთესი იყოს. ერთი შეყოვნებისთვისაც აღარაა დრო, ერთი გაყუჩებისთვის. რაღაც საყოველთაო ოლიმპიადაა, დიდი სრბოლის ჩემპიონატი. მართალია, ოლიმპიელებს კაი შორ მანძილზე ჩამოვრჩი, მაინც არაფრის დრო არ მაქვს _ როდის დავჯდე და ცხოვრებაზე დავფიქრდე? გამოტოვებულ დღეებზე, ალბათ წლებზეც, განუხორციელებელ სურვილებზე, უფრო სწორად _ გეგმებზე. პრაქტიკული ადამიანი ვარ და გეგმებიც მქონდა ოდესღაც _ დიდი კლინიკის გახსნა მინდოდა, სადმე, ზღვის ან ტბის პირას, საზაფხულო სემინარებისა და სიმპოზიუმებისთვის _ ვერანდიანი სასტუმრო, სტაბილური ოჯახი, შვილებს _ ევროპული განათება, მოგზაურობა... ეს გეგმები პირადი არქივის საქმეებში შეჩურთულ დაშიფრულ კოდებად იქცა, ალტერნატიული რეალობის პროექციად, რომლის ლეგიტიმაციაც მარტო ჩემს ნებაზე არ ყოფილა. სხვა ხმებიც სჭირდებოდა. ეს ხმები ვერ მოვიპოვე. კოდები კოდებად დარჩა, ჩალპა ბოლოს არქივის საქმეებში.
სტაბილური არაფერი აღმოჩნდა. სულ გულისხეთქვა და სულ გადარჩენისთვის ბრძოლა.
ჩემმა ფსიქოთერაპევტმა მეგობარმა მთელი საღამო მისმინა, ბოლოს და ბოლოს, ეს ჩემი წლობით დაგროვილი სტრესები და შიშები რომ ამოვიბღავლე, მერე კეფაზე მიიჭირა ხელები და მყარი ნახევარტონებით მითხრა: შენ პატრონი გჭირდება, შვილო. უპატრონო ხარ.
იმის დროც არ მქონდა, რამე შემეცვალა _ მე თვითონ ვიყავი ჩემების პატრონი და მათ ვჭირდებოდი. ბოლოს, ალბათ ბუნებას შევებრალე, ან მობეზრდა ჩემი დამაშვრალი სულის ყურება და დამიდო სახლის წინ, ზღურბლთან, ახალი ფეხსაცმელები _ ეს ახალ გზას ნიშნავდა.
ჩავიცვი. მომერგო.
ჩემზე ყოველთვის ამბობდნენ, რომ შორს წავიდოდი, ბევრს მივაღწევდი. ზოგიერთისგან ფარული შურიც მიგრძვნია. დედაჩემს სულ ეშინოდა, ვინმემ არ გაგთვალოს და ჯადო არ გაგიკეთოსო. ოღონდ, ეს რა აკვიატება იყო, არ ვიცი. არაფრის მომტანი არ იყო ჯადოზე ფიქრი, არც მაგის შიში. მღლიდა და მაღიზიანებდა პირიქით. ცხოვრება ფაზებად მახსოვს _ როცა ვნათდებოდი და როცა ვქრებოდი.
მურო ნათელ ფაზაში გავიცანი. ის ახალი ფეხსაცმელები მეცვა, ტაქსი გავაჩერე, ჩავჯექი და მისამართი ვუთხარი.
მურომ სარკეში შემათვალიერა და ცოტა ხანში საშინლად ბანალური რამე მითხრა: მე სულ ტაქსისტი კი არ ვიყავი. ცოტათი ჯადოქარი ვარ და ადამიანის ამოცნობის ნიჭი მაქვს. გიყურებ და ვხვდები, სიახლეს როგორ დაეძებ. წამოდი, ჩიტო, აბასთუმანში, ვარსკვლავებზე ვილაპარაკოთ.
გავაჩერებინე და მანქანიდან გადმოვხტი. მგონი შევაგინე კიდეც.
მეორე დღეს მომძებნა და მოვიდა. რა დიდი ძებნა მინდოდა _ მთელი დღე მითვალთვალებდა თურმე და უკვე ყველაფერი იცოდა ჩემზე. თქვა, რომ ერთი ნახვით შევუყვარდი და ეს ზუსტად ის იყო, რასაც კაცები და...ვებას ეძახიან.
უკვე ოთხი წელი სრულდება. ოთხი დღეა არ ჩანს და მეტს ვეღარ ვითმენ.
მის სახლში ავდივარ. არ მაინტერესებს, ვინ რას იფიქრებს. იქნებ დროც კია, ყველამ ზუსტად ისე იფიქროს, როგორც სინამდვილეშია? ლიფტი არ მუშაობს, ფეხით მივუყვები კიბეს. გული მიჩქარდება, დილიდან წნევაც დაბალი მაქვს. ექიმმა _ კიდე უარესს ელოდეო, შეიძლება წოლითი რეჟიმიც კი დავნიშნოთო. მეორე სართულის მეზობელი სადარბაზოს ბაქანს საპნიანი წყლით რეცხავს. ყოვნდება _ ჯერ მე მატარებს. ინტერესით მათვალიერებს. მურო მეხუთეზე ცხოვრობს.
ვდგავარ მის კართან. ზარის დარეკვა არ მინდა. არც დაკაკუნება. რამდენ ხანს ვიდგები ასე? და, ძალიან თავხედურად ვიქცევი _ სახელურს ვქაჩავ. ისე, ყასიდად. რას წარმოვიდგენ, რომ კარი ღიაა.
და ის ღიაა! მშვიდად მნებდება. ოდნავ ვაწვები. მინდა, დავუძახო, მაგრამ ხმას ვერ ვიღებ. შევდივარ ერთიციცქნა მოსაცდელში, შეიძლება აქ სული შეგეხუთოს. ბნელა. ორ ნაბიჯს კიდევ ვდგამ და სამზარეულოსკენ უნდა წავიდე, რომ ხმა მესმის. ხმები. ერთი მუროსია. ვიღაც ბიჭს ელაპარაკება მოგუდული ყვირილით. თითქოს გრძნობს, რომ კართან მე ვდგავარ და ვუსმენ.
_ ხოდა მაგიტომ გითხარი რომ ვიცი შენი უკუღმართი ხასიათი და ხუშტურები!
_ რა ხასიათი და რა ხუშტურები? ჩემი ცხოვრება მაქვს მე! შეიგნე!
_ მერე ეგ დედაშენთან რა შუაშია, ბიჭო?
_ ა, ეხლა გაგახსენდა დედაჩემი?
_ რას ბოდავ?
_ როდის მერე შეყურებ თვალებში და ერთგულად უსრულებ ყველაფერს? და როგორც მე აღარ ვერევი თქვენს ცხოვრებაში, კეთილი ინებეთ და თავი დამანებეთ! დიდი ბიჭი ვარ მე!
_ სუ აგირიეს ტვინი ხო?
_ ვინ?
_ მე რა ვიცი. შენ გეკითხები. ხან ვინ მეტყვის შენზე რაღაცას გადაკრულად, ხან ვინ. შენ, ბიჭო, გინდა თავი მომაკვლევინო? მარა ჯერ შენ მოგკლავ და მერე მოვიკლავ თავს, ეს იცოდე!
_ რისთვის მკლავ?
_ თავს თუ მომჭრი ბიჭო, გაიგე?
_ და შენ არ გვჭრი თავს?
_ მე?
_ ხო შენ _ მთელმა შენმა და დედაჩემის სანათესაომ იცის რო საყვარელი გყავს, რო ძაან მშვენივრად ააწყე ცხოვრება როგორც გინდა. იმ საწყალ ქალს იქ არაფერს ეუბნებიან, გული რო არ გაუსკდეს. და როცა სხვისთვის მორალის კითხვას დაიწყებ, ჯერ საკუთარ ცოდვებზე იფიქრე, მამა!
ეს „მამა“ ისე დამარცვლა!.. ისეთი ღრენით ჩაათავა... სამზარეულოში რაღაც გატყდა. რომელიღაცამ ჭურჭელი დალეწა.
_ რა, ტყუილს ვამბობ?
_ შენი დედა რო მოვტყან მე! შე ნაგავო ბავშვო! შე ქალაჩუნა ბავშვო!..
_ რა თქვი?
_ მაგის ღირსი ვარ მე შენგან, შე ახვარო ბიჭო? რო ესე გამიმეტო, ეგ დავიმსახურე? დედაც მე ვიყავი შენი და მამაც და რა წლები გამოვიარეთ ერთად და სულ ეგაა შენი პასუხი?
_ ძაან მეცინება რო გიყურებ.
_ ნუ მაღიზიანებ, თორე მართლა ყელს გამოგჭრი და მერე მე გამოვიჭრი ყელს, გითხარი!
_ როდის ჩამოდის?
_ შე უგულო ადამიანო, ვეღარ გცნობ მე შენ. უკვე დიდი ხანია ვერ გცნობ. ან ეგ გული ვინ ამოგგლიჯა, ან ეგ ტვინი ვინ გამოგილაყა!
_ როდის ჩამოდის-მეთქი!
_ ან რისთვის წავიდა?! ხო ვიცოდით ორივემ, რო არ გამოსწორდებოდა ამით არაფერი! რისთვის მიგვატოვა და წავიდა, მე თქვენი დედები რო მოვტყან ორივესი! რო შემძულდა სუყველაფერი, ჩემი გაჩენის დღე რო მოვტყან და ჩემი არსებობის წუთი და წამი!
_ როდის ჩამოდის?
_ მაზეგ. მაზეგ დილით აქ იქნება.
ისევ მსხვრევის ხმა. იატაკზე ფაიფური იფშხვნება. კარის სახელურს ისე ვებღაუჭები, ცოტაც და ენას ამოიდგამს და ისაც შემაგინებს, შემეშვიო.
_ მე მივდივარ.
_ სად, ბიჭო?
_ სულ მივდივარ. თქვენგან. შეიძლება ქვეყნიდანაც. დედას შენ აუხსენი ყველაფერი.
_ რა ავუხსნა, ბიჭო?
_ არ მინდა მისი ნახვა! არა!
_ რატო, ბიჭო?
_ არ შემიძლია! არავის მოუცია ჩემთვის მაგდენი ნერვი და მაგდენი სიყვარული, არ მეყოფა არცერთი, ვერ გავუძლებ! გესმის რამენაირად?
_ არ მესმის! და აქ ეგდები და აქ დახვდები დედაშენს!
_ წავედი!
_ სად გარბიხარ! ეგეთი სუსტი ხარ?
_ შენ არ იცი, მე ვინ ვარ.
_ მართლა პიდარასტი ხო არა ხარ, ბიჭო?
ჭახანი. ბოლოჯერ. რადგან ყველაფერი მთავრდება. ვასკა ისე ჩამიქროლებს. ვერც მამჩნევს. კარს იჯახუნებს. სადარბაზოს კიბეზე ბრაგაბრუგით ჩარბის.
ძლივს ავედღლიზე სახელურს. ხელებს ისე ვაცეცებ ჰაერში, გეგონება წყვდიადში მივდიოდე. სამზარეულომდე მივიკვლევ გზას.
ზის, თავჩარგული. დამსხვრეულ თეფშებს და ჭიქებს ვაბიჯებ და მის წინ ვდგები.
როდის-როდის მამჩნევს. მიყურებს გაოგნებული. ვერაფერს კითხულობს ჩემს სახეზე, როგორც მე მისაზე. ასეთი არაფრისმთქმელი და უაზრო სახე დიდიხანია არავიზე მინახავს. მერე უცებ შიში მიპყრობს. მისი ძალის მეშინია. მისი დაუხარჯავი ბოღმის და ბრაზის. შიშისგან ოფლად ვიღვრები. და მაინც ვამბობ:
_ ხო მითხარი, რომ გაშორებული იყავი?
სიმწრით ეღიმება. მერე მაგიდაზე დაგდებულ დანას იღებს და თვალისდახამხამებაში დაუშვებს თავისივე მარცხენა ხელისგულზე.
ბოყინისმსგავსი აღმოხდება.
მაგიდაზეა დაჭედებული. ვერ გამაცილებს.
დალი
ბოლოჯერ ველაპარაკე სკაიპით მურიკოს. ფრენა გვიან ღამითაა და საღამომდე მოვასწარი. ვასიკომ ხო არაფერი იცის-მეთქი. არაო, მამშვიდებს. ახლა სადაა-მეთქი, რატომ აღარ მელაპარაკება ამ ბოლო დროს-მეთქი. ხო იცი, არ უყვარს სკაიპში ლაპარაკიო. სულ ეგეთი ბიჭი იყო ვასიკო, ძალით უნდა ამოგეგლიჯა სიტყვები. მაგისგან ერთი თბილი სიტყვა არ მახსოვს, მოსაფერებელი. აი, გოგოები რომ თავიანთ შვილებზე ყვებოდნენ ხოლმე, ჩემმა შვილმა ასე მითხრა და ჩემმა კიდე ასეო, მე ერთადერთი ამბავი მქონდა მოსაყოლი_ რომ დამადგა ერთხელ თავზე, შუაღამისას, მსხლებიანი პიჟამოთი, შემომიწვა ცივი ფეხებით და მეუბნება _ მე თუ ვერა, იქნებ სხვა მაინც გადაარჩინოო. ნახევრად დახუჭული თვალები ჰქონდა და მივხვდი - სიზმრიდან მელაპარაკებოდა. ჩავიხუტე და ვკოცნე და ვკოცნე და დამყვა და დამანება და შემარგო ის მოფერება იმ ღამით. დედა მოუკვდეს მაგას. მივხედავ ორივეს. მურიკოს ხელი გაუჭრია გატეხილ თეფშზე, იდაყვამდე ქონდა გადახვეული. მეტი არ მაჩვენა, მარტო ეს დავინახე.
აეროპორტიდანაც დავრეკე. ვაიფაიც იჭერს აქ, მარა არცერთმა არ აიღო. ალბათ ძინავთ. დილამდე ცოტას გამოიძინებენ.
აქ რაღაც ჩოჩქოლი იყო ცოტა ხნის წინ. სირიელი ლტოლვილების ჯგუფი იცდის თურმე მესამე დღეა და არც იქით უშვებენ და არც აქეთ. ძირს წვანან, საცოდავად, პლედებზე და ტურისტების ნაჩუქარ პარალონებზე. ჯღავიან ბავშვები, შიათ, წყურიათ... ჩვენი დევნილები მახსენდება, სკოლებსა და ბაღებში რომ შერეკეს, მერხებზე რომ ეძინათ და ჩამტვრეულ ფანჯრებზე გაზეთებს აკრავდნენ, ქარისგან რომ ცოტათი დაეცვათ თავი. მაგრამ ახლა ამათთვის ჩვენი ქვეყანაც კი საოცნებოა. ნებისმიერი ადგილია საოცნებო, სადაც შვილებს გადაარჩენენ.
ადმინისტრატორი ფრენის ნახევარი საათით გადადებას აცხადებს. რაღაც საეჭვო განგაშია. ხალხი აქეთ-იქით დაბნეული აწყდება. პანიკა ჩუმად, გველივით მოცოცავს აეროპორტისკენ.
ახალგაზრდა სირიელი ქალი ჩემთან ყველაზე ახლოს ზის, მუცელზე ჩვილი ყავს აკრული ტილოს ნაჭრით. სულ მე მიყურებს. თავიდან ვიძაბები. მერე ვცდილობ გავიგო, რამე ხომ არ უნდა. ბავშვს ძინავს ტილოს გუდაში. ჩანთიდან ტერეზას ჩალაგებულ ფუნთუშებს ვიღებ და ვაწვდი. მორცხვად მართმევს, მადლიერებით მიღიმის. რა ლამაზია! ახლაღა ვაკვირდები _ მუქი ხორბლისფერი თმა და კანი, მომწვანო-ლურჯი თვალები, პაწაწინა პირი და ქათქათა კბილები... თითები _ ცოტათი ჭუჭყიანი, მაგრამ კოხტა, ნეკზე წამოცმული ოქროს რგოლი, წითელი თვლით.
უცებ ამ თითებს გრძელი კაბის ჯიბეში იყოფს და იქიდან პატარა შეფუთულ პაკეტს აძრობს. თვითონვე ხსნის და მიწვდის. ქარვისფერი ბურთულაა. ღიმილით ამოძრავებს ყბებს _ მანიშნებს, რომ დასაღეჭია. აჰა, ანუ საღეჭ რეზინას მჩუქნის. ვართმევ და იმის ნიშნად, რომ მეც მადლიერი ვარ, პირისკენ მივაქანებ. ვაჰ, რა უცნაური გემო აქვს. თითქმის ჩვენებური ფიჭვის კევის. კი მაგრამ, საიდან აქვს სირიელ ქალს ფიჭვის კევი? სირიაშიც იზრდება კევიანი ფიჭვები? ქარვისფერი კევის გემო მაცოცხლებს და მართობს. ფიქრებს მიქარვებს.
მთავარ გასასვლელში პოლიციის რაზმი ჩნდება. ყველა მიმართულებით იშლებიან და სათითაოდ გვაფრთხილებენ, რომ დავტოვოთ დარბაზი.
პანიკა მატულობს. რა ხდება? _ ეკითხებიან პოლიციას. შემოსულია შეტყობინება, რომ მოსალოდნელია ტერაქტი, ამიტომ დარბაზში ყოფნა დაუშვებელია.
თვითმფრინავი გასაფრენად ემზადება. მობილიზება იწყება. გასასვლელებში რიგი დგება. დარბაზი ძნელად, მაგრამ თანდათან იცლება. ჩემი სირიელი გოგო, ჩვილაკრული, ისევ ჩემს შორიახლოს ტრიალებს. შეშლილი თვალები აქვს. ნეტა მერამდენედ შეეშინდა? მერამდენედ უნდა გაიქცეს? ან მე რატომ არ მშორდება, რას მანიშნებს?
დანარჩენ ლტოლვილებს სადღაც მიერეკებიან. ისინი უკმაყოფილოდ ჩივიან თავიანთ ენაზე, ხელებს იქნევენ.
ჩემს გასასვლელთან ვდგები. ბილეთი და პასპორტი მაქვს ჩაბღუჯული. სირიელ გოგოს ვუყურებ. ისაც მიყურებს. პანტაპუნტით უშვებენ გასასვლელში, ზერელედ ამოწმებენ, ოღონდაც ხალხმა დროულად დატოვოს აეროპორტი.
ბავშვი ტილოს გუდაში იღვიძებს. თოთო ლოყები უღაჟღაჟებს. გაკვირვებული აცეცებს თვალებს. ვასიკომ იცოდა ზუსტად ეგეთი გაღვიძება. ზუსტად! _ გაოცებული, თითქოს ისეთ სამყაროში მოხვდა, სადაც არაფერი ესაქმებოდა, თითქოს სხვაგან გაიღვიძა, უცხო ხალხში, უცხო გარემოში. როდის-როდის მოდიოდა აზრზე. წვალებით და ტირილით.
და, სანამ ეს ბავშვიც ატირდებოდეს, უცებ საოცარი აზრი მომდის თავში! ძალიან, ძალიან მნიშვნელოვანი აზრი! გოგოს მაჯაში ვაფრინდები და ჩემს გვერდით ვაყენებ, ჩემს პასპორტს და ბილეთს ვაჩეჩებ, მერე მისი ხელითვე ვუწვდი ოპერატორს. ოპერატორი დაბნეული იშმუშნება, უკნიდან ზღვა ხალხი გვაწვება _ ჩქარა! ჩქარა! ოპერატორი გოგოს ატარებს და ის უკვე თვითმფრინავისკენ მიმავალ ჰოლში დგას. არა, მოიცა, ისევ მინათდება გონება _ პირიდან ქარვისფერ კევს ვიღებ და ჩემი პასპოტის უკანა მხარეს ვაწებებ, გოგოს ვაჩეჩებ. კევი ხელისგულზე ეწებება, ვინმეს ეგონება, ერთმანეთს ხელს ვართმევთ, ვემშვიდობებით.
მართლა ვემშვიდობები, თვალებით. საშინლად დაბნეულია, ვერ იძვრის, მაგრამ ხალხის ტალღას ჰოლისკენ მიყავს. ჩვილი ისევ გაოცებული იყურება აქეთ-იქით. მე ტუჩებთან მიმაქვს ხელი და ვანიშნებ, რომ ვკოცნი, შორიდან.
რა ლამაზია ჰაერში კოცნა.
რა ლამაზია ღამის თვითმფრინავი, მოციმციმე ფერადი შუქებით, ხალხით დატვირთული, რკინის ფრთებით რომ გადააფრენს იქ, სადაც უსაფრთხოა, სადაც სამშობლოა, კარგი მხარეა, სადაც ნუგეშია...
ვიღაც მიყვირის აეროპორტის დარბაზში დაბრუნებულს. ჩემ გარდა სხვებიც არიან. ბევრნი. ყველა ვერ წავიდა. ყველამ ვერ გააღწია.
შიშს არა, უფრო მოლოდინის სიმძაფრეს ვგრძნობ. თითქოს ვინმემ ჩემს შიგნით რაღაც ააფეთქა და გამაყრუებელია ეს ხმა.
ეს ხმა ჯობია იმას, რასაც ველოდებით. ამ ხმამ უნდა დამიფაროს, როცა სხვა, უფრო ღონიერი ხმა გადაფარავს ყველაფერს. ამ ხმამ და, ჩემმა შროშანისფერმა სანტა მარიამ...
