შენ:
თვალებს რომ დახუჭავ, წარმოიდგინე, რომ ვარსებობ
და გიყვები ამ ამბებს.
ქარიან ამინდში წასაკითხი ამბავი
,,გუშინ ნაცნობი ქარი უბერავდა. ქარი,
რომელსაც უკვე შევხვედრივარ.“
აგოტა კრისტოფი
მოპირდაპირე კორპუსში მინების ჩალეწვის ხმა გაისმა. სავარძელში ჩაძინებულ კაცს გამოეღვიძა და აივანზე გავიდა ანტენის გასასწორებლად.
- ქარის მოტანილს არაფერიც არ მიაქვს უკან. - გაიფიქრა და სახლში შებრუნდა.
წლებია, რაც ის და მისი შვილი მარტო ცხოვრობენ. ცოლი ქარს არ მოუტანია, მაგრამ ქარმა წაიღო: ქარიშხალში დაიღუპა აქედან ძალიან შორს. ახალნამშობიარევი. კაცს დღემდე სჯერა, რომ მისი ცოლი სიზმარში დაორსულდა. აბა, თვითონ ყოველთვის უნაყოფო იყო. ორსულობისას ცოლი ცოტათი იმაზე მეტად სძულდა, ვიდრე იქამდე. მაინც არ მიატოვა. ისიც კი იფიქრა, ბავშვი ცოდოა და რომ დაიბადება, შევიყვარებო.
დაიბადა, მაგრამ ვერ შეიყვარა.
ბავშვი ქარიშხლიან ამინდში გააჩინა ცოლმა. სახლში, ყველას დახმარების გარეშე. მისმა კივილმა ლამის საძინებლის ფანჯრები ჩალეწა. რომ შევიდა, სისხლიანი ბავშვი ეკავა ხელში. იმხელა შიში დაუნახა ცოლს თვალებში, ეგონა, მკვდარი გააჩინა. მერე დააკვირდა: ბავშვი მახინჯი იყო. ჩვეულებრივი ხელების მაგივრად ღამურას ფრთებივით ჰქონდა ზედმეტი ხორცი მკლავებთან.
- ეშმაკი გავაჩინე. - დაიჩურჩულა ცოლმა. და მისმა კივილმა ახლა უკვე მართლა ჩალეწა ფანჯრები.
იმ ღამით ცოლი სახლიდან გაიპარა და ეშმაკი კაცს დაუტოვა გასაზრდელად.
ეშმაკი გოგონა იყო. კაცი ყოველდღე ელოდა, რომ ერთხელაც კუდი გაეზრდებოდა, მაგრამ კუდის მაგივრად ენა გაეზარდა. იმხელა ჰქონდა, შეეძლო კაცის სასქესო ორგანოს გველივით შემოხვეოდა.
ლაპარაკი ვერაფრით ისწავლა. უცნაურ ხმებს გამოსცემდა მხოლოდ. პირს თუ არ გააღებდა და ხელებს არ აწევდა, ჩვეულებრივი გოგო იყო. ცოტათი საშიშად ლამაზიც კი.
გარეთ არასოდეს გასულა. კაცი არჩენდა მთელი ცხოვრება. მეზობლებმა, რა თქმა უნდა, იცოდნენ, ორნი რომ ცხოვრობდნენ. ეტყობა, მართლა ეშმაკი გააჩინა იმ ქალმა, რახან ხალხში არ აჩენსო, დაასკვნეს.
სახელი არ დაურქმევია. მაინც ორნი ცხოვრობდნენ, რა საჭირო იყო. რომ მოკვდება, საფლავზე რამე ხომ უნდა დავაწეროო, უფიქრია, მაგრამ გადაუფიქრებია, რადგან, ჯერ ერთი, დარწმუნებული იყო, რომ მასზე ადრე თვითონ მოკვდებოდა, მეორეც, ის, ალბათ, სახლში გაიხრწნება და როცა იპოვიან, ცარიელი მტვერიღა იქნება, რომელსაც ადგებიან და ქარს გაატანენო.
ქარიან ქალაქში ყველას ქვიშითა და ცრურწმენებით ჰქონდა თავი გამოტენილი. ჩვენთან მუდმივი ქარია, სამაგიეროდ, ბოროტი ძალა არ გვყავსო, იმშვიდებდნენ თავს. ეშმაკს ქარის ეშინიაო. აბა, თუ არ ეშინია, რახანია გააჩინა იმ ქალმა წყეული მხეცი და გარეთ რატომ არ გამოდისო. და სიკვდილივით ეშინოდათ იმ დღის, როცა ქარი ჩადგებოდა და მისი ზუზუნის მაგივრად ეშმაკის ხმას გაიგონებდნენ.
გოგონას დღისით ეძინა, ღამით კი კაცის საწოლთან იდგა და უყურებდა. კაცი ვერ იტანდა, ასე რომ იქცეოდა, ის კი თავისას არ იშლიდა. რომ ეჩხუბებოდა, გოგონა მხოლოდ მარცხენა თვალით ტიროდა.
საწოლში ვერ ისვენებდა ხოლმე. კაცმა იფიქრა, იქნებ ასე უკეთ იგრძნოსო თავი და 13 წლის რომ გახდა, თავისი დაჭედებული კუბო აჩუქა. მოეწონა გოგონას. ოღონდ უკუღმა წვებოდა ხოლმე კუბოში, თავით დაბლა - ღამურასავით.
სანამ პირს არ დაიბანდა ეშმაკი, იქამდე არ იხედებოდა სარკეში. თითქოს ყველა ეშმაკეული სიზმარი მის თვალებს გამოჰყვებოდა ხოლმე. ასე გრძელდებოდა მანამ, სანამ 16 წლისამ ანარეკლი არ დაკარგა სარკეში. მას მერე ხშირად იყურებოდა თითებშუა. თითქოს იმ სიცარიელეში ეძებდა საკუთარ თავს.
დროდადრო კაცს სულისგამყინავი ხმები აღვიძებდა ღამღამობით. თავის კუბოში წამომჯდარი გოგონა არაამქვეყნიურ ხმებს გამოსცემდა და თვალს არ აცილებდა ხოლმე კაცს. მღეროდა, მგონი. ქარის სიმღერას ეძახდა კაცი. ქარი რომ დაჭრილი ცხოველივით ღმუის, დაახლოებით იმას ჰგავდა გოგონას ხმები და იმიტომ.
ერთხელ კაცი უცნაურად სასიამოვნო შეგრძნებამ გააღვიძა. თითქოს გველი დასრიალებდა მის სასქესო ორგანოზე. თვალები არ გაუხელია, იცოდა, ვისაც დაინახავდა. მერე რა, ჩემი შვილი ხომ არ არისო, იფიქრა.
კაცს არასდროს უთხოვია. როცა გოგოს მოუნდებოდა, მაშინ მიდიოდა თვითონ. მოსწონდა კიდეც თავისი გამოუსადეგარი ენა რაღაცაში რომ ადგებოდა.
ერთ ღამეს კაცს მახინჯი სიზმარი ესიზმრა, თითქოს ვიღაც ბიჭს თავისი დის მოკვლა უნდოდა, თვითონ კი ეხმარებოდა. თითქოს რაღაც უცხო სიამოვნებასაც კი იღებდა ამისგან. ნაცნობი კივილის ხმამ გააღვიძა. თვალები რომ გაახილა, გოგონა მასზე იყო გადამჯდარი, ხელები ღამურას ფრთებივით გაეშალა, ენა გადმოეგდო და ქარივით, გულისგამაწვრილებლად კიოდა. კაცს ისეთი შეგრძნება ჰქონდა, თითქოს ეშმაკი აჭენებდა.
იმ ღამიდან სამი თვის თავზე გაიგეს, რომ, თურმე, გოგონას დედამისისგან გამოჰყოლია ნიჭი და სიზმარში დაორსულებულა. კაცს ცოტათი იმაზე მეტად შესძულდა, ვიდრე იქამდე, მაგრამ არ მიუტოვებია.
გავიდა კიდევ ექვსი თვე და ქალაქელების ცრურწმენა გამართლდა: ერთ დღესაც, მოულოდნელად, ქალაქში ქარი ჩადგა. ასეთი შეშინებულები არასდროს ყოფილან ქალაქელები. ყოველღამე ელოდნენ, როდის იკივლებდა ეშმაკი იმ კაცის სახლიდან და ქუჩებში ბოროტი ძალასავით გამოვიდოდა. აღარ და აღარ გამოჩნდა ეშმაკი ხალხში. ბოლოს, შიშიც მობეზრდათ და გადაწყვიტეს, თავიანთი ფეხით მისულიყვნენ მასთან.
კარზე კაკუნი იუცხოვა უცხო ადამიანებს გადაჩვეულმა სახლმა. რომ არ გაუღეს, ადგნენ და შეამტვრიეს კარი. სახლიდან ერთიანად გამოვარდა მტვრის სუნი. ყველაზე უშიშრები წინ წავიდნენ, ჯერ ფრთხილად, შემდეგ კი გამხეცებულებმა გადაქექეს იქაურობა. ვერავინ ნახეს.
ქარი ჩადგა და ისინი გაქრნენ.
ეშმაკი თუ არ არსებობს, ესე იგი, არც ღმერთი არსებობსო, ირწმუნეს ქალაქელებმა და იმ დღის შემდეგ ცხოვრობენ ასე, უეშმაკოდ და უღმერთოდ.
ერთი ისაა, დროდადრო მთელი ქალაქის ჩვილები ერთდროულად ატირდებიან ხოლმე და უწყვეტი გლოვასავით ისმის მათი ტირილი ქუჩებში.
ვინ იცის, ვისი ხმა ესმით ბავშვებს, შუაღამით, უმიზეზოდ რომ წამოიტირებენ ხოლმე.
მზიან ამინდში წასაკითხი ამბავი
,,ის არის კარგი, რაც შეიძლება, რომ შეირყვნეს.“
ჯეიმზ ჯოისი
ვუყურებ, როგორ ემზადება კლდიდან გადმოსახტომად. ხუთ მეტრზე მეტი არ იქნება, მაგრამ, ეტყობა, ორჭოფობს. ოცი წუთი მაინც იქნება, წამოდგება, გადმოხედავს ზღვას და ისევ დაჯდება. სხვები მიყოლებით ხტებიან. ბიჭები, უმეტესად. ზოგი გადმოხედავს ზღვას და შეშინებული ჩამოდის უკან.
საოცრად ცურავს. მთელი სიამოვნებაა მისი ყურება. ნაპირზე რომ ამოდის ხოლმე, ერთიანად სველი, იფიქრებ, წინა ცხოვრებაში წყალში იცხოვრებდაო. იმდენ ხანს ჩერდება წყალქვეშ, სანამ გული არ გამისკდება ხოლმე. პრინციპში, მე რას ვიხეთქავ, ერთი. ქმარი ჰყავს და იმან იდარდოს.
აი, კიდევ წამოდგა ფეხზე. კლდის ნაპირთან ვერ მიდის. ეშინია აშკარად. რაზე ფიქრობს, ნეტავ? ამდენი ფიქრის მერე უფრო გაუჭირდება. მიდი, გადმოხტი.
თითქოს გაიგო ჩემი ხმა: ხელი ცხვირზე მოიჭირა და ფეხებით დაეშვა. რამდენიმე წამი ჰაერში ეკიდა. მოვახერხე გონებაში კადრის გაჩერება: ერთმანეთთან შეტყუპებული ფეხები, ხელი ცხვირზე, თმა - ჰაერში. მერე წყალში ჩაიკარგა. დიდი, თეთრი ქაფი მის ირგვლივ. წყლიდან ჰყოფს თავს, ცდილობს, გაიცინოს. ცოტათი შეშინებულია, მგონი. რამე ხომ არ იტკინა? ნაპირისკენ დაიძრა.
რაღაც თქვა, ცხელ და მშრალ ქვაზე მის გვერდით ჩამოჯდა და თმა გაიწურა.
მის ქმარს გავხედე. თვალები მოეჭუტა მზის გამო და უემოციოდ უყურებდა.
ჰერდა ჩემზე შვიდი წლით უფროსი იყო. მაშინ დიდ სხვაობად ითვლებოდა. თვითონ 15 წლის ბიჭი ვიყავი იმ დროს და ჰერდას დედის კაფეში ვმუშაობდი. უფრო სწორად, მამაჩემს ვეხმარებოდი პროდუქტის გადაზიდვა-გადმოზიდვაში. სხვა კაფეებშიც დადიოდა მამა, მაგრამ მე ჰერდას კაფეში ვრჩებოდი, ვცდილობდი, რაც შეიძლება დიდხანს ვყოფილიყავი იქ და ჰერდასთვის მეყურებინა. მეგონა, მის მუდმივად დაცვარულ კეფასთან შერჩენილ თმას ყველაზე განსაკუთრებული სურნელი ჰქონდა და ამ სურნელის შეგრძნება მარტო მე შემეძლო მაშინაც კი, თუკი მისგან ხუთი ქუჩის მოშორებით, ჩემს ოთახში ვიჯექი და მასზე ვფიქრობდი. როცა ის მელაპარაკებოდა, მე ყოველთვის ჯიბეებში ვმალავდი ხელებს. სულელური ჩვევა იყო.
ჰერდა საოცრად ჰგავდა თავის ჭრელ, ფრიალა სარაფნებს. ის რომ გაიცინებდა, მთელ ქუჩას ესმოდა. სიცილით მეტყოდა ხოლმე:
ეგრე ნუ მაშტერდები, ხალხი ხედავს და ჰგონიათ, რომ პატარები მომწონსო;
მამაშენს შეახსენე, რომ დედაშენი გელოდებათ სახლში, თორემ ხომ ხედავ, ენაგადმოგდებული მიყურებსო;
კლიენტები ერთმანეთს რომ აკოცებენ, გვერდზე გაიხედეო;
რამდენჯერ გითხარი, ნუ მოგაქვს საჩუქრები! კაცები სასაჩუქრე პარკებით ხელში ყოველთვის იდიოტებივით გამოიყურებიანო;
ნეტა, კაცი რომ დაილიოს ამქვეყნად, შენ აგარჩევდი თუ მამაშენსო - და გულიანად გაიცინებდა.
მამაჩემი უთქმელი კაცი იყო. თქმა რად უნდოდა, ფრიალა სარაფანში გამოწყობილ ჰერდას უსაშველოდ გრძელ ფეხებს რომ დაინახავდა, ხელისგულები ისე უსველდებოდა, როგორც თვითონ მე, როცა სახლში მარტო დარჩენილს მსუბუქი პორნოგრაფია ღრმა ეროტიკულ ფიქრებს აღმიძრავდა.
მამაჩემს გონებაშიც არ უნდოდა იმის გავლება, რომ მამა-შვილს ერთი ქალი მოგვწონდა.
მამა ბაბუას ჰგავდა. ბაბუასაც ახალგაზრდა გოგონები ესიზმრებოდა. სამაგიეროდ, ბაბუა ბევრს ლაპარაკობდა. განსაკუთრებით, თავის ცოლზე. დაჯდებოდა ხოლმე ჰერდას კაფეში, ცივზე ცივ ფორთოხლის წვენს მოიდგამდა გვერდით, წამდაუწუმ იწმენდდა ოფლს, კისერზე მოხვეულ ცხვირსახოცს მალ-მალე ისწორებდა და გაუთავებლად ჰყვებოდა ცოლზე. ერთხელ ჰკითხა ჰერდამ ბებიაზე, ლამაზიაო? ამან უპასუხა, არა, დაბერდაო. მას შემდეგ აღარ მოსწონდა ჰერდას ბაბუა. არც მე ესმოდა, რატომ ლაპარაკობდა ეს კაცი ბებიაზე ამდენს, როცა ცხოვრებაში უამრავი ქალი ჰყოლია. ბოლოს კი მაინც ერთადერთი ძუკნა შემორჩა - ძაღლი.
ერთ დღეს ჰერდას ხის სახლი ჩამოიქცა.
მამამ რომ გამაღვიძა, მაშინვე წამოვხტი და ქარის სისწრაფით გავვარდი მასთან. მას მერე ხშირად ვიხსენებ ხოლმე, როგორ იდგა ტრაგედიის დღეს ჰერდა გამჭვირვალეხალათშემოცმული. მე რომ დამინახა, მოვიდა და ანგარიშმიუცემლად ჩამეხუტა.
-
დედაჩემი მოკვდა. - მითხრა და გაჩუმდა.
მე კი ვიდექი და ვცდილობდი, არ მეფიქრა იმაზე, რომ ნახევრადგამჭვირვალე ხალათში მდგომი ჰერდა სწორედ მე მეხუტებოდა.
დედამისის გარდაცვალებისა და სახლის ჩამონგრევის შემდეგ ჰერდა კაფეში გადავიდა საცხოვრებლად. ერთდროულად იქ ცხოვრება და მუშაობა არ გამოუვიდა და ცოტახანში კაფე დახურა. სამაგიეროდ, სახლის კარი გააღო ფართოდ.
არ ვიცოდი, მამაჩემიც დადიოდა თუ არა ჰერდასთან. არც მინდოდა, მცოდნოდა. ერთადერთხელ მივედი მასთან. ჰერდა მიწის თხილს ხალავდა და უჩვეულოდ გრძელი თითებით წამდაუწუმ ურევდა ტაფაში. უბრალო, კოჭებამდე კაბა ეცვა და თმა კისერზე აეკეცა. არ ვიცი, რას ველოდი, მაგრამ ასე ჩაცმული თუ დამხვდებოდა, არ მეგონა. ძალიან საცოდავი ჩანდა იქაურობა ხალხის გარეშე. ყველა ფანჯარა ღია იყო და ოთახში მაინც ჯოჯოხეთურად ცხელოდა.
- მომიყევი შენზე, მამაშენს კიდევ ეხმარები?
- აღარ.
- რატომ?
არ მიპასუხია. ჯიბეებში ჩაწყობილი ხელები ამოვიღე და დემონსტრაციულად დავიწყე მუხლებზე. დაძაბული ვუყურებდი ჰერდას ოფლისგან დაცვარულ კისერს და თეძოებზე მომდგარ, თხელ კაბას.
- აღარ მოდიხარ, აღარ მელაპარაკები. - თითქოს მისაყვედურა, თხილი თითებში მოიქცია, გაფცქვნა, სული შეუბერა და გასინჯა.
- სხვები მოდიან სამაგიეროდ.
- გწყინს? - გამიღიმა. - გწყინს. - ისევ გამიღიმა და თხილს მიუბრუნდა. - გახსოვს, რომ ვამბობდი, ნეტა, ქვეყნად კაცი რომ დაილიოს, შენ აგირჩევ თუ მამაშენს-მეთქი. კაცები არ დალეულან, მაგრამ ვიცი პასუხი: შენ.
ორი წამი შევიცადე. მერე უსიტყვოდ წამოვდექი და კარისკენ წავედი.
-
სად მიდიხარ? - უკვე ქუჩაში მიმავალს დამაწია.
არ გავჩერებულვარ. არც მივბრუნებულვარ. მხოლოდ უფრო მეტად ავუჩქარე ნაბიჯს. ამის გაგონება მინდოდა. მეტი არც არაფრისთვის მივსულვარ.
ახლაც, წლების შემდეგ, როცა ვუყურებ გრძელფეხება და სიცილიან ჰერდას ქმრის გვერდით, ახლაც კი ყველაზე მძაფრად ის მომენტი მახსოვს მთელი ბავშვობიდან, როგორ იდგა ჰერდა ნახევრადჩამონგრეული სახლის წინ ნახევრადგამჭვირვალე ხალათში.
მზერას ვარიდებ ჰერდას თეთრ კბილებსა და ქმრის უემოციო სახეს, ვუყურებ ზღვას, რომელიც ყოველთვის ჰერდას მაგონებს და ვფიქრობ:
-
იქნებ ჩემი ცოლი რომ გამხდარიყო, წლების მერე მეც ვეღარ შემემჩნია მისი სილამაზე.
წვიმიან ამინდში წასაკითხი ამბავი
,,გრძნობები მუდამ სასაცილოა, განსაკუთრებით მაშინ,
როდესაც ისინი ვიღაც უცხოთა ხელში ხვდება.“
ელფრიდე იელინეკი
უპატრონო ძაღლივით ამეკიდა ფიქრი:
ახლა რომ მოვკვდე, ქალის წერილით საფულეში. იმ ქალის, რომელიც არასოდეს მყვარებია.
მართლა რა ძაღლური სიკვდილი გამომივიდოდა. საერთოდაც, ეს ბოლო ხანებია, რაღაც უცნაურობები ავიკიდე. მაგალითად, ცოტა ხნის წინ წარმოვიდგინე, რომ სიკვდილი ვარ და ჩემს თავს ვეთამაშები. მას მერე მგონია, აი, ახლა დავმარცხდები-მეთქი. ისეც არ გავგიჟებულვარ, რომ გამარჯვებაზე ვიფიქრო. ადრეც ვფიქრობდი ეგეთებზე. მაგალითად, გავიფიქრებდი, აი, ერთ წელში რომ მოვკვდე, რას ვიზამდი-მეთქი. მერე ექვს თვეზე დავდიოდი, მერე ერთ თვეზე, მერე კვირაზე, დღეზე, საათებზე და მაგის მერე სულ ვწერ, გაუჩერებლად, შეუსვენებლივ. ხერხემლის ხაზი დამეცვარება ხოლმე დაძაბულობისგან. აი, ახლაც გამაჟრიალა გახსენებაზე. ისე ვწერ, თითქოს სიკვდილი მომდევს.
სულ ასეთ სისულელეებზე ვფიქრობ. პატარა რომ ვიყავი, მინდოდა მყოლოდა საყვარელი, რომელიც მეყვარებოდა. რა გამოვიდა: ახლა მყავს მკვდარი საყვარელი, რომელიც არ მიყვარდა.
გვერდს ვუვლი წვიმის გუბეს, წყალს არ ვუშლი ფიქრში ხელს და მეტროში ჩავდივარ.
ის სხვა ქვეყანაში გავიცანი, როცა ვსწავლობდი. ჩემიანებს არავის იცნობდა. აქაურმა ძმაკაცებმა იცოდნენ, მასთან რომ დავდიოდი, ეგ იყო და ეგ. ლამაზი არ ეთქმოდა, მაგრამ თავისებური ხიბლი ჰქონდა. ლამაზი ქალები ნაკლებად მომწონს ხოლმე. შეიძლება კომპლექსების ბრალია, რა ვიცი, ერთი.
ვიცოდი, თავიდან სასტუმროების ხათრით რომ დადიოდა ჩემთან, მაგრამ არასდროს მითქვამს. გიჟდებოდა სასტუმროებზე. ეგეც კაი შერეკილი იყო, ჩემი არ იყოს. სულ სხვადასხვაგან დავდიოდით, ხან წინასწარ ვარჩევდით, ხან გზად რომელიც შეგვხვდებოდა, იქ შევდიოდით.
ჩემ წინ მსხდომმა ქალმა და ბავშვმა თავები მიადეს ერთმანეთს. იდეალური სურათია. არადა, შეიძლება, ქალი სცემს კიდეც.
ვაგონიდან გამოვდივარ. ვიღაც კაცი ზედ ფეხებთან მაფერთხავს სველ ქოლგას. ჭიკჭიკი მესმის, მაღლა ვიხედები და ორ პატარა ჩიტს ვხედავ, გვირაბში შეფრინდნენ გზააბნეულები და შეშინებულები.
მეტროდან ამოვდივარ და მაღლა მივუყვები ქუჩას.
უყვარდა იაფფასიან ყავახანებში სიარული. შეეძლო, საათობით მჯდარიყო და ეკითხა ან ელაპარაკა ვინმესთან, ან სულაც, ეფიქრა და მოეწია.
ბარში შევდივარ. ნაცნობ ბარმენთან მივდივარ და ლუდს ვუკვეთავ.
- ვგრძნობდი, რომ იწვიმებდა.
- რა გრძნობა მაგას უნდოდა, ამინდის პროგნოზს ნახავდი. - მიცინის ბარმენი და ლუდს მიწვდის.
მეც კაი იდიოტივით დავუწყე ამინდებზე ლაპარაკი.
- მართლა რა წაიღო ტვინი, რამდენი დღეა, არ გადაუღია.
- ეტყობა, ბაყაყი მოკლა ვიღაცამ. - ცალყბად გავიცინე.
ცოცხალი მუსიკისთვის ადრეა ჯერ. რადიო აქვთ ჩართული. ვიღაც ქალი მღერის რაღაც უცხო ენაზე.
- რას უსმენ? - ვეკითხები.
- რავი, რასაც გაუშვებენ.
ერთხელ, დიდი ხნის უნახაობის მერე ვნახე. შორიდანვე დავინახე. ისე სასაცილოდ იყო გამოპრანჭული, რაღაცნაირად შემეცოდა.
ჩემ წინ დაკიდულ ვან გოგის ცნობილ კაფეს ვუყურებ და კიდევ ერთ ლუდს ვუკვეთავ.
ბართან ძალიან, ძალიან მოკლეკაბიანი გოგო მოდის და ბარმენს რაღაცას ეჩურჩულება. მერე აშკარად უმიზეზოდ იცინის და მიდის. რომ ჩამიარა, მისი სურნელი ვიგრძენი. ღალატს სუნი რომ ჰქონდეს, ზუსტად ასეთი, მოტკბო და იაფფასიანი სუნი ექნებოდა.
-
ვერ არიან ეს ქალები. ყურში რომ არ ეჩურჩულა, ისე ვერ შემიკვეთავდა? - იცინის ბარმენი.
საპირფარეშოში გავდივარ. სანამ ლუდისგან დავიცლებოდე, კაფელის ორნამენტებს ვაკვირდები. ემბრიონს ჰგავს. ან ღვთისმშობელს. ხან ემბრიონს, ხან ღვთისმშობელს. რა ავადმყოფური შედარებებია, მაგრამ ნაღდად ეგრეა.
წამოსვლისას კიდევ ერთ კათხა ლუდს ვსვამ. ან აქ რამ მომიყვანა. ეს ბარმენიც კაი უცხვირპირო ვინმეა. ვერაფერზე დაელაპარაკები. ისე, რამდენს ვითხოვ ამ ტიპისგან. დგას თავისთვის, მუშაობს. რა აუცილებელია, ფსიქოლოგი იყოს ყველა ბარმენი. წვიმაში სიარული რომ მიყვარს ბავშვობიდან, თორემ საქმე არც არაფერი მაქვს დღეს.
იმავე გზით ვბრუნდები სახლში. მეტროში წეღანდელი ჩიტები მახსენდებიან. მგონი, რაღაცით ვგავარ კიდეც. სულ არასწორ ადგილას ვხვდები და მერე იქიდან გაქცევაზე ვფიქრობ.
ლიფტი გაფუჭებული დამხვდა. ფეხით ავდივარ. კიბეებზე მეზობელი მხვდება და ამინდზე მეწუწუნება. ვამშვიდებ, მალე გადაიღებს-მეთქი. რისთვის ვეუბნები? მე რა ვიცი, როდის გადაიღებს. ასეა, რა. როცა არაფერი გაქვს სათქმელი, სჯობს გაჩუმდე და უზრდელი ეგონო, ვიდრე უსინდისოდ მოატყუო. თან მაშინ, როცა არც არავის სჭირდება შენი ტყუილები.
დედა დაბრუნებულა:
- სარეცხი მოხსენი, ისევ გაწვიმდა. - ვეუბნები და ჩემი ოთახისკენ მივდივარ.
- რაღა აზრი აქვს. - გულგრილად მპასუხობს.
კარს ვკეტავ, ჩვევა მაქვს. საწოლზე ვწვები, ხელებს თავქვეშ ვიდებ და ვიხსენებ.
დროთა განმავლობაში შევეჩვიე. ჰო, ეს სიტყვაა, ალბათ, სწორი. თვითონ ვუყვარდი. რავი, ასე მეუბნებოდა. ჩემამდეც დეპრესიული ტიპი იყო. ზოგჯერ ძალიან შემოუტევდა.
- გამაჩუმე. - მეტყოდა ხოლმე მაშინ, როცა საათობით იჯდა ჩემ წინ, უხმოდ.
- ისედაც ჩუმად ხარ.
- შენ არ გესმის ჩემი.
ვერ ვიტანდი, ასე რომ ამბობდა.
მესმის თვითმფრინავის ხმა. მეზარება იმაზე ფიქრი, ვინ ზის, ნეტა, ახლა იქ, საით მიფრინავენ, რა მიზნით. ზოგჯერ ეგეთებზეც ვფიქრობ ხოლმე. ყველაზე მეტად მგზავრების პანიკაზე ფიქრი მიყვარს, თვითმფრინავის ჩამოვარდნამდე.
იმ დღეს, როცა ის წერილი მომცა, ახლა საფულეში რომ მიდევს, განსაკუთრებით მშვიდი იყო, ერთად ვსაუზმობდით. ზუსტად მახსოვს, დაბრაწულ, შავ პურზე ბასრი დანით უსვამდა მზისფერ, რბილ კარაქს და თვალს არ მაცილებდა. მეგონა, სიამოვნებით მომკლავდა. არ ვიცი, რისთვის.
მეორე დღეს თავი მოიკლა. სიმართლე რომ ვთქვა, დღემდე არ ვიცი, თავი მოიკლა, მე მოვკალი და თუ ჩემი მოკვლა უნდოდა.
მდინარეზე ვიყავით. თვითონ აიჩემა, წავიდეთო. ნაპირთან ჩაიმუხლა და ტოტით მიწაში დაიწყო ქექვა პატარა ბავშვივით. წვრილად ცრიდა. მე ცივ და სველ ლოდზე ჩამოვჯექი და დავიწყე ფიქრი, როდიდან შევუყვარდი. ყველა სასტუმროს თვითონ რომ ვარჩევინებდი, მაშინ? ან, იქნებ, ჩემი გულგრილობა მოსწონდა? ან, ის ხომ არა, არასდროს რომ არაფერს ვითხოვდი მისგან? რატომ არ შემეძლო იმის დაშვება, რომ, უბრალოდ, კარგად გრძნობდა ჩემთან თავს. ვიფიქრე, დავუძახებ-მეთქი, მაგრამ ზედმეტი მეჩვენა. ქურთუკის ჯიბიდან სიგარეტის კოლოფი ამოვიღე. ცარიელი აღმოჩნდა. უკან გავიხედე. რამდენიმე მეტრში იდგა ჯიხური. გასვლა დავაპირე, მაგრამ აღარ გამიფრთხილებია, ესეც ზედმეტი მეჩვენა. აუჩქარებლად მივედი ჯიხურთან. სიგარეტი ვიყიდე და უკან დავბრუნდი.
ნაპირს რომ გავხედე, იქ აღარ იყო. არც ახლომახლო ჩანდა. დავუძახე. მერე კიდევ უფრო ხმამაღლა. უცებ მისი მზისფერი თმა დავინახე წყალში, დაბლა მიჰყავდა მდინარეს. ფეხსაცმელი მოვისროლე და გაუხდელად შევვარდი წყალში. არ ვცურავ ცუდად, მაგრამ გამიჭირდა გამკლავება. ყოველ წუთში მეკარგებოდა თვალთახედვიდან. ფილტვები დასკდომაზე მქონდა. ქვედა ნაპირზე დაუნახავს ვიღაც ბიჭს და ამოუყვანია. სანამ მე გონს მოვიდოდი, ხელოვნური სუნთქვა ჩაუტარა. გაშტერებული ვიდექი.
არ ვიცი, რას ველოდი, მაგრამ ამას ნამდვილად არ. ვეცი და ახლა მე დავუწყე ნჯღრევა.
-
ცურვა არ იცოდა. - ვუყვიროდი ბიჭს. - ცურვა არ იცოდა.
რა სისულელეა, ვიღაცის იმედად გადახტე მდინარეში.
არ ვიცი, რა უნდოდა ჩემგან, დღემდე არ ვიცი.
ზოგჯერ ძალიან მომენატრება ხოლმე. ცოცხალი რომ იყოს, ვიცი, არ მომენატრებოდა.
ძმაკაცებისთვის არ მითქვამს, რომ გარდაიცვალა. ვერ ვხვდები, რა აზრი აქვს თქმას. ჩამოსვლისას მკითხეს, სად არის, რატომ არ ჩამოიყვანეო, ეგ იყო და ეგ.
წამოსვლისას მისი რამდენიმე ნივთი წამოვიღე თან.
გახსენებაზე ვდგები და კარადიდან ვიღებ მის ნივთებს. სარკესთან ვჯდები. ჯერ კარგა ხანი ვუყურებ ჩემს თავს. არა, ნამდვილად იმ გზააბნეულ ჩიტებს ვგავარ და სულ ისე უკანმოუხედავად გავრბივარ, თითქოს სიკვდილი მომდევს.
სათითაოდ ვიღებ მის ნივთებს და მერე ჯერ პომადას ვისვამ, მერე შავად ვიღებავ თვალებს და ვისხამ სუნამოს. მინდა, მისი სუნი ამდიოდეს.
ვუყურებ ჩემს თავს და, თითქოს, ახლა ზუსტად იმ იდიოტის სახე მაქვს, რომელიც შემეფერება. მაგრამ მთავარი ისაა, რომ როცა ასეთი თვალებით ვუყურებ ჩემს თავს, თავი ნაკლებად იდიოტი მგონია.
რა უნდოდა ჩემგან. რა ჯანდაბა უნდოდა.
მგონი, მოვიფიქრე, რა უნდა დავარქვა ჩემს ბოლო ნაწერს. ჰო, რა თქმა უნდა. აქამდე როგორ ვერ მივაგენი.
ვდგები, მაგიდიდან ფურცლების დასტას ვიღებ და თავზე ფანქრით ვაწერ: ,,სანამ შენს თვალებს თვალები ერქვა.“
კმაყოფილი ვსწორდები. ესეც ასე. კიდევ ერთი რამის დაწერა მოვასწარი, სანამ სიკვდილი დამეწევა.
ვუყურებ ჩემს თავს და სარკიდან მისი თვალები მიღიმიან.
მკვდარ ამინდში წასაკითხი ამბავი
,,მითხარით, ერთი, რა გემო აქვს სამშობლოს?“
თადეუშ როჟევიჩი
ცხელ ფინჯანზე მთელი ძალით შემოხვეული თავისი თითებისთვის თვალი არ მოუცილებია, ისე უთხრა:
-
მომიტანეთ მისი დახვრეტილი და გაბერილი სხეული. უნდა დავრწმუნდე.
არავისაც არ მიუტანია მისთვის ქმრის სხეული. უნახავად მოუწია მისი სიკვდილის დაჯერება.
ერთ დღესაც, სარკის წინ მჯდომმა, მას შემდეგ, რაც იმდენად დიდხანს უყურა თავის თავს თვალებში, რომ შეგრძნება გაუჩნდა, თითქოს ერთის მაგივრად ორი იყო, თავის ანარეკლს უთხრა:
- მე, რომელსაც ამდენად მწამს სიკვდილის, ვერ დავიჯერებ, რომ მისი მოსვლა ვერ ვიგრძენი. - ჩაალაგა ბარგი და იმავე დღეს გაემგზავრა თავისი სიკვდილის საძებნად.
დიდხანს არ უძებნია ქმრის მკვლელი. ადვილია იპოვო ის, ვისი სახელიც ყველამ იცის ქალაქში.
- როგორი კაცია?
- როგორი კაცია? - ჩაიცინა დაცვამ. - რა კითხვაა, ქალბატონო, - მხრები აიჩეჩა, - საუკეთესო თანამშრომელია.
- ეგ თვისებაა?
- მისმინეთ, რა გნებავთ? - ღიმილი მოიცილა კაცმა. - გითხარით, გასულია ახლა. თუ გნებავთ, დაბრძანდით და დაუცადეთ. - ანიშნა მოსაცდელ, მწვანედ შეღებილ სკამებზე.
- წერილი რომ დაგიტოვოთ, გადასცემთ?
- რა წერილი? კარგით, კარგით, დამიტოვეთ.
ქალმა ყავისფერი ჩანთა მაგიდაზე შემოდო, შემდეგ თხელი, კიდეებაპრეხილი ბლოკნოტი ამოაძვრინა, მოკლე ღიმილით გაუღიმა კაცს, მაგიდაზე მიმოყრილი ორი კალმიდან ერთ-ერთი აიღო და წერა დაიწყო.
სანამ ქალი წერდა, დაცვამ კიდევ ერთხელ შეავლო თვალი მის დეკოლტეს, რომელიც ასეთ მდგომარეობაში გაცილებით უკეთ ჩანდა, შემდეგ აკეცილ თმას შეხედა და შეეცადა, აქცენტით მიმხვდარიყო ეროვნებას.
ქალმა საჩქაროდ მიაწერა ფურცელზე გაკრული ხელით რაღაც და დაცვას გადასცა:
- არ დაგავიწყდეთ.
- არ დამავიწდება. რა ვუთხრა, ვინ ბრძანდებით?
- მიხვდება.
როგორც კი გავიდა ქალი შენობიდან, კაცმა ფურცელი გაშალა:
,,მომიტანეთ ჩემი ქმრის დახვრეტილი და გაბერილი სხეული. უნდა დავრწმუნდე.“
კიდევ მითითებული იყო დრო და ადგილი: მეორე დღის შუაღამე. ზუსტად პოლიციის შენობის წინა კორპუსი.
- ოჰო, ასეთ დროს მკვდარი ქმრის სხეული კი არა, სხვა რაღაც სდომებია ამას. - ჩაიცინა, ფურცელი მაგიდაზე დააგდო და კეფა უხეშად მოიქავა.
ზის ქალი სიბნელეში. ასე ურჩევნია. ასე უფრო თავის სახლში გრძნობს თავს. გაწეული ფარდიდან ჩანს ღამის ქალაქი. ლამპიონები, ნათურები, მაღაზიების განათებები. ბუტაფორია. სიცოცხლის ილუზია.
ასე როცა ზის, სიბნელეში, სიჩუმეში, ყველანაირი ხმის ეშინია. შიშზე მეტად სიჩუმის დარღვევა არ უნდა. დროდადრო სიგარეტის მოქაჩვის ხმა ისმის. ბოლის გამოშვების მსუბუქი ტალღებიც. ძალიან რომ დაუკვირდეს, გულისცემას გაიგონებს თავისას. ეს იმას ჰგავს, უყურებდე, როგორ მიედინება ძარღვებში სისხლი: ბლანტად და ნელა.
ლიფტის დაძვრის ხმა.
- მოვიდა. - გაიფიქრა და სიგარეტი აუჩქარებლად ჩააქრო, სავარძლიდან წამოდგა. - ხუთი, ოთხი. - თავისი ფეხსაცმლის ხმა. კარისკენ დაიძრა.
კაკუნი.
- ერთი. - თქვა ქალმა და სახელური ჩამოსწია.
კართან იდგა სიკვდილი. მაღალი და ძლიერი.
- მსურს ჩემს ტანზე გამოვცადო, როგორ ჭრის ალესილი ენა.
- ჩემს ქმარს რომ მოეკალით, შუაღამისას ჩემთან არ მოხვიდოდით. და რადგან არ მოგკლათ, შემოდით.
კაცი თამამად შევიდა. სავარძელში მოთავსდა.
- რას დალევთ? - ბართან მივიდა ქალი.
- მიმასპინძლდებით კიდეც? - გახედა კაცმა და სიბნელეში მხოლოდ იმის შემჩნევა შეძლო, რომ ქალს ტანზე მომდგარი კაბა ეცვა. შავი ან ლურჯი. შეიძლება შინდისფერიც. და მაღლა აკეცილი თმა.
- დღეს ჩემი სტუმარი ხართ. - თამამად და მთელი სიძულვილით გახედა ქალმა სიბნელეში.
- ყავა. თუ შეიძლება.
- შაქარი?
- უშაქრო. - კაცმა ფანჯარას გახედა. მშვენივრად ჩანდა აქედან მისი სამსახური. - რამდენი ხანია, რაც აქ გადმოხვედით?
- რამდენიმე დღეა.
- ჩემ გამო იქირავეთ ასე ახლოს ბინა?
- მიხვედრილი ხართ. - ყავა მიაწოდა და მის წინ ჩამოჯდა. ფეხი ფეხზე ნელა და დემონსტრაციულად გადაიდო. ხელები ფეხზე დაიწყო. გამართული იჯდა გაუნძრევლად. ახლა უკვე ნამდვილად შეეძლო კაცს მისი შეუვალი მზერის დანახვა.
- თქვენი ქმრის სხეული თქვენს სამშობლოში დარჩა. - დაიწყო კაცმა სწრაფად და საქმიანი ტონით.- იქვე დამარხეს ბიჭებმა. გვიან გაგაგებინეს, გახსოვთ, ალბათ. თუ მოინდომებთ, იპოვით საფლავს.
ისევ გამჭოლი მზერა.
- თუ გნებავთ, დაგეხმარებით. - დაამატა.
- არ მნებავს.
- რა გნებავთ?
- სიტყვის მაგიის გჯერათ?
კაცმა ჩაიცინა:
- მეხუმრებით?
- გჯერათ?
- არა.
- მოვა დღე და თქვენს საფლავზე ვიცეკვებ შიშველი. - ისე გესლიანად გაიღიმა, თითქოს, გველი გასრიალდა მის ტუჩებზე.
- გეხერხებათ ფანტაზიის გაღვიძება. და მალე მოვა ეგ დღე?
- ბევრი საქმე გაქვთ ცხოვრებაში მოსასწრები?
- რა კეთილი მკვლელი ხართ.
- თქვენგან განსხვავებით.
ღიმილი მოიშორა სახიდან კაცმა. ტუჩი მოიკვნიტა და უცებ გადაიხარა წინ:
- მისმინეთ. მე ჩემს მოვალეობას ვასრულებდი. ჩემს საქმეს ვემსახურებოდი.
- ახლა გასწავლით, როგორ მემსახუროთ მე.
კაცი თავის თავზე გაბრაზდა, ემოციები რომ გასცა. ნელი მოძრაობით მიეყრდნო ისევ სავარძელს. სიგარეტი ამოიღო პალტოს გულის ჯიბიდან:
- გნებავთ? - დაბალი ხმით ჰკითხა.
- მადლობა. - თავის სიგარეტზე ანიშნა. - მოკლედ, ასე, ყოველდღე, ორიდან სამამდე, შესვენების დროს მოხვალთ. კვირაში ერთხელ კი ამ დროს, შუაღამით.
კაცმა ჩაიცინა:
- თქვენ, რა, დამცინით?
- რა არის ამაში სასაცილო?
- ცოლი მყავს.
- არ მიკითხავს.
- ისე ლაპარაკობთ, თითქოს ბრძანებებს იძლეოდეთ.
- თქვენთვის ეს არ უნდა იყოს უცხო. - ქალი სავარძლის ზურგს მიეყრდნო. - ახლა შეგიძლიათ, წახვიდეთ. არ დაგავიწყდეთ: ხვალ, ორზე.
რამდენიმე წამი უყურა თვალებში. დარწმუნდა, რომ ქალი არ ხუმრობდა.
- რომ არ მოვიდე?
- მოხვალთ.
კაცი სწრაფად, მაგრამ მაინც აუღელვებლად წამოდგა. მოზომილად გადადგა რვა ნაბიჯი კარამდე. გასვლისას მიუბრუნდა:
- თქვენი სახელი?
- კარმა.
- კარმა. - გაიმეორა და გავიდა.
მეორე დღეს ქალი ფანჯრიდან უყურებდა, როგორ გამოვიდა კაცი სამსახურიდან ორ სხვასთან ერთად. კაშნეს ბოლოები პალტოში ჩამალა, იმ ორს ხელი აუწია დამშვიდობების ნიშნად და მაღაზიაში შევიდა, იქიდან ხელცარიელი გამოვიდა, შუქნიშანს გახედა, დაიცადა, შემდეგ გადაკვეთა ქუჩა და სადარბაზოში შევიდა. ლიფტის დაძვრის ხმა. ქალმა ფარდები შეასწორა:
- რვა, შვიდი.. ერთი. - კართან მივიდა და გამოაღო. - სუფრა გაწყობილია. - თქვა ქალმა უკვე ზურგსუკან.
კაცმა თვალი შეავლო ქალის აკეცილ თმას და შიშველ კისერს და მოეჩვენა, რომ კანის სუნი იგრძნო.
- წეღან ვიფიქრე, რამეს ავიტან-მეთქი. - პალტო თამამად გაიხადა და იქვე ჩამოკიდა. საკიდი მორყეული იყო. ,,უკაცო სახლი“. გაიფიქრა. - სასმელის ამოტანა სისულელედ მივიჩნიე. სხვა არ ვიცი, რა გიყვართ.
- არაფერია საჭირო. ხელები დაიბანეთ და მოდით, გაცივდება სადილი.
ქალმა ღვინო ჩამოასხა.
- იმედია, ცოტას დალევთ. - გახედა სააბაზანოდან გამოსულ კაცს და თავისი ადგილისკენ ხელით ანიშნა.
- არა, სამუშაო საათებში არ ვსვამ. - კაცი მაგიდას მიუჯდა და ცოლის გარეცხილ პერანგს ღილები შეხსნა.
ფანჯრიდან თავის სამსახურს გახედა.
- ყოველდღე ამ ფანჯარასთან უნდა იჯდეს და მელოდოს? - გაიფიქრა. შემდეგ ხმამაღლა იკითხა, - ეს ყველაფერი ჩემთვის გაამზადე?
- არასდროს მომმართოთ შენობით. - ისევ ის შეუვალი მზერა.- მეჩვენება, თუ თავს უხერხულად გრძნობთ? - ხმა შეარბილა და ჩამოჯდა.
- უბრალოდ, ვერ ვხვდები, რაში გჭირდებათ.
- სადილობის დროა. თქვენც ხომ უნდა გესადილათ? ესაა და ეს. გემრიელად მიირთვით.
კაცმა დანა-ჩანგალი უკანვე დადო, იდაყვები მაგიდაზე დააწყო, სახე ნახევრად ჩამალა მუშტებში და დაბალი ხმით დაიწყო:
- კარმა. ასე მოგმართოთ, ხომ?
- დიახ. - ქალმა სალათი გადმოიღო.
- დღეს იმისთვის მოვედი, რომ ყველაფერი გაგვერკვია. მესმის, რასაც გრძნობთ, მაგრამ ეს...
- თქვენთვის მოუკლავთ საყვარელი ადამიანი? - აუღელვებლად ახედა.
- არა.
- გადაიღეთ ხორცი. გემრიელია. ჩემს ქმარს ძალიან უყვარდა.
- მაპატიეთ. - წამოდგა კაცი. - მაპატიეთ, არ შემიძლია.
შემდეგი დღის შუადღესაც ზუსტად იმავე დროს გამოვიდა სამსახურიდან ისევ ორ ვიღაცასთან ერთად. კაშნეს ბოლოები ისევ ისე ჩამალა პალტოში. რაღაცაზე გაიცინეს. შუქნიშანს გახედა, მოძრაობა როგორც კი შეჩერდა, გზა გადაკვეთეს და პირველივე კაფეში შევიდნენ.
- მოხვალ. აუცილებლად მოხვალ. - ყოველდღე იმეორებდა ქალი, ფარდებს ასწორებდა და ტყუილად გაშლილ სუფრას ალაგებდა.
ერთი კვირის თავზე, შუაღამით მოვიდა.
- კარმა დაქვრივების შემდეგ დაირქვით, ხომ ასეა?
- მიხვედრილი ხართ. და ნასვამი.
- შემომიშვებთ?
ერთმანეთის პირისპირ დასხდნენ სიბნელეში და ერთდროულად მოუკიდეს სიგარეტს.
- სულ სამი კაცი მყავს მოკლული. არცერთი არ მინდოდა.
- აღსარებას არ ვიბარებ.
- დამაცადეთ. მე არ ვარ ის კაცი, ვინც ძალაუფლებით ბოროტად სარგებლობს.
- თქვენ ის კაცი ხართ, ვინც ანგრევს და ვერასდროს აშენებს.
- და როგორი იყო თქვენი ქმარი?
- ის ერთი იმათგანი იყო, ვინც იღუპება.
- რატომ მომძებნეთ? რას ვაკეთებ ახლა აქ?
- უამინდობის გამო სხვა ქალაქში ჩაფრენილ თვითმფრინავებს ვგავართ. ცოტას მოვიცდით და მერე ჩვენს გზას განვაგრძობთ.
- რას ვუცდით? რას აპირებთ, ჩემს მოკვლას?
- გეშინიათ?
- არა.
- თქვენ რას იზამდით ჩემს ადგილას?
- არ ვიცი.
- არა უშავს, თავიდან არც მე ვიცოდი.
- მოიცადეთ... თქვენ რა, ჩემი ცოლის მოკვლას აპირებთ?! ასეა, ხომ?!
- რა შუაშია თქვენი ცოლი..
- ჯანდაბა! ნუ ზიხართ ასეთი მშვიდი სახით!
- დაწყნარდით და დაჯექით. თქვენს ცოლთან კონტაქტი მხოლოდ თქვენი დახმარებით მექნება.
- ეგ როგორ?
- როცა ცოლიან კაცთან წევხარ, მის ცოლთანაც წევხარ.
პირველად რომ უთხრა კაცმა, თმა გაიშალეო, თავი შეურაცხყოფილად იგრძნო.
მერე ყველაფერი ჩვეულებრივ ხდებოდა, ბუნებრივად, ზედმეტი გრძნობის გარეშე. ზიზღის გარეშეც კი. კვირაში ერთხელ, შუაღამით. ზოგჯერ შუადღით, სადილის დროსაც.
- ცივი ზამთარია. - თქვა კაცმა და მაგიდას მიუჯდა.
- ჩვენს ზამთარს სხვანაირი სუნი აქვს.
- მოგწონთ აქ ცხოვრება?
- ვერ ვიტან ამ ქვეყანას.
- ჩემ გამო?
- თქვენ გამო.
- ოდესმე გამიმხელთ, რა გინდათ ჩემგან? ან როდემდე უნდა გაგრძელდეს ასე?
- მინდა, თქვენს მოკლულს იცნობდეთ.
- და ამიტომ მთავაზობთ საკუთარ თავს?
- არა მხოლოდ ჩემს თავს. უნდა იცოდეთ, ვისთან ცხოვრობდა, როგორ, რა უყვარდა.
- რაში მჭირდება ამის ცოდნა?
- ხომ გითხარით - უკეთ რომ გაიცნოთ. თქვენ ის მოკალით. ამით ყველაზე მეტად დაუახლოვდით მას. მე კი იმასთან მინდა ყოფნა, ვინც ჩემ ქმართან ყველაზე ახლოს იყო.
- გიჟი ხართ, კარმა. გგონიათ, ჩემთვის ადვილია აქ ყოფნა და იმის ჭამა, რაც მას უყვარდა? იმ ქალის მოფერება, რომელიც მას უყვარდა? ისეთი შეგრძნება მაქვს, თითქოს მეორედ ვკლავდე. ოღონდ ეს რაღაც ლაჩრულ მკვლელობას ჰგავს. დანას - ზურგში. მე ეს არ მინდოდა.
- დაწყნარდით, თქვენ მას ვეღარ მოკლავთ. მითხარით, სიზმრებში ცხოვრების გჯერათ?
- მაშინებთ ასეთ დროს.
- მითხარით, როგორ არ დავიჯერო სიზმრებში ცხოვრების, როცა ის ყოველღამე მოდის და მეუბნება, რომ ჩემ სანახავად მოვიდა.
კაცმა ღვინო ჩამოასხა და სწრაფად გადაკრა.
- სამუშაო საათებში არ სვამთ. - შეახსენა.
- მესმის, რომ გიყვარდათ, მაგრამ უკვე სიგიჟეს ემსგავსება ეს ყველაფერი. ერთის სიყვარული არასდროსაა საკმარისი ორისთვის, კარმა.
- საკმარისია. თუ მეორე მკვდარია.
- ისეთი შეგრძნება მაქვს, თითქოს ჩემს ცხოვრებას ვკარგავ. სამსახურს, ცოლს, საკუთარ თავს - ყველაფერს. თვითონაც არ ვიცი, რატომ მოვედი პირველად. თქვენი წერილი რომ გადმომცეს, მივხვდი, ვინც იყავით, მაგრამ წარმოდგენაც არ მქონდა, რა მელოდა, აქ თუ მოვიდოდი. ცნობისმოყვარეობა. წყეული ცნობისმოყვარეობა. ზუსტად ამის გამო მოვედი თქვენთან.
- ცნობისმოყვარეობა დამღუპველი ცოდვაა.
- ჰო, დამღუპველი.
- გსურდათ, თქვენს ტანზე გამოგეცადათ, როგორ ჭრის ჩემი ალესილი ენა.
- ჰო, მსურდა.
- იცით, რომ ყველა ენა სხვადასხვანაირად ტრიალებს პირში? ფრანგული მოქნილია, გერმანული - მოსაწყენი, რუსული - რბილი.
- თქვენი ენა ბასრია.
- განსაკუთრებით მაშინ, როცა სიტყვებს მოსაკლავად ვლესავთ.
- მითხარით რამე თქვენს ენაზე.
და კარმა უცხო ენაზე ამეტყველდა.
თავის ენაზე რომ კითხულობდა ლექსს, ტიროდა.
მეორე დღეს სადილად მისულ კაცს კარმა პირველად არ დახვდა შინ.
არ იყო არც შემდეგ დღეს, არც იმის შემდეგ.
არ უძებნია. თითქოს, პატივი სცა მის გადაწყვეტილებას. როგორ მოულოდნელადაც გამოჩნდა, ისე მოულოდნელად გაქრა. ჯერ არ მიუყვანია თავისი საქმე ბოლომდე, დაბრუნდებაო, ფიქრობდა და თავისი კაბინეტიდან უყურებდა მისი სახლის ფანჯრებს.
მთელი თვის ლოდინის შემდეგ თავშეკავება დაივიწყა და მისი ადგილსამყოფელი გაიგო. სამშობლოში დაბრუნებულა. წერილი მისწერა:
,,რაც თქვენ წახვედით, ზამთარი კიდევ უფრო გამკაცრდა ჩემთვის. ვეღარაფერს ვაკეთებ.
დამიბრუნეთ კარმა.
ის აღარ ეკუთვნის თავის ქმარს.“
მერე კიდევ მისწერა.
კიდევ.
თავიდან ელოდა პასუხს.
,,ვფიქრობ ხოლმე, რას აკეთებთ. თქვენს ენაზე რამდენიმე სიტყვაც კი ვისწავლე. სასაცილოა.
არ ვიცოდი, იმდენად თუ გიყვარდათ თქვენი ქვეყანა, რომ მის გარეშე ვერ გაძელით.
თქვენს ქმარზე გავიგე რაღაცები.
წერდა, თურმე. ბოლოსაც მისი ლექსი წამიკითხეთ?
პირველად გამიჩნდა შეგრძნება, რომ სამშობლოს წავართვი მისი თავი. თქვენც ხომ ეს გსურდათ? უკეთ რომ გამეცნო.
ვიცი, პასუხს არ უნდა ველოდო. ჩემი წერილები ფანჯრების წმენდას ჰგავს წვიმიან ამინდში.
თქვენ მასწავლეთ ასე ლაპარაკი.“
კიდევ რამდენიმე თვის შემდეგ კაცს ამანათი და წერილი მიუტანეს კაბინეტში. გული უცნაურად შეეკუმშა. სასწრაფოდ გახსნა. მძიმე ყუთი იყო. თავი ახადა:
ახალდაბადებული ბავშვის გვამი ასანთის კოლოფივით პატარა კუბოში ესვენა.
ხელიდან გაუვარდა.
ბუნდოვნად მოდიოდა მოგონებები. როგორ იჯდა ზუსტად ასე, იატაკზე, ცივ კედელზე ზურგით მიყრდნობილი, გაშეშებული მზერით წლების წინ. ჯერ კიდევ მაშინ, როცა სულ პატარა იყო და გული ეფლითებოდა, რადგან ოთახის გარეთ მისი მშობლები სამშობლოდან წასასვლელად ამზადებდნენ ბარგს. ფანჯრებში კი მაშინაც ნაცრისფერი, უარაფრო და მკვდარი ამინდი იდგა.
...მხოლოდ რამდენიმე საათის შემდეგ შეძლო წერილის გახსნა:
,,დაკარგული ადამიანების გემო აქვს სამშობლოს.
კარმა.“
