ასოციაციობანას ეთამაშებოდა ეკა ქევანიშვილი

 

დღეს დილით წინ მეჯდა. გუშინაც. ამ ოცი წლის წინაც - ყოველთვის სადღაც ახლოს იყო -  ხან გვერდით, ხან წინ, ხან უკან. რა დავწერო მასზე? ერთი სამსახური, ერთი საქმე, ერთი აუდიტორია, წიგნი, შვილები, მეგობრები, დარდი, სიხარული... ჩამოთვლას აზრი არა აქვს, იმდენი რამეა საერთო - ნინო თარხნიშვილმა ყველაფერი მაშინ გადაწყვიტა, როდესაც ჩემსავით რეპორტიორობა და მწერლობა ერთად გადაწყვიტა და იმ 1996 წლის ცხელ ზაფხულში, უნივერსიტეტის მაღლივ კორპუსს მიადგა - გამოცდებზე.  მეც იქ ვიყავი. მაშინაც, როცა პირველი მინიატურები წაგვიკითხა კვერცხების გახეთქილ გულებზე. და მერე და მერე უფრო, ერთბაშად რომ მოაწყდა წერის სურვილი და ჯერ ერთი წიგნი გაჩნდა, მერე მეორე, მერე მესამე. მაშინ ამელი ერქვა - სწორედ ამ ფსევდონიმით დაწერა „ქალთარაფერა“.

 

ნინო თარხნიშვილი გარეთ ატლასია და შიგნით ათასი. მაგრამ მაგას რომ მიხვდე, ასე ჩემსავით სადმე მის შორიახლოს უნდა იდგე და აკვირდებოდე, როგორ მოკუჭავს ხოლმე ერთ დიდ ამბავს რვა წინადადებაში და ისე გადაუგდებს სოციალურ სივრცეს, ვითომც არაფერი, ვითომ ერთი ამოახველა - ხშირად სწორედ ასე ჩნდება მისი ტექსტები - ან რომ ძალიან მოსწონთ და ან რომ ძალიან აღიზიანებთ. თვითონ კი, უუუფო, იტყვის და ხელს აიქნევს, ჩაბღუჯავს მიკროფონს და წავა საქმეზე. საქმეზე რომ მგონია და უცებ 150 ნომერი ავტობუსიდან მოიწერება რამე ამბავს საქვეყნოდ და უცებ შენც იქ აღმოჩნდები. ეგრე იცის - შეგაძვრენს თავის ტექსტებში და მერე შენი საქმეა, თავს დაიხსნი თუ იქ დარჩები. ამბები კი ან ყანდაარელ მკვდრებზეა, ან მეზობელ ღმერთზე ან პეკინელ საყვარელზე ან.. ან.. რა გავიხსენო, რაზე წერს ხოლმე - მისი ტექსტები უნდა ნახოთ, ისე ძნელია გამოცნობა. მე თუ მკითხავთ, ნინო თარხნიშვილი დიდი ავანტიურისტი მწერალია - უცნაურად გულჩვილიც და მოულოდნელად სასტიკიც. მე თუ მკითხავთ, ორი საჭირო თვისება უკვე აქვს, რომ თავისი მთავარი ტექსტი დაწეროს.  

 

ასოციაციობანა - ბავშვობა

 

ჩემი ბავშვობა ჩემი მშობლების სახლია. უფრო ზუსტად ბინა. მშობლების სამოთახიანი ბინა. ბინა, რომელსაც ექვს წლამდე ჰქონდა შეღებული კედლები. დედას და მამას საძინებელი იყო ლურჯი. ჩემი და ბებიაჩემის მწვანე. მისაღები ოთახი იყო ლიმონისფერი. ერთ საღამოსაც, ავდექი და ამ ფერად სახლში, რომლის კედლებზეც ფანქრებით ადამიანებს ვხატავდი ბუშტებით ხელში, დავიწვი. აი, ჩემი მახსოვრობაც სწორედ ამ საღამოდან იწყება. იყო შემოდგომა. ოქტომბერი. ვიყავი 3 წლის. მეცვა კუბოკრული შარვალი. ხელში მეჭირა ორი ცოცხალი ყვითელი წიწილა, რომელიც მამამ იმ დღეს თბილისობაზე მიყიდა. საბჭოთა საქართველოში ცენტრალური გათბობა ნოემბრის შუა რიცხვებში ირთვებოდა, ამიტომ წიწილებს რომ არ შესცივნოდათ, დედამ და ბებიამ ელექტრო-გამათბობელი ჩართეს და ზედ კოპლებიანი ჩაიდანი შემოდგეს. გამათბობელს ფეხი წამოვდე. ადუღებული წყალი ზედ გადავისხი და გამწარებული გამათბობელზე დავეცი. მახსოვს დედა, რომელსაც ჰქონდა დიდი მუცელი, ორსულად იყო, იდგა მუხლებზე და ღრიალებდა. მე მამას ვეწვინე ხელებზე და ვკვნესოდი: ოღონდ დედამ არ იტიროს, ოღონდ დედამ არ იტიროს. არ მტკივა. არაფერი არ მტკივა. დედამ არ იტიროს...

მერე დაწყებული კითხვის ნიშნები. გადარჩება? ვერ გადარჩება? შანსი მინიმალურია. დედა საავადმყოფოს უშველებელ პალატაში, თავთან მიზის, ჩემი ხელი უჭირავს. ერთი დღე, ორი დღე, სამი დღე... ცხრა დღე. დედას დიდი მუცელი აქვს. დედასთვის ნერვიულობა არ შეიძლება, მაგრამ დედა ცხრა დღე სკამიდან არ ამდგარა, არ დაუძინია.

მე მაწამებენ. მაშინ არ ვიცოდი, რომ ამას წამება ერქვა. ახლა ვიცი, რომ ეს წამება იყო. ჭრილობების გადასახვევად საპროცედურო ოთახში ყოველ დღე გავყავარ ექთნებს. სისხლითა და ლიმფით გაჭღენთილ, ალაგ-ალაგ მიკრულ საფენებს მახევენ. მახევენ ისე, თითქოს მართლა მკვდარი ვიყო და ვერაფერს ვგრძნობდე. საპროცედურო ოთახში, რომლის კედლებიდანაც ალაგ-ალაგ თეთრი კაფელია ჩამოცვენილი, ყვითელი ნათურა კონწიალობს. თითზე ბეჭედი მიკეთია. დედამ მომცა. ამას უყურე და აღარ გეტკინებაო. ვუყურებ იასამნისფერთვლიან ბეჭედს და მგონი, მართლა ყუჩდება ტკივილი... წლების მერე, როცა დედა თავის ოქროს ბეჭდებს გაყიდის, ამ ბეჭედს მე მაჩუქებს...

რეაბილიტაციას თვეები დასჭირდა. გიორგი დაიბადა. დედა სამშობიაროშია. ვდგავარ საბშობიაროს ფანჯარასთან, დედას შეხვეულ ხელს ვუქნევ და ვეძახი, დე, აი, მირჩება ხელი, ფრჩხილებიც ამომდის.

ბავშვობა ასე კადრებად მახსოვს. უფრო ზუსტად, ბავშვობის მძაფრი განცდები მახსოვს ასე კადრებად. შიშები. აი, მახსოვს ფანჯარასთან აკრული დედა. ღამე. მამა იგვიანებს. ვწევარ საწოლში და ვფიქრობ, ასამდე დავითვლი და დაასიგნალებს. 200-მდე დავითვლი და დააკაკუნებს. 500-დე დავითვლი და 436 - მამა კარს აღებს. კედლისკენ ვბრუნდები. ყველანი სახლში ვართ.

ერთხელ მამა დაიკარგა. ერთხელ რა, 1989 წლის 9 აპრილის ღამეს. მამა მილიციელია. დედას ლურჯი კაბა აცვია, ქუჩაში დგას და გიჟივით მქროლავ მანქანებს ხელებს უქნევს. მანქანას არავინ უჩერებს. მანქანებიდან გადმოყოფილი მეგაფონებიდან ყვირიან: “ხალხი დახოცეს რუსთაველზე, ხალხი დახოცეს”... მამა ღამით მოვიდა. უცნაური სუნი მოიყოლა სახლში. რაღაცნაირი მწარე. დაეგდო ლოგინზე და დაიძინა.

ამ ემოციების მიღმა კი ჩემი ბავშვობა იყო ბედნიერი. ძალიან ბედნიერი. მშობლებმა რემონტი გააკეთეს. ფერად კედლებზე ყვავილებიანი შპალერი გააკრეს, ჩემი დახატული ფანქრის ადამიანები შპალერს ქვევით მოაქციეს და მეც გავიზარდე...

და ვიქეცი გოგოდ, მოზარდ გოგოდ, რომელსაც შეყვარებული არ ყავდა და მის ყველა მეგობარს ყავდა შეყვარებული. ბევრი თაყვანისმცემელი. უფროსკლასელები, გვერდით ეზოელები, დიდი ბიჭები... და მე არ მყავდა არც შეყვარებული, არც თავყვანისმცემელი და მაშინ გადავწყვიტე, ვაკოცებ მხოლოდ იმას, ვინც ჩემი ქმარი გახდება და წლების მერე, ასეც მოხდა...

 

ფული

 

მეგონა, რომ ფული სულ იქნებოდა. ალბათ, იმიტომ მეგონა ასე, რომ მთელი ჩემი შეგნებული ცხოვრების განმავლობაში ფული სულ მქონდა. იმ 90-იანებში, ქვეყანა რომ სულს ღაფავდა, სასმელ-საჭმელი რომ სანატრელი იყო და გასათბობად მეზობლები ერთმანეთში დადიოდნენ, ჩვენ ოჯახს ფული ჰქონდა. ბევრი არა, მაგრამ იმდენი კი გვქონდა, რომ საჭმელი არ მოგვკლებოდა, იმპორტული ტანსაცმელი გვცმოდა (ჩეკებზე ნაყიდი) და მეზობლებს სწორედ ჩვენთან, დიდი და თეთრი ნავთის გამათბობლის გარშემო გადაეგორებინათ გაყინული ზამთრები. სტუდენტობისასაც სულ მქონდა იმდენი ფული, რომ მეგობრები კაფეში დამეპატიჟებინა. რომ დავქორწინდი, მამას ჯერ კიდევ ჰქონდა იმდენი ფული, რომ მე და ჩემ ქმარს (რომლის შემოსავალი თვეში 200 ლარი იყო) შვილის გაზრდაში დაგვხმარებოდა და არაფერი გაგვჭირვებოდა. არ გვიჭირს ახლაც. იმიტომ, რომ ვმუშაობთ, ბევრს ვმუშაობთ, მაგრამ უჭირს მამას. ჰოდა, აი, ბოლო წლებია, მინდა მქონდეს უბრალოდ ფული კი არა, იმდენი ფული, რომ მამას თავისი დრანდალეტი მანქანის შესაკეთებლად ფული მივცე. ჩემი მშობლები წამლის საყიდლად ფასდაკლებებს არ ელოდებოდნენ. დედაჩემს ნიშნობის ბეჭდის გაყიდვა არ უხდებოდეს, საუკუნეები რომ ეკეთა არათითზე... ანუ, ბევრი ფული კი არ მინდა, იმდენი ფული მინდა, რომ საღამოობით ტახტზე რომ მივჯდები, თავში არ გამიელვოს იმ დღით ნანახმა კადრმა, როგორ იყრის დედა საფულეში გადარჩენილ ხურდებს. აი, მინდა, იმდენი ფული მქონდეს, რომ ყოველი თვის დასაწყისში დედაჩემს და მამაჩემს ვაძლევდე 200 კარს კი არა, 2000 ლარს. ანუ, რა გამოვიდა? მინდა მქონდეს 2000 ლარით მეტი შემოსავალი. თურმე, რა ცოტა მდომებია...

 

თავისუფლება

 

მე თავისუფლება დავკარგე. აი, ასე, ერთ დღეს ავდექი და თავისუფლება დავკარგე. თარიღიც კი შემიძლია გითხრა, როდის დავკარკე თავისუფლება, საათიც კი. 2003 წლის 27 სექტემბერს, შუადღის სამის ოც წუთზე. მზიანი დღე იდგა. მერე მოიღრუბლა და მაგრად იქუხა. ამ დღეს არ წაურთმევია ჩემთვის თავისუფლება არც დედას, არც მამას, არც ქმარს, არავის. ეს თავისუფლება წამართვა გოგომ, რომელიც იწონიდა 3 კგ-სა და 600 გრამს. არა, გატყუებ, არც მას წაურთმევია ჩემთვის თავისუფლება. მე წავართვი საკუთარ თავს თავისუფლება. და აგერ უკვე 13 წელია ვარ ასე თავისუფლებაწართმეული.

თავისუფლება არ არის სახლიდან თავისუფლად გასვლა.

თავისუფლება არ არის თავისუფლად მუშაობა.

თავისუფლება არ არის სეირნობა.

თავისუფლება არ არის ბევრი ფული.

თავისუფლება არ არის დიდი სიყვარული.

თავისუფლება შინაგანი სიმშვიდეა. შინაგანი თავისუფლება, რომელიც იმ წამს დამთავრდა, როცა ჩემი შვილი დაიბადა...

და მას მერე ვშფოთავ. და მძიმედ მაწევს ეს ზღვარგადასული პასუხისმგებლობა შვილის მიმართ, რომელმაც თავისუფლება დამათმობინა. ეს ის ერთადერთი შემთხვევაა, როცა საკუთარი სურვილით მივისაჯე “პატიმრობა”. და ამ ტყვეობას შვილი და მის მიმართ ზღვარგადასული სიყვარული და პასუხისმგებლობა ქვია და შენ ვეღარასდროს იქნები მარტო, მაშინაც კი, როცა შენს შვილთან შეიძლება ათასობით კილომეტრი გაშორებდეს... ჩემი მთავარი სათქმელი შვილისთისაც ესაა. ეცადოს დიდხანს, ძალიან დიდხანს შეინარჩუნოს თავისუფლება. შინაგანი სიმშვიდე.

მაგრამ მე ხომ უკუღმართი ადამიანი ვარ. კიდევ ერთი თარიღია ჩემს ცხოვრებაში, რომელიც ისევ თავისუფლებას და ისევ ჩემ შვილს უკავშირდება. 2003 წლის 6 თებერვალი. ზამთრის ყინვიანი დღე, როცა ორსულობის ტესტმა მაჩვენა, რომ მუცელში შვილი მეჯდა და იმ დღეს მე გავთავისუფლდი. გავთავისუფლდი შიშისგან, რომ არასდროს მეყოლებოდა შიში. ზოდიაქოების ნაკლებად მჯერა, მაგრამ ამ შემთხვევაში, მართლა ვამართლებ ჩემ ზოდიაქოს, ტყუპებს. შვილი, რომელმაც თავისუფლება მომაპოვებინა და თავისუფლება დამაკარგვინა...

 

შვილი

 

ოჰ, ეს შვილი. ყოველთვის გადაჭარბებული მეგონა ხოლმე იმ ქალების წუწუნი, რომლებიც თავის შვილებს ემდუროდნენ, წუწუნებდნენ მათ გამო. ოღონდ მე ჩემ შვილს არ ვემდური და არც ვწუწუნებ. უბრალოდ საკუთარ თავთან ვჭიდაობ ხოლმე მის გამო. საკუთარ თავს ვეწუწუნები. ადრე თუ კაცზე ვწერდი, ახლა ამ ბავშვს გადავეკიდე. ვწერ, ვწერ გაუთავებლად. საკუთარ თავს ვეკითხები ათას სისულელეს. პასუხი კი გვერდით ოთახში ზის, ან წიგნში თავჩარგული, ან კომპიუტერში თავჩარგული და მაშინ გამოდის ოთახიდან, როცა ან ჩაი უნდა, ან წყალი, ან ორი-სამი სიტყვა აქვს სათქმელი ჩემთვის, საქმიანი. ჰოდა ვეკითხები ხოლმე საკუთარ თავს:

ნეტა, რას ფიქრობს ჩემზე? ან თუ ფიქრობს საერთოდ, როგორი ქალი ვარ. აი, დედა კი არა, ქალი.

რას ფიქრობს ჩემს ცხოვრებაზე. ფიქრობს რომ ბედნიერი ვარ თუ პირიქით?

რას ფიქრობს ხოლმე, როცა მამამისს ვეკიდები და ვეხვეწები, აუ, აი, აქ, ზურგზე, ხერხემალთან ჩამაჭირე რა თითები, აი, აქ, აი, აი აქ, ძალიან მტკივა.

ის კიდევ მეწუწუნება, ოო, დავიღალე. რას ფიქრობს ხოლმე ასეთ დროს, ფიქრობს, რომ მოვილიეთ ჩვენი სიყვარული და ახლა უსიყვარულოდ, უფრო სწორად, შეჩვეული სიყვარულით ვცხოვრობ თუ ფიქრობს, რომ უბრალოდ მართლა დაღლილია მამა?

რას ფიქრობს ხოლმე, როცა ყურმოკრულ მუსიკაზე უნიჭოდ ვცეკვავ და ის კიდევ ცერად მიყურებს.

ფიქრობს, რომ ამ ასაკში ასეთი ცქმუტვა დებილობაა

თუ ფიქრობს, რომ რატომაც არა, დედა ხომ ასე ახალგაზრდაა?

რას ფიქრობს ხოლმე, როცა ვწევარ ტახტზე მოკეცილი, კედლისკენ გადაბრუნებული?

ფიქრობს, რომ დავიღალე თუ ფიქრობს, რომ ზარმაცი ვარ.

რას ფიქრობს ხოლმე, როცა ძილის წინ, ღამის მაისურის გადაცმამდე, სულ ორი წამით, თვალს მოკრავს ჩემ მოჩლაჩულ მუცელს?

ფიქრობს, რომ უშნო ვარ, თუ ფიქრობს, რომ მამას ალბათ მართლა უყვარს ეს ქალი. საერთოდ ფიქრობს ჩემზე რამეს?..

მე არ მგავს ეს გოგო. არც უნდა მგავდეს. ძლიერია, ყველა ბრძოლაში მიგებს. ყველა ომს იგებს. და ჰო, ისეთი თითები აქვს, როგორ თითებზეც სულ ვოცნებობდი. თეთრი და გრძელი.

და ერთს ვწუხვარ, ჩემი თვალები ვუსახოვრე. ლეკვის თვალები. არც იმას მოსწონს. დგას ხოლმე სარკის წინ და იზიდავს თვალის კუთხეებს საფეთქლებისკენ.

მე ახლა ერთ-ერთი ყველაზე რთული პერიოდი მიდგას შვილთან ადაპტაციისა. ჯერ კიდევ ორი წლის წინ, სათამაშო მოედანზე, სასრიალოებზე რომ სრიალებდა და საქანელებზე ქანაობდა, ახლა არც კი იხედება იქით. ჯერ კიდევ შარშან, თოჯინებით (მართალია მონსტრებით) რომ თამაშობდა, ახლა ყუთში აწყვია მისი სათამაშოები და აღარც ახსოვს, ოდესმე თუ არსებობდნენ ისინი. მომყვება გვერდით და რომ ვთხოვ, ხელი მომკიდოს, არ ესმის, იმიტომ, რომ ყურსასმენები უკეთია და რომც გაიგოს, არ მომაკიდინებს ხელს. ადრე მე რომ მივდიოდი ჩქარი ნაბიჯით და ის ცუქცუქით მომდევდა, ახლა ის მირბის ასე და მე მივდევ ხოლმე, დამიცადე დეე, ძახილით. ქუჩის ვიტრინის წინ ჩავლილები, თვალს რომ მოვკრავ, შეშინებული ვიხედები მისკენ, ვინ მომყვება გვერდით, ასეთი დიდი… და წარმომიდგენია, რა ხდება მასში. როცა ყოველ დღე იცვლება, ეცვლება გარეგნობა, ხასიათი, გემოვნება, ინტერესები… და მერე ვფიქრობ, რა ძნელია ახლა მის ადგილას ყოფნა, რა ძნელია, როცა სხეულიდან ბავშვობა ამოგდის და მის ადგილას იქ სახლდება სხვა, დიდი ადამიანი…

 

ღმერთი

ღმერთი აი, აქაა. აი, აქ, აი, ახლა შენ რომ ამ ნაწერს კითხულობ, შენ გვერდით ზის და ისიც შენთან ერთად კითხულობს ამ ჩემ ბოდიალს. ეს მარიტამ, ჩემმა შვილმა მასწავლა, წლების წინ, როცა პატარა იყო. ერთხელ მკითხა, დე, ღმერთი სად არისო? რა ვიცი, როგორც ამბობენ, ჩვენს გვერდით არის, სულ თან დაგვყვება მეთქი, ვუპასუხე. სკამის კუთხისკენ ჩაიწია. რას აკეთებ მეთქი? - ვკითხე. თუ სულ თან დაგვყვება, იქნებ დაიღალა და სკამზე ჩამოჯდომა უნდაო... ორცხობილა ჩაკბიჩა, ფანქარი შეათამაშა ხელში და მაგალითის გამოყვანა გააგრძელა: 87-12=75... მას მერე, კიდევ უფრო მეტად დავრწმუნდი, რომ ღმერთი აქვე, ჩვენს სახლში, ან მაქსიმუმ, ჩვენს მეზობლად ცხოვრობს. ღმერთისკენ მიმავალ გზაზე, შუამავლები არ გვჭირდება. იმიტომ, რომ ღმერთი აქვეა, მაგალითად, შოკოლადის კარაქიან პურში. შვილის კისერში. მეგობრის გამომცხვარ ვაშლის პუდინგში. საყვარელი კაცის თუნდაც ხვრინვაში. მესამე თაროზე შემოდებულ უელბეკში და ა.შ...

 

კაცი

კაცზე იმდენი ვწერე თავის დროზე, თითქოს სათქმელი გამომელიაო. კაცია რა. ორი თვალით, ორი ყურით, ერთი ცხვირით და ტუჩებით. მაგრამ მთლად მასეც არ არის, ორი ხელი ხომ აქვს, ჰოდა, ამ ორიდან ერთი ხელი რკინისგან აქვს აწყობილი. ბევრ არ ვილაპარაკებ ამ კაცზე. უბრალოდ ერთ ამბავს მოვყვები. ერთ დღეს მოუკვდა ჩემ კაცს ცალი ხელი. მარცხენა. სხვებმა დამამშვიდეს, კიდევ კარგი მარჯვენა არ იყოო, მაგრამ ხელი ხელია და მე ის მარცხენა ხელიც მიყვარდა. მიყვარდა მისი ხუთივე თითი, სათითაოდ რომ ჩამოვუვლიდი ხოლმე და დავკოცნიდი. დარდს არ ვიმჩნევდი, ჩემს კაცს კიდევ უფრო მეტად რომ არ ედარდა და ვამხნევებდი, ნუ გეშინია, დაბრუნდება, სად წავა მეთქი. მაგრამ გულის სიღრმეში მეც მეშინოდა, რომ ჩემი კაცის მარცხენა ხელი სამუდამოდ გადაიკარგა ჩვენი ცხოვრებიდან. მაგრამ ერთ დღეს, ხელის დაკარგვიდან რამდენიმე თვის შემდეგ, საღამოთი, ტახტზე რომ ვიყავით მიწოლილები და ჩემი კაცი მარჯვენა ხელით თმაზე მეფერებოდა, კარზე ჩუმი, მორიდებული კაკუნი გაისმა. უხალისოდ წამოვფრატუნდი, ვინ უნდა იყოს-მეთქი და… კარში იდგა მარცხენა ხელი. რაღაცნაირად იდგა, მორიდებით. თან რომ უნდოდა შემოსვლა და თან შემოპატიჟებას ელოდა. ხელი დაბრუნდა მეთქი, გავძახე ჩემ კაცს, ჩუმად... და ახლა აქვს ჩემ კაცს მარცხელა ხელი 18 ჭანჭიკით შეერთებული. აბა წარმოიდგინეთ, განა ბევრ ქალს ყავს ასეთი “რკინისხელიანი” კაცი?

 

სიბერე

 

მე არ მეშინია სიბერის. იმიტომ, რომ სიკვდილის მეშინია. ახალგაზრდა სიკვდილის. ჰოდა, ამიტომ მინდა ღრმა სიბერემდე ვიცოცხლო. აი, იცი როგორ სიბერემდე? ყველას რომ თავს მოვაბეზრებ, ჩემი სიკვდილით გული რომ არავის დასწყდება. ჩემ შვილსაც კი. იმიტომ კი არ მინდა ასე ღრმა სიბერემდე სიცოცხლე, რომ ეს სიცოცხლე მიყვარს ძალიან, არა, იმიტომ მინდა ღრმა სიბერემდე სიცოცხლე, რომ დარდი არავის დავუტოვო ჩემი წასვლით.

და კიდევ: ჩემი სიბერის ხომ არ მეშინია, მაგრამ ჩემი მშობლების სიბერის მეშინია სიკვდილივით. ჩუმ-ჩუმად ვაპარებ ხოლმე თვალს ხან ერთისკენ, ხან მეორისკენ და ერთის სიგამხდრე და მეორის ყელზე შემოხვეული მომჩვარული კანი სულ უფრო და უფრო მეტად მახსენებს მათ მოახლოებულ სიბერეს. და მეშინია. მეშინია მარტო დარჩენის. მარტო როგორ დავრჩები, როცა შვილი მყავს, ქმარი მყავს, ძმა მყავს და სხვები, მაგრამ მშობლები რომ მიდიან, მიაქვთ შვილების წარსული, ახალგაზრდობა, ბავშვობა და ტოვებენ სასტიკად მწარე მოგონებებს.

 

საქმე

 

საქმე, რომელსაც მე ვაკეთებ, არ არის ადვილი. მეტიც, ძნელია. ძალიან საპასუხისმგებლო, მაგრამ ამასთანავე ძალიან მრავალფეროვანი. არც კი წარმომიდგენია, რა ვიქნებოდი, რომ არა ჟურნალისტი. ზოგჯერ ძალიან დამღლელი, ზოგჯერ სანერვიულო, ზოგჯერ სატირალი, ზოგჯერ საშიში, მაგრამ ყოველთვის საინტერესო, არასდროს მოსაბეზრებელი. ურთიერთობა უამრავი ტიპის ადამიანთან. უამრავი ინფორმაციის გადახარშვა. ტყუილ-მართლის ჩიჩქვნა, თხრა, ხანდახან ტალახის ზელა, მერე მიღებული ინფორმაციის ფაზლივით აწყობა და დღის ბოლოს წერტილის დასმა. აი ესაა ჩემი საქმე. საქმე, რომელიც თუკი არ გიყვარს, ერთ კვირასაც ვერ გაქაჩავ. ამ ბოლო დროს ხშირად ვფიქრობ, ნეტავ, კიდევ რამდენი წელი შევძლებ, რომ ვიყო აქტიური რეპორტიორი, ვირბინო მიკროფონით და ჩამწერით? მერე ვიწყებ წლების თვლას და ვამბობ, ჰაჰა, კიდევ 10 წელი? 13 წელი? 50 წლის ნინო კიდევ შეძლებს აქეთ-იქით სირბილს, რესპონდენტების დევნას? პასუხი არ მაქვს. თან ალბათ სასაცილოც ვიქნები პატარ-პატარა გოგო-ბიჭებში გარეული 50 წლის ქალი. ჩვენთან რეპორტიორობა რატომღაც ხომ პატარა გოგო-ბიჭებთან ასოცირდება...

და თუკი ძალიან არ გამიგრძელდება სიტყვა ჩემ საქმეზე, ჩვენი პროფესიის ერთ სიძნელეზე ვიტყვი, არც ომზე, არც ტყვიები ზუზუნზე, არც დარბეულ აქციებზე, ერთ ძალიან რიგით სიძნელეზე: ერთხელ, სამსახურიდან დაბრუნებული, საპირფარეშოში შევიკეტე და ვიტირე. დავტიროდი რიგითი რეპორტიორის ბედს. დავტიროდი იმის გამო, რომ იცის თუ არ იცის, შეუძლია თუ არ შეუძლია, უნდა წეროს. ტირილამდე კი, მოსაღამოვებულზე, ვიჯექი

ერთი მყუდრო კაფის მძივებიანი აბაჟურის ქვეშ, ხის მაგიდასთან და ველოდებოდი რესპონდენტს, რომელიც ბოლო 15 წელია ნიუ-იორკში ცხოვრობს და იქ წარმატებული ტიპია. ინტელექტუალებში, ელიტაში ტრიალებს, მის გემოვნებას, მის აზრს მსოფლიოს ცნობილი კოლექციონერები პატივს სცემენ და აღიარებენ... ჰოდა, ვიჯექი აბაჟურის ქვეშ, რესპონდენტის ცხვირწინ, ის მელაპარაკებოდა ქართულად და მე მისი არ მესმოდა. საერთოდ არ მესმოდა. არცერთი სიტყვა. არაფერი არ მესმოდა დედამიწის ზურგზე. არ მესმოდა იმიტომ, რომ მელაპარაკებოდა Chassie Post Gallery - ზე, კიდევ Joyce Goldsteine Gallery - ზე, კიდე Apex Art.NY - ზე, კიდევ Suite 106-ზე, კიდევ ძალიან ბევრ ტიპზე, რომლებიც როგორც ჩანს, საარაკოდ ცნობილი ტიპები არიან ხელოვნების დარგში, აი ისეთი ტიპები, ერთს რომ შეიხედავენ White Cube-ში, მოჭუტულ თვალს შეავლებენ კედელზე ჩამოკონწიალებულ ტილოს, სხვათაშორის ამოღერღავენ, Wow, Nice... ოქროს კალმით ჩეკს გამოწერენ და ტილო მეორე დღეს მათი პენტჰაუსის რომელიმე კედელზე კიდია. მელაპარაკებოდა ჩემი რესპონდენტი ძალიან შორ, მიუწვდომელ ხელოვნებაზე და უცებ ვიგრძენი როგორ გავხდი გამჭვირვალე. როგორ გადმომცვივდა ყურსასმენები, როგორ წაიშალა წინასწარ ჩამოწერილი ტრაფარეტული კითხვები ბლოკნოტის ფურცლებიდან, როგორ ჩამოვცილდი ხის მაგიდას და ჩემს ჭიქა კოკა-კოლას, როგორ ავფრინდი, როგორ გადავაფრინდი გვერდით მაგიდაზე რაღაც უგემოვნოდ მოკოცნავე წყვილს და გავფრინდი შორს იმ კაფიდან, იმ რესპონდენტისგან, რომელიც ისევ იჯდა ჩართულ ხმის ჩამწერთან, ისევ გატაცებით ლაპარაკობდა თავის საყვარელ საქმეზე და ვერც კი შეამჩნია, რომ ერთი რიგითი რეპორტიორი მას შუა ინტერვიუდან გაუქრა, გაუფრინდა. გაუფრინდა იმიტომ, რომ უცებ მოენატრა თავისი შვილი, რომელიც სახლში, ელოდებოდა და რომელსაც შეპირდა, რომ ისტორიას ერთად ისწავლიდნენ...

 

ოცნება

 

ოცნება? ჩემი ოცნებები იცი როგორი მარტივია ხანდახან? აი, მაგალითად, მაღაზიის ვიტრინაში ჩამოკიდებული ჭრელი კაბით შემოიფარგლება. ან კიდევ დილით, ერთი საათით მეტი ძილით. ან კიდევ, აუ, ნეტა, უკვე საღამო იყოს და სახლში ვიყო. ან კიდევ, ნეტა ახლა ეს უნიტაზი არ მქონდეს გასახეხი და ა.შ. ისე კი, სინამდვილეში, ჩემი დიდი ოცნება ერთ დიდ შიშს უკავშირდება: სიბრმავეს. ვოცნებობ, რომ სიკვდილამდე არ დავბრმავდე. დანარჩენ ოცნებებს, მოევლება. თან აუცილებლად. მე ისეთი ოცნებები მაქვს, მიწაზე რომ მყარად დგანან. ასეთი ოცნებები კი აუცილებლად ხდება.

 

კომპლექსი

 

ჰო, მაქვს კომპლექსი. არასრულფასოვნების კომპლექსი. იმიტომ, რომ მე პერფექციონისტი ვარ. და მგონია, რომ ის, რასაც ვაკეთებ, ისე ვერ ვაკეთებ, როგორც უნდა ვაკეთებდე. მაგალითად, მაქვს იმის კომპლექსი, რომ ისეთი დედა არ ვარ, როგორიც უნდა ვიყო. ისეთი დიასახლისი არ ვარ, როგორიც უნდა ვიყო. ისეთი ცოლი არ ვარ, როგორიც უნდა ვიყო. ისეთი პროფესიონალი არ ვარ, როგორიც უნდა ვიყო. სულ მეტს და მეტს ვთხოვ საკუთარ თავს და ხშირად, ეს მეტის და მეტის მოთხოვნა ისე მღლის და ისე მფიტავს, რომ ხელს ჩავიქნევ ხოლმე და ვიტყვი, რაც არის, ეგ არის. ვეძებ ამ სრულყოფილებას საკუთარ თავშიც და როცა ვხვდები, რომ მე არ ვარ სრულყოფილი, ვიწყებ საკუთარი თავის დაცინვას. და დავცინი საკუთარ თავს სადღაც გულში და ჩუმად კი არა, არამედ ხმამაღლა, ყველას გასაგონად. რომ ნიკაპზე ხიჭვები ამომდის, რომ თმაში ჭაღარა იღრიჯება, რომ ჩამოწლაწულ მუცელს ჯინსებში ვიყოლებ... და მერე წერენ და წერენ სხვები, რომ აბა, რას ამბობ ნინო, შენ ლამაზი ხარ, ულამაზესი ხარ, ძალიან ლამაზი ხარ, მიგზავნიან ვირტუალურ გულებს, მიგზავნია ვირტუალურ კოცნებს და ამ დროს მე მინდება გავიხადო ტანსაცმელი და დავადუმო ისინი. ჩავახრევინო თავები და ზურგი შევაქცევინო და გულში ვათქმევინო, უიი, ჰოო, მართალი ყოფილა ეს გოგოო...

 

სხვა ნინო

 

სხვა ნინო არ არსებობს. არც იარსებებს, სანამ არ მოვკვდები. და მერე იქნება სხვა ნინო - ჭიებისგან შეჭმული ნინო, ჩონჩხად ქცეული ნინო და ბოლოს შორეულ მოგონებებში დაკარგული ნინო. გაქექილ ფოტოებზეღა შემორჩენილი.

 

მეგობრობა

 

მეგობრობა სიცილია. ისეთი სიცილი, როგორი სიცილითაც სხვებთან ვერასდროს გაიცინებ. ვერ გაიცინებ ასე მშობლებთან, რადგან მათ ასეთი ხუმრობები არ ესმით. ვერ გაიცინებ შვილთან, რადგან ფიქრობს, რომ ასეთ ხუმრობებზე მხოლოდ ბებრები იცინიან. ვერ გაიცინებ კოლეგებთან, რადგან მათ შეიძლება იფიქრონ, რომ სიკრეტინეა, რაზეც იცინი. შეიძლება ვერ გაიცინო ქმართანაც კი, რადგან როცა შენ მასთან ხუმრობ, მას მაგალითად, შეიძლება შენთან სექსი უნდოდეს და ამ შენ დებილურ ხუმრობაზე, რომელზეც მარტო შენი მეგობრები იცინიან, აღარ მოუნდეს შენთან სექსი და გაბრაზდეს ამაზე. მეგობრები კი არასდრო ბრაზდებიან. პირიქით, შენს სისულელეებზე მაგრადაც იცინიან და გთხოვენ, აუ, თარხან, მიდი კიდე გააკეთე ასე რა. და მეც ვაკეთებ. აი ესაა ჩვენი მეგობრობა. მე ასეთი მეგობრები მყავს.

 

წერა

 

წერა ისაა, რასაც ყოველ დღე ვაკეთებ. ერთი იმიტომ, რომ წერა ჩემი პროფესიაა და მეორე ის, რომ გარშემო, რასაც ვხედავ, რასაც განვიცდი, ყველაფერზე მეწერინება. ერთადერთი, რაც დარწმუნებით შემიძლია ვთქვა, ეს არის ის, რომ მე შემიძლია წერა. შემიძლია წერა მაგალითად, კოკა-კოლას ბოთლზე, რომელიც ძალიან მიყვარს. შემიძლია წერა მეზობლის ცუდად გაფენილ წინდებზე, შემიძლია წერა გაფუჭებულ ყურსასმენებზე და ყველაფერზე, რაც ჩემს გარშემო ხდება. და მგონია, რომ იმ რამდენიმე განცდიდან, რომელიც ცხოვრებაში ბედნიერებას მანიჭებს, ერთ-ერთი სწორედ წერაა. ამ დროს მგონია, რომ საკუთარ თავს რამდენიმე სანტიმეტრით ვშორდები, იქვე გვერდით ვჯდები და ვუყურებ ნინოს, რომელიც წერს. ვზივარ ჩუმად, რომ ხელი არ შევუშალო და დროდადრო მისი ნაწერისკენ ვაპარებ თვალს. ჩემ თავში მხოლოდ მაშინ ვბრუნდები, როცა წერტილს ვსვამ და ნაწერს თვალს ვავლებ. და თუ ჩავთვლი, რომ ის, რაც დავწერე, კარგი გამოვიდა, ვდგები ფეხზე, დაძაბულ კისერს უკან ვწევ და თითქოს ლოდებით გამოტენილი ჩანთებისგან გამეთავისუფლებინოს ხელები, ისეთ სიმსუბუქეს ვგრძნობ... ხელები კი კანკალებენ... მინდა, რომ არასდროს დავკარგო ეს უნარი. თუნდაც არავის ვაკითხებდე, თუნდაც არაფერს განსაკუთრებულს არ ვწერდე, მაგრამ სულ ვწერდე. 12 წლის წინ, როცა წერა დავიწყე, ერთი მძიმე ტვირთისგან გასათავისუფლებად დავიწყე წერა, ჰოდა, მას შემდეგ, განტვირთვაა ჩემთვის წერა... და როცა რაიმე განსაკუთრებით მაწუხებს, თუნდაც ისეთი რაღაც, რაც პირადად მე არ მეხება, ვჯდები და ვიწყებ წერას და ამ უარყოფითი ენერგიისგან ვთავისუფლდები. ანუ, რა გამოვიდა, თერაპია ყოფილა ჩემთვის წერა და ერთ დღეს ეს უნარი რომ დავკარგო, ალბათ შემჭამს ერთდროულად დარდი, მონატრება, სიყვარული... ყველაფერი ის, რაზეც ვწერ.

 

ცდუნება

 

ალბათ, ერთადერთი ცდუნება არსებობს დედამიწაზე, რომელსაც ვერასდროს დავნებდები - დავწვე სხვა კაცთან. სხვა ცდუნებები არ არსებობს. ყოველთვის გამოვაღებ მაცივარს ღამის პირველ საათზე, გავიკეთებ მსუყე ბუტერბროდს და დავნებდები ამ ყველაზე ბანალურ ცდუნებას...

 

წიგნი

 

რაც თავი მახსოვს, წიგნი სულ არის. და ერთ-ერთი მიზეზი, რის გამოც სიბრმავის მეშინია, სწორედ წიგნია. ნეტა ვის ექნება იმისი თავი, რომ დამიჯდეს და წიგნები მიკითხოს და მერე ალბათ წიგნების ყნოსვაღა მომიწევს. ჯერ იყო წიგნები ბავშვობის სახლში, მზისგან გახუნებულები, მამაჩემის ნაკითხები, ჩანიშნულები. მერე იყო ბიბლიოთეკის წიგნები, ვაჟა-ფშაველას ბოლოდან, გელოვანის სახელობის ბიბლიოთეკიდან. ერთ დღეს რომ დაიწვა, ნახევარი ბიბლიოთეკა რომ დაიბუგა და მეორე ნახევარი ისე გაიჭვარტლა, რომ სახლში წამოღებულ წიგნებს ბოლის სუნი ჰქონდა, მე კი გამურული თითები, ლოყები, ცხვირი... წიგნი სულ არის. ხან ჩანთაში, ხან საწოლთან, ხან ტრანსპორტში, ხან სადმე, მოსაცდელში. და მაინც, არსებობს რამდენიმე წიგნი ჩემ ცხოვრებაში, რომლებიც რატომღაც ყველაზე მეტად დამამახსოვრდა. დამამახსოვრდა არა მხოლოდ მისი შინაარსით, არამედ დამამახსოვრდა კადრებიც, როცა ამ წიგნებს ვკითხულობდი: "პეპი" - წიგნი დედამ ჩამომიღო თაროდან. მამაჩემის ნაქონი. ერთი პერიოდი ჩვენ სახლს ტარაკნები შემოესივნენ, მათ შორის წიგნებსაც და რომელიღაცა გვერდზე ტარაკნის კვერცხები ვიპოვე. " 7 წლის ვიყავი; "ტრისტანი და იზოლდა" - 12 წლისას ზედა მეზობელმა მაჩუქა, ციალამ. გაუთხოვარი იყო. დააყოლა, სასწაული სიყვარულის ისტორიააო. ორ დღეში ფეხები გავიპარსე; "პატარა უფლისწული" - ჩემი რუსი მეზობელი სტავროპოლში წავიდა საცხოვრებლად და თავისი ბიბლიოთეკა გაყიდა. ჩემებმა რაღაც წიგნები იყიდეს, მათ შორის "პატარა უფლისწული" რუსულად. ეს წიგნი 13 წლისამ წავიკითხე და მას მერე გავხდი გაცილებით კარგი, ვიდრე ვიყავი. სამი წლის წინ მარიტასთან ერთად წავიკითხე ის, ამჯერად ქართულად, და მე რომ ვტიროდი და კითხვისას სუნთქვა მეკვროდა, მარიტას ეცინებოდა. ალბათ პატარა იყო ამ წიგნისთვის; "პარიზის ღვთისმშობლის ტაძარი" - 14 წლისამ გამოვაძვრინე თაროდან. ზამთარი იყო და შუქი არ გვქონდა. მილიონგვერდიანი წიგნი ორ ღამეში წავიკითხე. სანთლის წვეთები ახლაც ეტყობა იმ წიგნს. რა თქმა უნდა, კვაზიმოდო მეც შემიყვარდა; "ნატვრის ხე" - ჩემ მარიტას ამ წიგნის გამო ჰქვია მარიტა; გოგოლის მოთხრობები - ათივე თითი დავიჭამე. როცა რამეზე ვდარდობ თუ ვნერვიულობ თუ განვიცდი, თითებს ვიჭამ ხოლმე; აკუტაგავას მოთხრობები - ის ჩემმა მეგობარმა 1989 წელს დაბადების დღეზე, "კომუნისტში" გახვეული მაჩუქა. წიგნი თხელყდიანი იყო და თეთრ ყდაზე ყავისფერ და შავ ფერებში მგონი ხის აბსტრაქცია ეხატა. წიგნი ჩუქებიდან შვიდი წლის თავზე, ანუ 17 წლისამ წავიკითხე. გაზაფხული იყო. ალბათ სწორედ ამ დროს ყვავიან იაპონიაში საკურები. ჩემი ძაღლი ლეკვი იყო და მე რომ ამ წიგნს საწოლზე წამოწოლილი ვკითხულობდი, ის მუცელთან მყავდა დახვეული; "სამი მეგობარი" - ჩემი მეთვრამეტე ზამთარი იდგა. საძინებლის ლურჯ პუფზე ვიჯექი, კრემისფერი ჟაკეტი მეცვა, ხელები სახელოებში მქონდა შემალული და მციოდა; "მარტოობის ასი წელი" - სახლის ბიბლიოთეკიდან მაკულატურას ვარჩევდით მე და მამა. ყავისფერყდიანმა ამ წიგნმა ზაფხულის ერთი ღამე წაიყოლა. იმ ღამეს ზუსტად ისე წვიმდა, როგორც მაკონდოში; "პლატფორმა" - 4 თუ 5 წლის წინ წავიკითხე. მას მერე გავხდი უფრო მეტად გაფუჭებული, უფრო მეტად ზნედაცემული :დდ ...ჩემმა ქმარმა ეს ცვლილება წიგნის დამთავრებიდან მეორე ღამესვე შეამჩნია J "სრული გასხივოსნება" - ორი წლის წინ გამასხივოსნა. დიდი სიამოვნებით გავიცნობდი ჯონათანს. მისი ფოტოები შევისწავლე. კაი ტიპია...

ახლა, ამჟამად, აღმოსავლელ მწერლებსა ვარ შესეული...

 

არჩევანი

 

მე ცხოვრებაში კარგი არჩევანი გავაკეთე და ამის გამო მადლობელი ვარ საკუთარი თავის. ავირჩიე კარგი კაცი, ავირჩიე კარგი პროფესია. ხომ არის ასეთი გამოთქმა, არჩევანი რომ მქონდეს, ამას გავაკეთებდი, იმას გავაკეთებდი... არჩევანის საშუალება რომ მქონდეს, საკუთარი თავის თვისებების არჩევანის საშუალება, ვიქნებოდი უფრო თავისუფალი, უფრო ლაღი, უფრო მშვიდი... და მერე ყველაფერი კარგად იქნებოდა.

 

დედამიწა

 

აი, მიწაში რომ ჩავალ, მინდა, რომ დედამიწის ერთ უპატარავეს, უმცირეს ნაწილში, ჩემი ნაფეხურები დავტოვო. ცოტა ამბიციური განაცხადია და ზუსტად ვიცი, ეს ასე არ იქნება, მაგრამ მაინც...

 

ბესტსელერი

 

ხანდახან ვფიქრობ ხოლმე, ისე, როგორ უნდა მოვკვდე, რომ ბესტსელერი ვერ დავწერო მეთქი და მერე ვიწყებ ხალისს, ხუმრობას ამ ყველაფერზე - აი, “გრეის 50 ელფერის” მსგავსი რამე რომ დამაწერინა, რას ავშენდებოდიიით, რა, ჰო, ცოტა მეტი დრო, ცოტა მეტი გაფრენა და ერთი მსგავსი წიგნის “გამოცხობაც” შეიძლება. მერე ერთი კარგი მთარგმნელი, უცხოელი გამომცემელი და ეგაა. ინტელექტუალურ ბესტსელერს ვერ გავქაჩავ, თორემ სექსი და წერა კი შემიძლია, ჰა, ჰა, ჰა...

 

ერთხელ

 

ერთხელ ალბათ წავალ სტამბოლში და ბოსფორის ხიდის ქვეშ თევზს ვიყიდი...

 

ოდესმე და ბოლოს

ოდესმე და ბოლოს მარიტა იამაყებს ჩემით. ახლაც ამაყობს, ჩუმ-ჩუმად, მაგრამ ერთ დღეს ხმამაღლა იამაყებს...