ერეკლე დეისაძის ოქრო და ვერცხლიც


ერეკლე დეისაძის ოქრო და ვერცხლიც




ერეკლე დეისაძეს ვერცხლის ქუჩაზე შევხვდი. მეგობართან ვიქნები და აქ ვილაპარაკოთო. დასაწყისი მომეწონა. ხშირად არ დავდივარ ვერცხლის ქუჩებზე. თან, წარმოვიდგინე, რომ მართლა ვერცხლის იყო. აი, ასფალტის მაგივრად ნამდვილი ვერცხლი ეგო ძირს. ისე, ვერცხლი უფრო გიყვარს თუ ოქრო-მეთქი, პირველიც ეგ ვკითხე და, ოქრო, რადგან უფრო ძვირი ღირსო, არც დაფიქრებულა, მიპასუხა.

მერე მისი მეგობრის პატარა სამზარეულოში აღმოვჩნდით. ჩაისთვის წყალი დაადგა. ჩაიდანი აშიშინდა. ქუდი არ მოუხდია, მხოლოდ სათვალე მოიხსნა და ასე დაიწყო. ჩაი და სიგარეტი სულ მოიძებნება, ამბობს ერეკლე. ან მეგობარი მოგცემს, თუ არ გაქვს. საწერად ესეც საკმარისია. მოკლე კითხვა-პასუხის რეჟიმში ვართ. დეისაძეს გრძელი მონოლოგები ისედაც არ უყვარს. პოეზიაშიც ასეა. ბაც და სამი სიტყვა გადაბმულია. უცებ ეფექტები მოსწონს. არც ვაპირებ ჩვენი ინტერვიუ სხვაგვარად გადავწერო. სტილი - სტილია.

დღეს როგორი დღე იყო?

წუხელ ცოტა ვიჩხუბეთ ქუჩაში. ვიღაც აგვიშარდა. დღეს არა უშავს. თან, ეს დღეები, ახმეტელის თეატრში რეპეტიციები მაქვს დილიდან.

თეატრში? ეგ რაღაც ახალია.

კი. მეც მომწონს. რეჟისორი ვლადიმირ სნეგურჩენკო, პოეტი, მწერალი და დრამატურგი. აქ გავიცანი, საქართველოში. ცოტა ხნის წინ არტ-ბანაკში ვიყავი, მანამდე კი რაღაც ფესტივალი ჩატარდა, მშვიდობის მატარებელი ერქვა. საქართველოს ქალაქებში დავდიოდით და იქ ვაწყობდით კონცერტებს და გამოსვლებს. მერე მე ამ არტ-ბანაკს შევუერთდი. აი, აქ შევხვდი ვლადიმირსაც, რომელმაც ირაკლი კაკაბაძის პიესის, „დედა კურაჟის“ კავკასიური ვერსია დაწერა, მე კი მუსიკა დავწერე და ასე გავაკეთეთ ერთობლივი პერფორმანსი. შემდეგ, როგორც აღმოჩნდა, ჩემმა მეგობარმა, ახმეტელის თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელმა, ირაკლი გოგიამ გადაწყვიტა, რომ ვლადიმირის პიესა ახმეტელის თეატრის სცენაზე დაედგა, ოღონდ თავად ის რომ ყოფილიყო რეჟისორი და ასე დაიძრა.

 

და რას აკეთებ ამ სპექტაკლში?

თეატრის გამოცდილ მსახიობებთან ერთად ვთამაშობ. მსახიობის ეს „ობრაზი“ მაინც მოვირგე მე მგონი. რეპეტიციებზე დავდივარ და ასე. ეს ექსპერიმენტული დადგმაა, პოსტ-პანკ დრამა,  სცენა სულ სიბნელეში იქნება, მაყურებელი მხოლოდ დეტალებს დაინახავს. მთავარი კი  ისაა, რომ ეს არის ქართულ-უკრაინული მესიჯი რუსეთის იმპერიის წინააღმდეგ. სპექტაკლს „ჩრდილოეთის ციალი“ ჰქვია. მე ჩემი სიმღერებით გამოვდივარ: სისტემა უნდა დაინგრეს,  იარე, რაც მამას უნდა... ოღონდ ქართულ საკრავებზეა გადატანილი ეს ყველაფერი. მაგალითად, ერთ სცენაში ფანდურზე ვუკრავ. ეს პოეტური პიესაა, სულ სლოგანებით დაწერილი. ამან მიმიზიდა.

ახალი იმიჯია, ხო?

კი. თან მე სიახლე ძალიან მიყვარს. ყველაფრის კეთება, სადაც საშუალება მეძლევა, ხალხს ჩემი თავი სხვა, ახალი მხრიდან დავანახო. არ მიყვარს, როცა ერთ კონკრეტულ რამესთან ასოცირდება ავტორი.

მიზეზი რა არის, მალე გბეზრდება ყველაფერი თუ უბრალოდ მრავალფეროვნება გიყვარს?

ერთი ის, რომ მრავალფეროვნება მიყვარს. თან ისიც, რომ როცა ერთ კონკრეტულ მოქმედებასთან ან კონკრეტულ ტექსტთან ასოცირდები და ეს წლების განმავლობაში გრძელდება, თითქოს ხავსი გედება და ეს შენვე გაწუხებს. ადრე თუ ქუჩაში ვიღაც უცხოები ჩემზე ამბობდნენ, ეს „საიდუმლო სირობის“ ავტორიაო, ახლა მესმის, როგორ ამბობენ, რომ მე „რაც მამას უნდა“ დავწერე.

ანუ პოპულარობა სასიამოვნოა შენთვის?

მომწონს, კი. თანაც, ამ ფაქტს ვიყენებ ისევ და ისევ კომუნიკაციისთვის. ჩემი მთავარი მიზანი კი  არის, რაც შეიძლება მეტი და მეტი კომუნიკაცია ძალიან ბევრ ხალხთან. ყველას პირადად, ცხადია, ვერ გავიცნობ, მაგრამ რაღაც მესიჯს რომ აგზავნი, ამ მესიჯს ყველა ნახულობს და მერე თავად უჩნდება შენთან რაღაც ფორმით  ურთიერთობის სურვილი. ასე უკვე ძალიან ბევრი ადამიანი გავიცანი. ზოგს  ჩემი პროზა მოსწონს, ზოგს მუსიკა, ზოგს ჰაიკუ.  ამ კომუნიკაციაში  ბევრ რაღაცას სწავლობ. პირველ რიგში, საკუთარ თავს, მერე იმ ადამიანის ხასიათს, რაც აუცილებლად გამოგადგება მომდევნო რაღაცის გასაკეთებლად. ალბათ, ამიტომ არის, რომ ყველანაირ ბუდეში მივდივარ და რაღაც დრო ვჩერდები, რომ მაქსიმალურად გამოვიტანო მასიდან სხვადასხვა ჭრილობები, ტკივილები, სიხარულიც. ხანდახან ისეთ ადგილებშიც მიწევს ყოფნა, რაც დიდად არ მსიამოვნებს. მაგრამ ეს ჩემთვის არის საჭირო. ჩემი განვითარებისათვის.

გემოს გასინჯვას ჰგავს, ხო?

კი, გეთანხმები, ჰგავს. რაც ახალია, ყოველთვის უნდა გავსინჯო, რომ შემდგომ რაღაცები გადავაფასო და გადავახარისხო. წლებთან ერთად გემოვნებაც მეცვლება, ბევრი რამ ახლაც განახლების პროცესშია. ვცდილობ, არ ვიყო კონკრეტულ სახელებსა და გვარებზე ჩამოკიდებული ტიპი, რომელსაც ეს მოსწონს და იმის იქით მისთვის არაფერი არსებობს. მსოფლიოც რომ ყოველდღიურად იცვლება, საოცარი ტემპით. მეც ჩამოვრჩები მას, მაგრამ ძალიან ვცდილობ, რომ დავეწიო.

ყველაზე ხშირად ამ პროცესში რა გბეზრდება?

ალბათ ისევ საკუთარი ნაწარმობები და სიმღერები. იმიტომ, რომ როცა ის იწერება და საჯარო სივრცის ნაწილი  ხდება, ეგრევე ვფიქრობ ხოლმე, რომ რაღაც ახალი უნდა გავაკეთო. ის, რაც გავლილია, უბრალოდ, შეფასებისთვის გამოდგება. რაღაც პერიოდის მერე ჩანახატებივით ხედავ ერთ მთლიან სურათს, თუ როგორ იცხოვრე.

ბევრს ფიქრობ ფორმაზე?

თითქმის ყოველთვის. მაგრამ ისეც ხდება, რომ  სპონტანურიც ვარ.  თუ წინასწარ ვგეგმავ, მაშინ ფორმას და შინაარსს დიდი მნიშვნელობა აქვს. ზოგჯერ ერთია სუსტი და მეორე ამართლებს, ზოგჯერ პირიქით, ზოგჯერ ორივე ამართლებს. ზოგჯერ არ გამომდის, მაგრამ მაინც ასე ვუყურებ, რომ ეს პროცესია, რაც თავისთავად უკვე საინტერესოა და ეს პროცესი არის შენი მუდმივი თანამგზავრი. შენი სივრცეა, სადაც ვისაც გინდა, იმას შემოუშვებ.

„საიდუმლო სირობა“ რომ გამოვიდა 20 წლის იყავი. 4 წელი გავიდა, რა შეიცვალა?

პრინციპები, ვფიქრობ, იგივე დამრჩა. ჩემი აზრით, გამოხატვის ფორმები დაიხვეწა. არც შეიძლება ერთნაირად გამოხატავდე ყველაფერს. მაშინვე უინტერესო ხდები. ხალხის რეაქციებიდან გამომდინარე ვგრძნობ ხოლმე, რა ნაბიჯი გადავდგა. არის მომენტები, როცა მინდა ვიღაცები გავამწარო და ზოგჯერ პირიქით, მოვეფერო ვინმეს,  ან უბრალოდ, სასიამოვნო განწყობა შევუქმნა. არ მიტყდება ის, რომ მასხარა ვარ და ვდგავარ სცენაზე. ეს ჩემი ტრიბუნაა, სადაც მასხარის  როლში მე ვარ, ოღონდ მის ენას მე ვწერ და ეს მსიამოვნებს. საერთოდაც, მგონია, რომ  სწორედ ეგაა პოეტის და საერთოდ, ხელოვანის ფუნქციაც - ხალხი გაართოს და ამ გართობა-გართობაში მთავარი სათქმელი-მესიჯები გაუშვას.

ადრე ამბობდი, რომ შენი მუზა ხან პრეზიდენტი იყო, ხან მთლიანაც ხელისუფლება, ხალხი თუ ეკლესია. დღეს?

აბსოლუტურად ყველა და ყველაფერი. ეს შეიძლება იყოს უსულო საგანი ან ნივთი, რომელიც შეიძლება მომეწონოს და რომელმაც, შესაძლოა,  შთამაგონოს.  პოლიტიკური თუ რელიგიური ინსტიტუტი ან ადამიანი. ყველაფერს ვიყენებ იმისთვის, რომ ვწერო.

როგორ გგონია, რა აკლია დღეს ლიტერატურას, ხელოვნებას საქართველოში  ყველაზე მეტად?

ბევრი რამ. მაგრამ პირველ რიგში ის, რომ ჩემი აზრით, ტიპები ჯერ უნდა ჩამოყალიბდნენ რაღაცაზე და მერე დაწერონ სათქმელი. ერთი მხრივ,  თითქოს რაღაცას ელაპარაკებიან ხალხს, მაგრამ თან ზემოდან უყურებენ.  ხალხის ზემოდან ყურების უფლება კიდევ... გასაგებია, რომ მათი ნებაა, ზემოდან შეხედავ, თუ როგორც თანასწორს ისე განიხილავ, თუმცა, მე მაინც ვფიქრობ, რომ შენს ნაბიჯს მოჰყვება ხალხის რეაქცია. თუ ზემოდან შეხედავ, მან, შესაძლოა, ქვემოდან წიხლი ამოგდოს ფეხებშორის.

შენ თვითონ გიყვარს ხალხი?

მე აბსოლუტურად ყველას ვუყურებ, როგორც თანასწორს, და თუ ხალხი ბნელია, თუმცა კი მეზიზღება ეს გამოთქმა, მაშინ, კეთილი ინებე და, შენ გაანათლე, თუ მაგას ფიქრობ, რომ ბნელია. მითუმეტეს, თუ გგონია, რომ უფრო მეტი ხარ რამით. ჩემი აზრით, ხალხს აქვს რაღაც პრობლემები, რომელშიც ჩემი  წვლილი მეც მიმიძღვის. ამ პასუხისმგებლობას არ უნდა გავურბოდეთ. არადა, სწორედ ეს სჭირთ ქართველ არტისტებს. სულ სხვას აბრალებენ ყველაფერს. ისედაც, თუ დააკვირდები, სულ  ურთიერთბრალდებების რეჟიმში ვცხოვრობთ. საკუთარ თავში ჩაყვინთვა და იქ  პრობლემის ძებნა არავის უნდა.

შენი თაობის ზოგიერთი ხელოვანი ქვეყნიდან წავიდა. შენ ჯერ არ წასულხარ. რისი ბრალია? პატრიოტიზმზეც მაინტერესებს შენი შეხედულება. როგორ გესმის შენ პირადად?

რომ არ წავედი, სიყვარულის ბრალია. პატრიოტი კი ჩემთვის არის ადამიანი, რომელიც თავის საქმეს კარგად აკეთებს. იქნება ეს მეეზოვე, რომელიც კარგად გვის ქუჩას თუ დურგალი, რომელსაც უყვარს თავისი საქმე. პატრიოტობისთვის  არ არის მაინცდამაინც საჭირო, ავტომატით დახოცო ვიღაცები.

კარგი და,  სიმღერის,  „გამარჯობა აფხაზეთო შენი“-ს შენეული რიმეიკიც  პატრიოტიზმია?

დიახ, ზუსტად ეგ არის პატრიოტიზმი. და არა ის, მოდელირებული პატრიოტიზმი, რაც მაგ სიმღერის „სასტავმა“ გააკეთა. რადგან დღეს ჩვენ დავინახეთ უკვე, რომ სწორედ მაგ კლიპში მონაწილე ხალხმა მოსკოვში თბილისობა აღნიშნა. ისე, კი გამიხარდა ეგ, რადგან ჩემი წინათგრძნობა, და რასაც ვამბობდი მაგ სიმღერით, გამართლდა.

კრიტიკული შენი თავის მიმართაც ხარ, თუ მხოლოდ სხვებს აკრიტიკებ?

ყველაზე მეტი მოთხოვნა შენს თავთან უნდა გქონდეს ადამიანს. ჩემი მიდგომა ეგეთია - სჯობს შენ თვითონ გააკეთო შენი სახლის რემონტი, ვიდრე სხვას მიანდო. ჩემთან ეს რემონტი ყოველწლიურად კეთდება.

ისე, საქართველოდან წასვლაზე ფიქრობ ხოლმე?

ხანდახან. მაგრამ მერე ვფიქრობ იმასაც, რომ მართლა მიყვარს ეს ქვეყანა და ვის დავუტოვო. ქვეყანაში მე მთაველებს ??? არ ვგულისხმობ, ადამიანებზე ვლაპარაკობ. მე რომ წავიდე, და ამის შანსი ბევრჯერ მქონია, ჩემი მეგობრები აქ დარჩებიან. მეც ამ ჭუჭყის და ჭაობის ნაწილი ვარ და ვერ გავძლებ ალბათ ვერსად. დღეს, ამ ეტაპზე, მირჩევნია, აქ ვიყო და ვიყეფო,  ვიდრე სადმე წავიდე და იქიდან დავიწყო რაღაც მოწოდებების კეთება.

არის სადმე შენი ქალაქი?

ჩემი ოცნების ქალაქი ბრისტოლია, რადგან თრიქის ქალაქია, „მესიუ ეტეკის“ ქალაქია და ნახევარ ქალაქს ვიცნობ ინტერნეტით, ოღონდ ჯერ არ ვყოფილვარ. ბერლინშიც ვიცხოვრებდი და ჰოლანდიაშიც.  მიუხედავად იმისა, რომ ჯერ არც ერთი ენა არ ვიცი, მაინც ვახერხებ ყველასთან ლაპარაკს. 

რაღაც ხომ მაინც არის, რაც არ გიყვარს აქაურობაში?

ყველაზე მეტად რაც მძულს ქართველებში, ეს არის ფარისევლობა. მატყუარები ვართ კიდევ. სულ გმირებზე დგას ჩვენი ისტორია და დღეს რაღაც ჩმორი ხალხი ვართ. კამერას რომ დაინახავენ და სახეზე ხელებს იფარებენ და გარბიან - აი, მანდაც ჩანს, ჩვენი ხალხი რამდენად შეზღუდულია. მიკვირს, გეძლევა შესაძლებლობა, რომ რაღაც შენი სათქმელი უთხრა მთავრობას და შენ კიდევ  იმალები, მერე დაჯდები და ლაპარაკობ, რომ ეს გააფუჭეს და ის გააფუჭეს და ნწ, ნწ, ნწ, ნწ.

„საიდუმლო სირობა“ - შენ ამით დაიწყე. ამით გაგიცნეს.

მაგ კრებულის ტექსტების ერთ წიგნად გაერთიანება ძალიან სპონტანურად მოხდა, სხვადასხვა ხასიათის მოთხრობებია, მაგრამ რაღაც საერთო ხაზი აქვს იმისათვის, რომ სპეციალურად წამოიკიდო მკითხველი და ქვების სროლასაც ელოდო. ეგ გამიზნული ეპატაჟი იყო, იმიტომ, რომ ძალიან მეზარებოდა ბევრი მუშაობის შედეგად პოპულარობის  მიღწევა. იმიტომ, რომ მგონია, რომ შორი გზით არ უნდა იარო, თუ მიზნამდე მისასვლელი მოკლე გზაც არსებობს. ამისთვის კი რისკია საჭირო და კიდევ, შიში უნდა მოკლა. ასეც ვქენი, თუმცა, ამ დონის რეაქციას მაინც არ ველოდი. მხოლოდ  მაინტერესებდა, სადამდე მივიდოდა ეს ყველაფერი.

და როცა წერდი, ვიზე ან რაზე ფიქრობდი?

არაფერზე არ ვფიქრობდი. სულ ინსტინქტებით ვწერდი და მინდოდა, რომ დაგროვილი ჭუჭყი ზედაპირზე დამედო.ისიც შემეძლო, რომ სხვა მოთხრობის სახელი დამერქმია წიგნისთვის, მაგრამ დავარქვი სწორედ „საიდუმლო სირობა“. პრინციპში, მაგ მოთხრობის შემთხვევაშიც ჯერ  სათაური მომაფიქრდა და შემდეგ  ტექსტი. ვთქვი, ეს ვიღაცებს გააგიჟებს-მეთქი და რეალურად, სათაურის ავტორი უფრო ვარ მანდ, ვიდრე ლიტერატურული ტექსტის, მაგრამ ეს ჩემი სივრცის და ტრიბუნის შექმნის მცდელობა იყო, მერე ამ სივრციდან მართლა ის რომ  მეთქვა, რაც მინდოდა. საინტერესო პროცესი იყო, რადგან ვიღაცები წაუკითხავად ამიჯანყდნენ, ვიღაცებმა წაიკითხეს და - მას შემდეგ. მოკლედ, თავისი ფუნქცია ამ ტექსტმა შეასრულა. მე მაინც მგონია, რომ თუ სიტყვათშეთანხმება ასეთ ამბავს გამოიწვევს, ეს უკვე ლიტერატურაა.

და ყველაზე ცუდი და ყველაზე კარგი რა იყო, რაც ამ წიგნმა მოგიტანა?

ცუდი, ალბათ, მშობლების ნერვიულობა იყო. ძაან იდარდეს, უფრო ჩემ მიმართ ხალხის რეაქციაზე. მომიწია ახსნა რაღაცების და გამიგეს, მაგრამ მაინც სხვა მენტალიტეტის ხალხია. თქვეს, რომ გასაგებია, რომ ასეთი ლიტერატურაც არსებობს, მაგრამ  ჩემგან მაინც არ ელოდნენ თუ არ უნდოდათ, რომ ეს დამეწერა. და კარგი -  მეგობრები გავიჩინე ძალიან ბევრი.

მერე გაჩნდა  ახალი წიგნი, „დამლაგებელი“.

ხო.  მანდ უკვე კარგი ის იყო, რომ ვინც მიყვარს და ვისაც ვაფასებ, მათგან მივიღე ბევრი კომპლიმენტი. „საბას“ ნომინაციაც იყო. 60 რომანში რომ ოთხეულში მოხვდება შენი ტექსტი, ეს ალბათ უკვე რაღაცას ნიშნავს და სასიამოვნოა. მითუმეტეს, ისეთი კონკურენტები მყავდა მაშინ,  ნაირა გელაშვილი და სხვები. ანუ  ამ ფაქტით, რაღაცნაირად, თითქოს ლეგიტიმაცია მოხდა ლიტერატურულ წრეებში „საიდუმლო სირობის“ იმ უნიჭო ავტორის, რომელმაც სხვა ტექსტით ამ რაღაც  აკადემიურ პონტში შემოაბიჯა.  ისე,  ეგ ტექსტიც მაგიტომ დავწერე, რომ მეთქვა, მე,  23 წლის ტიპს, შემიძლია, დავწერო რომანი. ისე,  მაინც მგონია, რომ „დამლაგებელს“  შეფუთვა ჰქონდა სხვანაირი, თორემ მასში არანაკლებ სკანდალური რამეები წერია.

ყველაზე მეტად რა არის ის, რაც ლიტერატურაში გიყვარს?

ლიტერატურაში ყველაზე მეტად მიყვარს კომუნიკაციის ენა. რა ენით მელაპარაკება ავტორი. ენაში ვგულისხმობ იმას, რომ, რამდენიმე ავტორის გარდა ჩვენთან არავის აქვს სურვილი, ენა გააცოცხლოს, ახალი ბარბარიზმები შემოიტანოს და ქართულ ენას დაამყნოს, რომ ენა არ ჩამორჩეს. ენა ხომ ცოცხალია? მაშინ მუდმივად უნდა განიავდეს. რა ვიცი, რაც უფრო მეტ ენობრივ ექსპერიმენტს გააკეთებ, მით უფრო საინტერესოა მწერალი. ჩვენთან დღეს ერთი საბურველია, ხანდახან ვერც ვხვდები ხოლმე, ვისი ტექსტია. პოეზიაში ბევრად უკეთესი მდგომარეობაა ამ მხრივ. პროზა რაღაც ჩაკეტილი სივრცეა, არ ვიცი, რატომ, მაგრამ ვერავინ ქაჩავს, რომ ბოლომდე გამოარღვიოს. მე თვითონ ყველაზე მეტად სოცრეალიზმი მიყვარს ლიტერატურაში. განსაკუთრებით, რუსი ავტორები. ლიმონოვი, ელიზაროვი, დმიტრი პრიგოვის პოეზია საოცრებაა, სოროკინი, პელევინის რაღაცები, ევტუშენკო... მეც, ვფიქრობ, რომ სოცრეალიზმზე ვწერ.

და შენ თვითონ როგორ მუშაობ ტექსტზე?

როცა რომელიღაც პერსონაჟს ვიღებ, მე მას ვიცნობ და მისი ხმა მესმის, როცა დიალოგს ვწერ. არა, მართლა ვხედავ ამ ტიპს. შესწავლილი მაქვს მისი ხასიათი. კიდევ, წერის პროცესში ძალიან მიყვარს ლექსიკონების კითხვა: ჟარგონის ლექსიკონს ვკითხულობ, ძველ ქართულ, სინონიმების და ანტონიმების ლექსიკონებს. ვეძებ  სიტყვებს, რომ უკეთესად გამოვხატო, რისი თქმაც მინდა. მე შემიძლია,  ნებისმიერ ადგილას დავჯდე და ვწერო, არაფერი განსაკუთრებული ამისთვის არ მჭირდება. განმარტოება ან რამე. თუ გულით გინდა წერა, ხელს არაფერი შეგიშლის, ჩაი და სიგარეტი ყოველთვის გექნება ან მეგობარს გამოართმევ ბოლოს და ბოლოს.

ლექსებსაც ასე?

კი. ისე, მე პოეტად უფრო ვთვლი თავს, ვიდრე პროზაიკოსად, რადგან რითიც ცნობილი გავხდი, ისიც პოეტური სიტყვათშეთანხმება მგონია და ზოგადადაც, ყველაზე თავისუფალი პოეზიის წერის დროს ვარ. მიყვარს ენასთან თამაში ლექსის წერის დროს.  ხოდა, გადავწყვიტე, ამ ლექსებს როცა წიგნად გამოვცემ, „კუნილინგვისტი“ დავარქვა. იმიტომ, რომ წერის დროს ენასთან გაქვს სექსი. თან იკვლევ ამ ენას. ეფერები, აღაზნებ და როცა უკვე სველდება, შენ მასში შედიხარ,   მთელ შრეებს უყურებ და ის კიდე ასოებად იშლება. როგორც გინდა, ისე გადახლართავ ამ სიტყვებს და ისეთ ფორმას მისცემ. მე ვფიქრობ, რომ ჩემი პოეზია გიფ-პოეზიაა. გიფებივითაა ჩემი ლექსები. აი, მაგალითად:

აკვარიუმის თევზებმა

მაგიდაზე კომპოტის ქილას შეხედეს.

ვერლიბრის წერა ჩემთვის რთულია, ამას მივხვდი. თან ისიც მომწონს, რომ უცებ აწვეთებ და გარბიხარ, დიდხანს მოსმენა და კითხვა, როგორც წესი,  ეზარებათ ხოლმე. ვიდეოებშიც მინდა, ეს ლექსები გადავიტანო. ვაპირებ ,რომ ვიდეოებში გადავიტანო ახლა ეს ჰაიკუებიც,  რაღაც ექსპერიმეტი იქნება. 

ახალს თუ წერ რამეს?

ახლახან დავასრულე რომანი. აგვისტოს ომზეა. „რუსული არდადეგები“ დავარქვი, ჯერ უკეთესი სახელი ვერ მოვიფიქრე.  მინი-რომანია. დიდი რომანების წერა მეზარება. ეგეც მინდა, რომ ძალიან მალე წასაკითხი იყოს, მეტროს ერთი სადგურიდან სულ ბოლო სადგურამდე რომ ნახევარი მაინც გქონდეს წაკითხული.

ომის თემა რატომ აარჩიე?

იმიტომ, რომ მე გამოვტოვე ეგ ომი. როცა ეგ ომი დაიწყო, მე მეძინა და როცა გავიღვიძე, მითხრეს, რომ ომი დაიწყო და მივხვდი, რამდენი ადამიანი იყო ჩემს დღეში, რამდენი გაიგებდა ჩემზე გვიან ამ ამბავს. იცი, რატომ? ომი იყო იქ, სადაც იყო, თორემ სხვაგან ომი არავის უგრძვნია. ომი იყო ჭორაობის თემა, ამიტომაც მე პერსონაჟებად ავიღე სამი მინისტრის ცოლი, სადაქალო. სოლარიუმში რომ ვეღარ დადიან, რადგან აბონემენტს ვადა გასდის, ომის გამო კი სოლარიუმი დაკეტილია და ამაზე დარდობენ.  მერე მკითხავთან მიდიან, რომ იმარჩიელონ, ფსონს დებენ, ვაკეში მეტი ტანკი დადგება რუსების თბილისში შემოსვლის შემთხვევაში თუ ვერაზე და ოკუპაციიისას დაკარგავს თუ არა ვაკე პრესტიჟული უბნის სახელს. ამ ტიპებზეა მოკლედ ეს რომანი და ახლა რედაქტირების პროცესში ვარ.

ზოგადად, შენს გმირებს გარედან როცა უყურებ, როგორები არიან ისინი, ვინ არიან?

ჩემი გმირები ის დეისაძეები არიან, ვინც რეალურ ცხოვრებაში ვერ ან არ აკეთებენ რაღაცებს, სამაგიეროდ, ტექსტში გადააქვთ ყველაფერი. ბევრნაირ ალტერ-ეგოებს ვქმნი. როგორი შეიძლებოდა ვყოფილიყავი. აი, მაგალითად,  შეგემთხვა უსიამოვნება და არ მოკალი კაცი, იმიტომ, რომ იცი  - კაცის მოკვლა ცუდია, ან ამის გამო  წაგიყვანენ ციხეში. ეს მკვლელობის სურვილი გადადის ლიტერტურაში. ის ტიპები კი, რომლებიც მკვლელები არიან, ვერსად რეალიზდნენ, ჩემი ინსტინქტები კი ლიტერატურაშია გადატანილი.

რამე თუ არის ისეთი, რაზეც არასოდეს დაწერდი?

მე მგონი ყველაფერზე დავწერ, რაც კი შემაწუხებს. რელიგიურ თემებზე წერა, ცოტა არ იყოს, მომბეზრდა, არ მინდა სულ ერთ კონკრეტულ რაღაცასთან ვასოცირდებოდე. თუმცა, ერთხელ ვთქვი ამაზე ჩემი სათქმელი და იმედია, ხალხმა გაიგო, რომ მე პრობლემა მაქვს ინსტიტუციასთან და არა რელიგიასთან. მე მგონია, რომ რელიგიას პირიქით, მაგათგან ვიცავ. მე მგონია, რომ საჭიროა ამ ინსტიტუციების რეორგანიზაცია, რადგან ხავსმოდებულია და მართლა რაც ფასეული და უწყინარია, იმას აფუჭებენ.

მუსიკაში რა გკარნახოს წერას?

იქაც ეგრეა, ვინც მევასება, ისინი მკარნახობენ რაღაცებს, ისე, მუსიკაში უფრო ვარ გაცნობიერებული, ვიდრე ლიტერატურაში. დღე არ გავა, რომ სამი ალბომი მაინც არ გადმოვწერო და არ მოვუსმინო. ჩემი „ვეშჩებიც“ პოპულარულია, „რაც მამას უნდა“,  მაგალითად,  100 000 ნახვამდეა ასული იუთუბზე. თან ძალიან სხვადასხვანაირ ხალხს მოსწონს. ისეც ხდება, რომ რაღაც ნაწილს მოსწონს ჩემი მუსიკა და ვერ იტანს ჩემს ლიტერატურას, მაგრამ რაღაცნაირად ხან ერთს მიჰყავს მეორესთან და ხან პირიქით.

შენებს მოსწონთ? დედას, მამას

კი, დედაჩემს მოსწონს, მაგალითად.

ქუთაისში დაიბადე?

არა, წყალტუბოში. და  ქუთაისში გავიზარდე. დედაჩემი სვანია, ბენდელიანი. მამა ქუთაისელია. დედის მხრიდან დიდი ბებია მყავდა მონღოლი, ძალიან ვგავარ, განსაკუთრებით თვალებით.  ერთი პერიოდი მისი  მონღოლური ფოლკლორის მოსმენაც კი დავიწყე.  ქუთაისში „ზასტავაზე“ ვცხოვრობდით.

„ზასტავა“ ქუთაისში როგორ უბნად ითვლება, როგორც თბილისში რომელი უბანი?

ეგ არის თბილისის ვაკე. დაახლოებით. ახლა სახლი დაკეტილია, რადგან ქუთაისთან ახლოს სოფელი გვაქვს და იქ უფრო არიან. ვენახს და ბაღს უვლის მამაჩემი და უამრავი ყვავილი აქვს კიდევ. ქუთაისში ძაან გრძელი სახლი გვქონდა, რომლის ბოლოსაც სხვა სახლი ებმოდა და იქ ქურდი ცხოვრობდა. ერთი ძმა მყავს კიდევ, რომელიც პატრულში მუშაობს. თან მუსიკასაც წერს, რაღაც „მგზავრების“ სტილში. ეგ მუსიკა მე არ მომწონს, მაგრამ მე და ჩემს ძმას ერთმანეთი ძალიან გვიყვარს.

ბავშვობაში როგორი იყავი?

ყურადღების მისაქცევად ვაკეთებდი ყველაფერს. მაგალითად, ვიცი, რომ კედელს ვურტყამდი თავს, თუ რამეს არ მიყიდიდნენ, რაც მინდოდა. ერთხელ ექიმთანაც წამიყვანეს მაგის გამო. ალბათ ის იყო, რომ სადაც მივიდოდი, ყველა სივრცეში უნდა ვყოფილიყავი მთავარი. თუ არადა, იქიდან მივდიოდი... მე ვფიქრობ, რომ ყველაზე მეტი რამე, ადამიანებთან ურთიერთობა, მაინც  ქუთაისმა მასწავლა.

კითხვა გიყვარდა?

თავიდან არა. ერთხელ, დედაჩემმა მითხრა, დროა დაიწყოო და „ტომ სოიერის თავგადასავალი“ მომცა. თან, თუ წავიკითხავდი, რაღაცის ყიდვასაც დამპირდა. დამეზარა და მოვატყუე, წავიკითხე-მეთქი. აბა, მომიყევიო. რას მოვუყვებოდი. მერე მითხრა, მეორედ ეგრე ნუღარ მოიქცევი, სხვასთან ეგ ხრიკები არ გაგივაო. მეც   ჩავუჯექი და უცებ ისე მომეწონა, ვეღარ მოვწყდი და კარგი გემო რომ დაგრჩება, ეგ შეგრძნება მქონდა. მაგის მერე სულ ვკითხულობდი. მერე იყო გაჭირვების პერიოდები, ხანდახან საჭმლის ფულიც არ ყოფილა, მაგრამ დედაჩემს ენციკლოპედიები და სხვა ახალი გამოცემები გამოჰქონდა ვალით და მთელი ბავშვობა წიგნების ფულს იხდიდა. ხო, კიდევ ზღაპრები მიყვარდა. ძმები გრიმები. აი მანდ იყო, იმდენი სისასტიკე წავიკითხე, რომ მივხვდი, ზღაპარი არ შეიძლება ყოველთვის კარგად დასრულდეს.

თუ გახსოვს მაშინდელი შეგრძნებები, რა გიზიდავდა წიგნებში?

იცი, რას მივხვდი? ამ წიგნების წაკითხვის  მერე, ქუჩაში რომ ვიდექი, ჩემი ენა უკვე განსხვავდებოდა სხვების ენისგან. ვგრძნობდი, რომ ისინი რაღაცნაირი ნასწავლი კლიშეებით ლაპარაკობდნენ. მე მგონია, რომ ლიტერატურას უნდა ვუმადლოდე ყველაფერს, სწორედ მისი დამსახურებაა, რომ ნებისმიერი რჯულის ადამიანთან შემიძლია საერთო ენის გამონახვა. და კიდევ მახსოვს, რომ მაშინვე მინდოდა გავმხდარიყავი ყველაზე სკანდალური მწერალი.

კიდევ რა გინდა?

ასე ვიყო, როგორც ვარ. ცოტა მეტი ფული თუ მექნება, უკეთესი იქნება. რაღაც პატარა სურვილებს ავისრულებდი, მაგალითად დედაჩემს და მამაჩემს გავუშვებდი სადმე დასასვენებლად.

დილის ცხრიდან საღამოს ექვსამდე სამსახურზე გიფიქრია? იმუშავებდი?

კი, როგორ არა. ვეძებ კიდეც, იმიტომ, რომ ეგეთი სამსახური არასოდეს მქონია და ახალი გამოცდილებაა. მინდა, რომ ძილი გამიტყდეს და ადრე ავდგე. მაინტერესებს, ეგ როგორია. აი, პარლამენტში ვიმუშავებდი დიდი სიამოვნებით. კანონების დაწერაში მივიღებდი მონაწილეობას. იდეებს შევთავაზებდი. ეგენი ვერ ხვდებიან, ქვეყანას რა სჭირდება.

რა პროფესიის ადამიანი ვერ იქნებოდი?

ბანკირი ალბათ. და ყველა სხვა პროფესიაც გამორიცხულია, რაც მათემატიკას უკავშირდება. მაგრამ, პრინციპში, წვრილი მეწარმეობა შეიძლება, გავყიდიდი რამეს, აი, მაგალითად, ვაფლის სახლებს. ასეთი კეთილი ბიზნესი მექნებოდა, შაურმას აღარ სჯობს?

დღეს როგორია შენი დღეები. მაგალითად, ხვალ, რა მოხდება?

მე ახლა სამ ადგილას ვცხოვრობ, ჩემს მეგობრებთან, ყველასთან ჩემი გარდერობი მაქვს და სამი კბილის ჯაგრისი. კიდევ არის სტუდია და რეპეტიციები. ან ვზივარ, ვკითხულობ,  ხანდახან კვირაში ორჯერ რესტორანშიც ვხვდები ხოლმე, ჭამა განწმენდასავითაა.

კიდევ?

კიდევ,  ჩემი გოგო, მარტა, რომელსაც ეძღვნება ჩემი ბოლო დროს დაწერილი სიმღერები. ქოთნის ყვავილებს ვჩუქნი ხოლმე. და ოჯახის წევრებივით ხდებიან ეს ყვავილები შემდეგ. კონკრეტულ დღეებს და ამბებს გახსენებენ. კარგია ასე, როცა იღვიძებ და იცი,რომ ვიღაცის ნახვა გაგიხარდება, რომ ვიღაც გენატრება.

სახლში, ქუთაისში  როდის მიდიხარ?

ბოლო დროს გავლით ვარ ხოლმე, არ ვრჩები. იქ მოძრაობას ვერ ვგრძნობ. იქ უნდა ჩახვიდე, დაჯდე და დაისვენო, მე ახლა მაგ ეტაპზე არა ვარ. მერე წავალ, როცა ეგ დრო მოვა.

 

ლიტერატურული ჟურნალი ახალი საუნჯე
NEWSAUNJE.GE