სპამი


სპამი




* * *

ჭაღის ანგელოზები 

ნეგატივებში დარჩენილი, გაუმჟღავნებელი ადამიანების თავს ზემოთ კრთებიან

და ყურადღებას ამბობენ,

ჭაღის ანგელოზები, კიდევ უფრო შეუმჩნევლები, ვიდრე ნათურასთან მიფრენილი მწერები,

უზარმაზარ ჩრდილს რომ ათრევენ და რაღაცით ჰგვანან ნეგატივში დარჩენილ ადამიანებს,

რომლებიც საკუთარ ჩრდილს შეფარებიან

როგორც სახლს,

როგორც თავშესაფარს, 

როგორც პლაცენტას, ემბრიონებივით მოკუნტულნი

ამ გზით რომ ცდიან გადარჩენის უკანასკნელ გაბრძოლებას

გამჟღავნების თავზარდამცემი შიშის ჟამს.

და ასეთ დროს, ჭაღის ანგელოზები,

ჭაღის უღონო ანგელოზები ძლივსღა ბჟუტავენ,

ისინი არავის ეიმედება,

არავინ უცქერის, 

და არავინ ითხოვს მათგან თუნდაც მცირეოდენ სინათლეს,

რომელიც ვერც გაათბობს,

ვერც შორეულ გზას გაუნათებს,

მხოლოდოდენ საკუთარ თავს დაანახებს,

სახეს და თვალებს.

და ჭაღის ანგელოზები,

ეს ცოტასშემძლე 

და მბჟუტავი ანგელოზები,

მწერებს შეტოვებულები,

ყურადღებას ჩურჩულებენ

და ამაოდ ელიან თუნდაც მცირე ყალბ მიზეზს,

რომ აკაშკაშდნენ, 

რომ აენთნენ,

და ნეგატივს სული შთაბერონ.

მაგრამ ჩრდილი,

ეს მსუბუქი და უსხეულო სამალავი,

თავშესაფარი,

საიმედო გასაქცევია უკანასკნელი გაბრძოლების ჟამს,

როდესაც ჭაღის ანგელოზები მწერებივით იხოცებიან 

და ცვივიან 

ნეგატივებში დარჩენილთა თავშესაფარში.

 

 

ის კი არ მიყვარს, შენში რაც არის

 

ის კი არ მიყვარს, შენში რაც არის,

ის მიყვარს შენში, რაც არ არის, 

რაც უნდა იყოს.

შენში – ეს ჩემთვის განკუთვნილი სიცარიელე, 

შესავსებად რომ დამიტოვე.

 

და რამდენჯერაც შემოგხედავ,

ვიხედები ფანჯრიდან სახლში,

რომელიც ჩემთვის შეგიძლია იყო -

და ამ დროს,

თვალს ნუ ხუჭავ,

ნურც ახამხამებ.

 

სიყვარულმა ასე იცის,

ადამიანი ხდება სახლი,

რომელშიც ცხოვრობ –

და რომელსაც შენში აცხოვრებ.

 

ყველაფერი კი იწყება – სიცარიელით,

შესავსებად, რომელსაც ტოვებ. 

 

 

სპამი

 

ხანდახან, როცა სიზმარიც კი გაფრთხობს და შემდეგ

სახეზეც გრჩება, გაღვიძებულს, ქუჩაში გასულს,

სჯობია, თვალებს დააფარო ქუთუთოები

ან ხელისგული, ანდაც შენგან სადმე წახვიდე -

შორიახლოს, და იფიქრო, იმაზე არა, როგორც ცხოვრობ - რამე ნამდვილზე. 

სხვა შემთხვევაში, 

გადარჩევის გარეშე უშვებ გონებაში ყველაფერ ისეთს,

მნიშვნელობას რომ ვეღარ უცვლი

და ჩვევებში იწყებს ჩაზრდას. 

და ტექნოლოგიური სიახლეები, 

ენაში შემოჭრილი ახალი ტერმინები, 

ამინდი, რომელიც გგონია, რომ გამუდმებით რაღაცას გკარნახობს, 

ხიდი, რომელზეც ყოველდღე გადიხარ, და თან ფეხს ითრევ. 

სიზმრები, რომლებიც ყოველღამით რაღაცაზე მიგანიშნებენ, 

ყოველდღიური ქცევითი მეტაფორები, 

სარეკლამო ბილბორდებზე გამოკრული ბედნიერება,

სიყვარულზე ნაწერ ლექსებში რჩევების ძებნა,

და აშ. 

ალუზიებად ქცეული სიმბოლოები, 

ბოლო რომ არ უჩანთ, 

რომლებმაც დაიკავეს მთელი ცხოვრება 

და შენს შიშებზე, შენს ეჭვებზე დააშენეს ცათამბჯენები,

საიდანაც გადახედვას თავს ვერ არიდებ.

და ზიხარ სპამი შეტყობინებებით სავსე კომპიუტერთან,

გარშემორტყმული სპამი ადამიანებით, 

გართული სპამი საქმიანობით, 

დათრგუნული სპამი გრძნობებით, 

სპამი ნიუსებით შეპყრობილი, 

სპამ მეგობრებთან დროსტარებას მონატრებული

და სპამი ღმერთის იმედად მყოფი.

და მთავარია, ერთხელაც არ აღმოაჩინო, 

რომ დიდი ხნის წინ შენც სპამად იქეცი. 

თორემ დანარჩენ სპამებს კიდევ ეშველებათ, 

მათთან ბრძოლა კიდე შეიძლება.

სპამი „შენ“ კი, რასაც შეეხება, ყველაფერს გაასპამებს.

ცხოვრება, ეს შორი და სახიფათო მოგზაურობა,

კიდევ უფრო საშიში ხდება, თუ არ იცავ საგზაო ნიშნებს.

თუკი ვერ ცნობ მინიშნებებს, რომლებიც გხვდება,

რომლებსაც გიხსნიან შემთხვევები, 

ადამიანთა ქცევები, 

ცვალებადი შეგრძნებები, 

რომლებიც გაფრთხილებენ და გამუდმებით რაღაცაზე მიგანიშნებენ.

და რაც მთავარია - ამოიცნო მათ შორის სპამები. 

თორემ აირევი და ვეღარ გაარჩევ ისეთ მარტივ მოცემულობებს, 

როგორიც არის - ენდო თუ არა ნისლიდან შენკენ გამოწვდილ ხელებს, 

როცა ირგვლივ არავინ არის. 

როცა შენც კი სადღაც შორს ხარ შეკეტილი საკუთარ თავში, 

და შენ ნაცვლად სპამი „შენ“ ცხოვრობს.

ზოგჯერ სჯობს, თვალებს დააფარო ქუთუთოები, 

ან ხელისგულები, 

ანდაც ბალიში, 

სულერთია, 

და იფიქრო რამე ნამდვილზე, 

რომელიც დიდი ხანია, გადაგავიწყდა.

 

 

* * *

როცა ოცნების ვიწრო თოკზე ფრთხილად მიდიხარ -

ხელში ყოფითი პრობლემების უმძიმეს ჯოხით,

ქვემოთ მინიმუმ, 

ოჯახი და მეგობრები უნდა ღელავდნენ,

ჩამოვარდნილს ხელები რომ შეგაშველონ...

შენ კი დროდადრო

გვერდზე დებდე თოკსაც და ჯოხსაც

და შენს თავში ჯერ სიარულს სწავლობდე და

შემდეგ ხეტიალს,

დაცემულმა წამოდგომა რომ მოახერხო. 

და ხელახლა დაინახო

ქალი - თავის სისხლს შეჩვეული, 

კაცი - საკუთარ ჩრდილს დატოლებული,

ბავშვი ცნობიერის ნაპირთან ჩამომჯდარი - კენჭებს რომ ისვრის. 

მაგრამ არა ამ დროში,

არა ამ სივრცეში, - სხვა დროს და სხვაგან.

ახლა ხომ დროც და მით უფრო სივრცეც 

ერთგანზომილებიანი ტილოა,

ოთხგანზომილებიან ამბავს რომ ჰყვება,

რომელშიც ქალს სისხლისფერი დაავიწყდა,

კაცი ჩრდილზე პატარაა, 

და ბავშვი გამობერილი მუცელია - 

საკუთარ ჩრდილს რომ ჯერ არა ჰგავს.

და როცა იმსგავსებს, საშრობივით შეიწოვს გრძნობებს,

სიცოცხლეს რომ გაასინჯებს,

ნარჩენებს კი სევდად უქცევს, 

და მხრებს სიმძიმედ შემოულაგებს. 

რომელთაც ვერასდროს დაღვრის წყალივით,

არამედ ათრევს

და ოცნებების თოკზე გავლისას წონასწორობას დააკარგვინებს.

და მნიშვნელობა აღარა აქვს, რომელი ხარ, კაცი თუ ქალი,

ორივე შემთხვევაში ბავშვი ხარ გაზრდილი,

ჩრდილს რომ დაათრევს.

გახვალ ქალაქში, ერთმანეთი კიდეც მოგძულდათ,

მაინც ერთმანეთში დაწანწალებთ, 

შეცვლილ ადგილებში ისევ იკითხება ძველისძველი შეგრძნებები,

შესანახად ამ ადგილებს რომ მიაბარე.

და აიხედავ თავს ზემოთ და გული დაგწყდება, 

რომ ამსიმძიმე ღრუბელმაც კი ისწავლა ფრენა,

სევდასაც რა ადვილად გაღვრის,

თუ მოგიხელთა, 

შენ კი ვერც ფრენა ისწავლე და ვერც სევდის ნთხევა,

და მით უარეს, ვერ ისწავლე ზიდვა და თრევა -

არამედ წერა, და წერ ნახატს, რომელიც ჰყვება -

ქალაქს და მერე ერთმანეთში უგზო ხეტიალს,

ორივეს რომ მოგძულდათ, მაგრამ 

მეტი არა ხართ, 

სულ ეს არის, რაც თქვენგან არის,

რაც თქვენგან იყო.

და ასე ივლი, რადგან კარი არა აქვს წარსულს. 

რომელიც შენში ჩამომდგარა, რომელიც გდევნის

მისგან გაქცევის უსასრულო მცდელობის გამო,

რომელსაც ახლაც აწარმოებ და არ გამოგდის,

ის რა ხანია, ჩრდილად გექცა, ვეღარც შორდები

და ერთადერთი, სიზმარივით თუ შეიბრუნებ,

შიგ რომ შეხვიდე, გამვლელივით, სხვა რაკურსიდან

ხელახლა მოყვე, მნიშვნელობა რომ შეუცვალო.

ბოლოს კი მიხვდე, რომ წარსულიც ცვალებადია

და სულ სხვა გხვდება, რამდენჯერაც შიგნით გაივლი,

ეს სიარულიც, თითქოს ერთი წიგნის კითხვას ჰგავს,

ყოველ ჯერზე წაკითხვისას რომ შინაარსს იცვლის -

რომელიც გყვება. 

და შენც ეჩვევი წარსულის ცვლას, და ის კი შენ გცვლის, 

რადგან ფეხებქვეშ გზაც სხვა ხდება, რომელზეც დგახარ, 

რომლითაც უნდა გზა გაიგნო, რომლითაც ახლაც, 

სადღაც ამ ლექსთან ჩამომდგარხარ და ფიქრს დაჰყვები.

როცა ოცნება ყავარჯნებს ჰგავს, როცა გვერდზე დებ,

და ათასჯერ წაკითხულ წიგნს კვლავ უბრუნდები, 

და კითხულობ, 

და კითხულობ

და ვერ ცნობ.

სხვანაირად გეკითხება, 

უფრო სწორად კი, ამ კითხვაში იწერება

სულ სხვა ამბავი, რომელიც გყვება.

როცა წიგნში სიარულს იწყებ,

როგორც ქალაქში, ერთმანეთში როცა დადიხართ.

 

 

* * *

შენი მე სახლი ვარ,

შენი მე კედლები,

შენი მე კარები,

შენი მე ფანჯარა,

რომელშიც დგახარ და უყურებ ცხოვრებას, 

ხელს როგორ ვერ გაწვდენს, ვერ გათოვს, ვერ გზარავს. 

არამედ გარს გივლის, ჩრდილივით იზრდება,

ტალღებად აჯახებს ღამეებს მინაზე,

მაგრამ შენ სახლში ხარ, აქ სიმშვიდეა,

ჩვენ ერთმანეთში გადავირაზეთ.

ვერ შეგეხება ტკივილი, ეჭვი,

ნიღბის სიმძიმის კვალი სახეზე,

ჩვენ ის სახლი ვართ, 

რომ არ შენდება, 

რომელსაც ეძებ ხელის ხაზებზე.

 

* * *

ბოლოს ყველაფერი კითხვადი ხდება -

სიყვარული,

ცხოვრება,

ღმერთი,

და სხვაობას ვეღარ პოულობ.

ფურცლავ საკუთარ ნაფეხურებს,

და კითხულობ, 

ადამიანი-სიტყვა სხვა სიტყვებთან როგორ ითქმოდი,

რა როლი გქონდა ფრაზებში და აბზაცებში, 

რომლებშიც გაგრიეს.

კონტექსტთან ერთად მნიშვნელობა რომ გეცვლებოდა 

და ჯიუტად როგორ გეგონა, რომ შენს თავს ნიშნავდი.

ადამიანები თენდებიან და ღამდებიან, 

ადამიანები ზამთრდებიან -

და წევხარ ძველი თოვლივით – არავის სახურავზე, რომ გადმოგბერტყონ,

არავის სახლის წინ, რომ ბავშვებმა მაინც იგუნდაონ

ან თოვლის პაპა გააკეთონ და გაგაღიმონ.

წევხარ ძველი თოვლივით საკუთარ სახლში,

და არ არის სიცივე, რომ გიშველოს,

არის სითბო, რომელიც ვეღარ გადაგარჩენს – წარსულისგან,

რომელსაც მუდამ ზურგს უკან ეძებდი

და ზემოდან დაგყურებდა, გახლართული ვარსკვლავების აბლაბუდაში.

ღამღამობით ძლივსღა ამბობ საკუთარ თავს, გულაღმა წვები, 

და ფურცლავ ნაფეხურებს, 

და მერამდენედ უყურებ საკუთარ თავს, ჯერ ახალგაზრდას. 

იცი, როდის რა უნდა გადახდეს, 

მაგრამ ღმერთივით ვერაფერს ცვლი, ვერ გადაარჩენ.

ბოლოს ყველაფერი კითხვადი ხდება,

და კითხულობ,

კითხულობ,

და ერთ სიტყვასაც ვეღარ ამატებ.

 

 

 

 

ლიტერატურული ჟურნალი ახალი საუნჯე
© AXALISAUNJE.GE