მლაშე წვეთები გარუჯულ მაჯებზე ეღვენთება. მზის სითაკარე მხრებზე ცხელი კეცივით აწევს. ხარაჩოზე დგას. მარჯვენით ქაფჩა უჭირავს, რომლითაც აგურის ნაწყობზე დუღაბს შლის და ანაწილებს, მარცხენით კი აგურს - ტუკ, ტუკ, ტუკ, ტუკ - ასე მიდევნებით დუღაბის ფაფაში აწყობს. თან ზედ ქაფჩის ტარით ურაკუნებს, ან წერაქვ-ჩაქუჩს ჩაქუჩის პირით მორიგეობით, მოზომილად დაჰკრავს _ აგური მყარად რომ დააჯდეს დუღაბის ბუდეს.
თვალს ვერ მოსწყვეტ, ისე ლამაზი სანახავია _ როგორ გრძელდება თეთრი აგურის მწკრივი: მწოლელა, მწოლელა, მწოლელა _ ჩხირა, მწოლელა, მწოლელა, მწოლელა-ჩხირა. ეს ჩხირა ჰორიზონტალზე, კედლის გრძივი მიმართულებით წაწოლილი აგურების განივი ჩამკეტია, განივად ჩაჩხერილია და ჩხირაც ამიტომ ჰქვია ალბათ.
პირველი მრავალსართულიანი სახლი შენდება ბაღდათის ცენტრში.
მამა ამბობს, რომ შენობა ხუთსართულიანი იქნება და იქ ბევრმა ოჯახმა ერთად უნდა იცხოვროს. და ვფიქრობ მაშინ, ვის გაუგია ამ სიმაღლე სახლი და მასში, თუნდაც ძალიან დიდში, ამდენი ხალხის ერთად ცხოვრება?! ვის გაუგია ერთ დიდ ჭერქვეშ ამდენ ოჯახის სიცილ-ჟივილი?!
ეს საკვირველება ისე მიზიდავს, გაკვეთილები დამიმთავრდება თუ არა, სამშენებლო მოედნისკენ გავრბივარ, გაფაციცებით ვუცქერი, როგორ აგებენ ხარაჩოებს, ან ფიცარნაგებს როგორ აწყობენ.
მამა მარტო არ შრომობს, აქ შრომა ნაკადურია, ზოგი ხსნარს ზელს, ზოგი ტვირთავს, ზოგი ციცხვებით, ან აქანდაზებით აწვდის, მამა მეოთხეთანრიგოსანი კალატოზია და ის აშენებს, საძირკვლიდან თანდათანობით ამაღლებს კედელს. სხვებიც არიან მშენებლები, მაგრამ მე მარტო მას ვუყურებ. მხიბლავს, რომ ის აშენებს თეთრი აგურით. აგურს იტაცებს მონატეხი, მაჯაში ბრუნდედ შეხორცებული მარცხენა ხელით, მაინც კოხტად მიუჩენს ადგილს, თუ კედლის ბოლომ ნატეხი აგური დაიჭირვა, ჩაქუჩ-წერაქვით აგურსაც გატეხს, წერაქვით კიდეს კოხტად ჩამოთლის და ზუსტად ჩასვამს.
ლარი სისწორისთვის გაჭიმული აქვს, თარაზო და შვეულიც მეგობრებად ჰყავს. ერთნი ეს ორი ჰორიზონტალის სისწორეს ადგენენს, მესამე - ვერტიკალის.
შევყურებ შვეულს, კაპრონის ძაფზე დაკიდებულ კონუსისებურ, ცხვირჩამოწვეტილ ლითონის ცილინდრს და იმედიანად ვარ, მამა აქ არ შეცდება, არ შეეშლება, თან კედელი ორმაგია, მტკიცე იქნება და თან კიდევ დუღაბს სხვები აწვდიან.
ჩვენს ეზოში კი, როცა მამა დუღაბს მარტო ზელს, სულ მეშინია, სილას ცემენტი არ დააკლოს, სუსტი იქნება კედელი და ჩამოიშლება. მით უფრო, თუ სილაც არ არის ეს სილა და დაშლილი კედლის ნაცარტუტია… ეს შეიძლება პატარა ბავშვის საფიქრალი იყოს?! მაგრამ ასეა…
თვალსასეირო ამბავი კია და ბავშვებიც ირგვლივ შემოვჯარვივართ, როცა მამა შინ აშენებს. სანამ იგი დუღაბს მოზელდეს, სილისა და ცემენტის ნარევისგან პატარა გორაკს წამომართავს, თოხის პირით გულს ამოუღებს, შიგ წყლიან ლაგვინს ჩაუპირქვავებს. გორაკს ყელზე ცემენტნარევ სილას შემოაფენს, ყელს დაუვიწროებს, გასაფურჩქნი კოკორივით გაალამაზებს, მაგრამ ამ კოკორს უეცრად მოერღვევა ნაპირი და წყალი გველივით გამოსხლტება, გაიკლაკნება.
ოპ, ოპ… - მზადმყოფი გადაუხტება, მიედევნება მამა თოხით და იქვე აზელს.
***
ვდგავარ ქუჩაში სულ პატარა და ავყურებ, როგორ ამაღლებს კედელს, თავადაც როგორ დიდდება და მაღლდება მამა. წავა სულ ზევით, აგურების მწოლელა რიგებს გაჰყვება და ალვებს ქვემოთ ჩამოიტოვებს.
მის სიახლოვეს მერცხლები ქრიან, მათი ფრთები შავი მარაოებივით ირხევა. მამის მონატეხი და ბრუნდედ შეხორცებული ხელი შეჩერდა, აგურს აღარ სვამს, არც მარჯვენა უფენს დუღაბის ფაფას. მზერა სამშენებლო მოედნის გადმოღმა, დაბალი სახლისკენ აქვს ჩამოპყრობილი და მერე იმგვარ ბრაზიანი ხმით, გულს რომ გადამიციებდა ხოლმე, სულ სხვა ბავშვებს დაჰყვირის თავზე - „ბავშვებო, მერცხლებს რატომ უნგრევთ ბუდეებს? მიხედეთ თქვენ-თქვენს დაფანტულ სათამაშოებს, არ დაუნგრიოთ ალალ ფრთოსნებს ნაცოდვილარი!“
აქედან ბევრი წელი გავა და მამის რვეულში ზუსტად ამ დღის ჩანაწერს ვიპოვი. ბუდეგაუქმებულ მერცხლებზე წუხს, მათ მიწით ხუროებს უწოდებს, ძველ ბუდეებში რომ თავიანთი ბარტყების ბუმბული ჩატოვეს, შემდეგ გაფრინდნენ, გაზაფხულზე კი ვერ მოიწამეს ეს ადგილი, ვეღარ მოაგნეს, ანდა დაღლილნი ჩაიკარგნენ ოკეანეში…
ვდგავარ, ავცქერი მამას ფართო მოედნიდან, ქუჩის ფერადებიდან… ჩიხებიდან გამორბიან ალისფერყელსახვევიანი, ყავისფერი შალის თეთრმანჟეტიან და თეთრსაყელოიან კაბებში გამოწყობილი, თეთრწინსაფრიანი გოგონები, კეკლუცად გაივლიან ქალები, სინთეტიკის წელვად, უცნაურად დამოკლებულ და ფერად კაბებში მჭიდროდ, პრუსკუნა ტანით გამოკვალთულნი… დრო გავა და ექნებათ ჩქარი, კაცური ნაბიჯები, მაგრამ ამგვარი დუნე, მოშვებული სიკეკლუცე აღარ ექნებათ.
მიმოვდივარ კანტიკუნტად მიმავალ ავტოთა შორის და მამას ავყურებ, სულ ის მყავს ხედვის არეში, ხან სათამაშოთა გაბჟღვიალებული მაღაზიიდან, სადაც ლალიმ, ჩემმა პატარა კლასელმა და თანაც დობილმა თეთრი ღრუბლის შავზოლიანი, მინიატურული ვეფხვი მიყიდა; ხან წიგნებისა და სასკოლო ინვენტარის მაღაზიიდან, სადაც დედას ძალით ვაყიდინე სასკოლო ჩანთა - მანამ ვიტირე, იმ ადგილს ფეხი მივარჭე და არც მოვიცვალე. ალბათ თანაკლასელების წინაშე მრცხვენოდა მამის ტყავის საქაღალდით წიგნების და რვეულების დიდხანს ტარება, ანდა უბრალოდ, ბავშვურმა სიხარბემ მძლია, როგორც მერე მთელი ცხოვრება; ხან კიდევ ბაზრის მუდამ სველ და ჭუჭყიან ფილაქანზე მდგარი ავყურებ.
მამა კი თეთრი აგურის მწკრივებს მიუყვება. აღარც ხელები, აღარც ტანი, ზემოდან მხოლოდ თავი უჩანს.
დიდდება და სრულდება სახლი, მეც ვდიდდები და თანდათან პატარავდება მამა, სანამ თვალს არ მიეფარება…
ამ გოდლების კადნიერი დანიშნულებაც ხომ ესაა - ადამიანმა ღმერთს სახესთან სახე ახლოს მიუტანოს, ეს სახეები ერთმანეთს დაატოლოს, დაამეტოს კიდეც…
გავიდა დრო და უფრო მაღალ სახლშიც ვიცხოვრე. ღრუბლებიდანაც გადმოვიხედე, ცათამბჯენებიც ვათვალიერე, მაგრამ იმხელა სახლი, მამა რომ აშენებდა, ოფლი წურწურით ჩამოსდიოდა და ბოლო აგურს აწებებდა თაგვისფერი დუღაბის ფაფას, მერე აღარსად აღარ მიგრძვნია…
დროდადრო ერთი სიზმარი მსტუმრობს: ისევ ბავშვი ვარ, ავდივარ მამის მიერ აშენებულ იმ მაღალი სახლის საფეხურებზე, ბოლო სართულის ერთ-ერთ კართან ზარს ვრეკ, ტილოზე ფეხს რამდენიმე გასმით ვიწმენდ და სულმოუთქმელად ველოდები კარის გაღებას, თან სიზმარშივე ვგრძნობ, რომ ზღურბლს იქით რაღაც უთქმელი უნდა დაიწყოს…