მეგრული მორიელი
(Euscorpius mingrelicus)
აჰა, ნელთბილი შემოდგომა და, აჰა, ნელთბილი
დღეები, მე რომ მიყვარს. ყოველთვის შინგამოკეტილს
სახლიდან ხშირად გასვლას მანდომებს და გამოვედი,
ბევრი ვიარე ფეხით, იმ ქუჩებს და იმ ადგილებს
ჩამოვუარე, საყოველთაო კარანტინმა და
ცხელმა ზაფხულმა რომ მომანატრა, ისევ გაჩენილ
სმოგში, მომავლის, სიცოცხლისა და ღმერთის იმედით,
იდგა ქალაქი, დილის ქალაქი. აჰა, საჩემო
დღეები, ჟინჟღლი. "- ერთი კაციც და, აბა, გავედით!" -
სიკვდილ-სიცოცხლის სადგურზე ყვირის COVID-19.
ლურჯ ავტობუსში ვზივარ ჩემთვის და ვათვალიერებ
სახელურებზე ჩამოკიდებულ მოქალაქეებს,
ეხ, როდის გაქრა, ანდა სად გაქრა ჩვენი ნაქები
სამოქალაქო თვითშეგნება?! ბევრ... (გვარყევს ძლიერად -
აქ გზას აგებენ. მტვერი.) ბევრ მათგანს მხოლოდ პირი აქვს
აკრული, თუმცა, უმეტესობას სხვადასხვა ფერის
პირბადის ზემოთ მხოლოდ თვალები უჩანს. ხშირია
რესპირატორიც. ამდენ ნიღაბში კარგს და აფერისტს,
ბოზს და ანგელოზს ვეღარ გაარჩევ, ძნელზე ძნელია,
მე კი არ მიჭირს, რადგან მეგრული მორიელი ვარ.
სალარო-ყუთთან დაყუდებული კონტროლიორი
ადრე ბილეთის ქონა-არქონას აკონტროლებდა,
მისი წყალობით სხვადასხვა ზომის ფული (მონეტა)
ჭრილში ცვიოდა ჩხრიალ-ჩხრიალით, განა იოლი
გახლდათ, მის თვალებს გამოპარვოდით, მაგრამ, ამჯერად,
მთავარია, რომ მრავლისგანმცდელი შენი პირბადე
სწორად გეკეთოს, ხოლო ბილეთს კი მოვუტყ. გამჩენი,
სულ ნუ აიღებ, ისე მგზავრობას თუკი იკადრებ,
ვინ გეტყვის რამეს?!" - ერთი კაციც და, აბა, გავედით!" -
სიკვდილ-სიცოცხლის სადგურზე ყვირის COVID-19.
მაგრამ ავტობუსს, ამ ჩვენს ავტობუსს, ზემოთ აღნიშნულ
სადგურზე, აბა, რა ესაქმება, ჩვენი მარშრუტის
ბოლო პუნქტია სამგორის მეტრო. "- FM 105
და 9. გვისმინეთ!" - დინამიკიდან ისმის. ვაკეში
(ჭავჭავაძეზე), განახლების თუ გარაღაცების
შემდეგ, პირველად გამოვიარე. გრძელი საცობი.
ბატონო მერო! კაცებიცა და არაკაცებიც
შენთვის ტკბილ სიტყვებს არ იშურებენ, ყველა გაძაგებს
(რბილად რომ გითხრა). უმადურები. საკვირველია!
თუმცა, მე გლოცავ, მე ხომ მეგრული მორიელი ვარ.
ფორცა, ბატონო მერო, ახალი მწვერვალებისკენ!
ყურს ნუ დაუგდებ პირბადეებით დახშულ გინებებს,
ესენი როცა სახლში წავლენ და დაიძინებენ,
შენ დგები ღამის ეკონომიკის (ვაშა! ვეღირსეთ!)
სადარაჯოზე. ძვირადღირებულ ნაგვის ურნასთან
დგას უსახლკარო და ფსამს გემოზე, საყოველთაო
მხიარულებას იწვევს მგზავრებში. ნაზ და უნაზეს
ქალბატონებსაც კი ეღიმებათ, ერთი შემთვრალი
კაცი ყველაზე მეტად იცინის. "- აბა, გავედით!" -
სიკვდილ-სიცოცხლის სადგურზე ყვირის COVID-19.
მხოლოდ თვალებით იცინიან და იღიმებიან,
ტუჩებით - არ ჩანს, სამაგიეროდ - იგულისხმება,
მე კი ვჩუმდები, ხმასაც ვერ ვიღებ, უცებ ისეთმა
სევდამ შემიპყრო, რომ მეჩვენება, თითქოს წლებია,
წრფელი ღიმილი, წრფელი სიცილი აღარ მინახავს,
და მზად ვარ ახლა, ჩემი სიცოცხლის ერთი ცხრა წელი
დავთმო, ოღონდ ამ პირბადეებს თუ აირწინაღებს
დაწვავდეს ვინმე! ძალიან მიკვირს, როგორ გავძელი
უამღიმილოამსიცილებოდ. გამომელია
მოთმინება და ვდგები (მეგრული მორიელი ვარ),
და ჩემ გვერდით მდგარ კაცს ნიკაპამდე ვუწევ პირბადეს,
მერე - სხვებს, ყველას, ვისაც კი მივწვდი. ჭაჭის არაყი
თავისას შვრება. "- მინდა ღიმილი, და დამანახეთ!
მინდა სიცილი, გთხოვთ, დამანახეთ!" - ვყვირი, იქამდე,
სანამ გაუვლით გაოგნება და ყაყანს იწყებენ,
რომ მე "ნაცი" და "ინტრიგანი" ვარ, და დავალებებს
ვასრულებ, თურმე (მოკლედ, ვინ არ ვარ მათი სიტყვებით),
და, სანამ, შემდეგ გაჩერებაზე ჩამაბრძანებენ,
ბოლოჯერ ვითხოვ ღიმილს და სიცილს. "- აბა, გავედით!" -
სიკვდილ-სიცოცხლის სადგურზე ყვირის COVID-19.
ვდგავარ ქუჩაში და შემოხეულ პერანგს დავყურებ,
"საუნჯის" ბოლო ჰონორარით რომ ვიყიდე წინა
კვირას. მომწონდა, თან მიხდებოდა, ხოდა, მეწყინა,
მაგრამ რას ვიზამ... მერე ვდგამ ნაბიჯს, უცებ ახალი
ჟინით ვივსები, მარჯვნივ კაფეა, მერე - სახაშე,
მერე - სალონი, კარი ღიაა, სხედან ქალები,
მაკრატელს ვართმევ, ვჭრი პირბადეს და ვაყრი სახეში,
ამ ხნის მანძილზე ვირუსის შიშით ქვეშ ჩასველებულ
კაცობრიობას. არსად არ მინდა, სახლშიც ვერ მივალ,
შევძვრები ქვის ქვეშ, ბოლოს და ბოლოს, მორიელი ვარ.
მყვირალი ლოდების სასაფლაო
ჩრდილოეთით კლდე ესაზღვრება, სამხრეთით - ღელე,
აღმოსავლეთით - საყანე ფართობები, ხოლო დასავლეთით
ბუმბერაზ ლოდებს ამოუყვიათ თავები მიწიდან
და თითქოს დარაჯობენ, უფრო სწორად, ჭირისუფლობენ
დიდი ხნის წინ უპატრონოდ მიტოვებულ მკვდრებს.
პროფილში ლოდები პირღია მხეცების თავებს ჰგვანან,
არავინ იცის, ბუნებრივია თუ ვინმემ ხელით ქნა,
აქ დგანან უხსოვარი დროიდან და უხმოდ ყვირიან.
ეს ახლა უხმოდ, თორემ როგორც ძველები ამბობენ
(იმასაც ამბობენ, რომ სმენიათ თავიანთი ძველებისგან)
მკვდარს როცა დამარხავდნენ, მზის ჩასვლის შემდეგ, სასაფლაოდან
მრავალხმიანი ყვირილი აღწევდა წინდაწინ დაზაფრულ სოფლამდე.
ბოლო მკვდარი კი ასი ან, სულაც, მეტი წლის წინათ დამარხეს,
მერე, უბრალოდ, ადგილი აღარ იყო, ამიტომ დაიკეტა.
მიმობნეულ საფლავის ქვებზე არც სახელები წერია
და არც თარიღები, მხოლოდ და მხოლოდ გვარები:
ა. ახალაია
ბ. ახალაია
გ. ახალაია
დ. ახალაია
და ასე შემდეგ. შიგადაშიგ სხვა გვარებიც ურევია.
რაც უფრო ძველია სასაფლაო, მით უფრო ნაკლებ შიშს იწვევს,
მისტიკურობას კარგავს, ჩონჩხები ჩვეულებრივ ნივთებად იქცევიან,
ამიტომ, ბავშვობაში არასდროს გვეშინოდა, სულ იქ ვთამაშობდით,
დავხტოდით ქვიდან ქვაზე, გვეჩვენებოდა უბრალო რიყის ქვებად,
სანამ უფროსები არ დაგვინახავდნენ, არ დაგვიცაცხანებდნენ.
ჩვენი შვილებიც ჩვენსავით არიან, სულ იქ თამაშობენ,
იმ საფლავებზე მეტად პირღია ლოდების ეშინიათ,
ეჯიბრებიან, თუ ვინ იქნება ყველაზე უშიშარი
და ლოდს ხახაში ჩაჩრის ბალახს, ფოთლებს ან ყვავილებს...
როცა ბადმინტონის ვოლანი ლოდზე დავარდება,
ბამბუკის გრძელი ჭოკით იღებენ, ახლოს ვერ მიდიან.
გაზაფხულზე, ლოდების ბზარებიდან თავს იები ამოყოფენ,
და დიდ ცხოველებზე შემომსხდარი ჩიტები გეგონება,
ჩიტები, რომლებიც ცხოველს დასეულ მწერებს ჭამენ,
და ცხოველიც სიამოვნებით დაატარებს პატარა მეგობრებს,
ეს არის ორმხრივი სიმბიოზი, ხოლო ჩვენს შემთხვევაში
საქმე გვაქვს ცალმხრივ სიმბიოზთან, რადგან მხოლოდ იები
რჩებიან მოგებულნი: მოსაწყვეტად ვერავინ ეკარება...
მკვდრებო! ჩემო სისხლისანო თუ ჩემო ძვლისანო,
ვიცი, რომ გიჭირთ, რადგან აქედან ამბავი არ მოაქვს არავის,
თქვენთვის ყველა უტყვია: მოთამაშე ბავშვებიც,
ჩვენც (კანტიკუნტად რომ შემოგივლით სააღდგომოდ
და ჭიშკართან თქვენს მოსაგონარს დავლევთ,
რადგან არ ვიცით, ღვინო რომელ ერთს წაგიქციოთ),
და ეს დაბმული ხარებიც, თქვენს ქორფა ბალახს რომ წიწკნიან.
ღელის გადაღმა, გზაზე, მკვდარს როცა მიასვენებენ ზემოთა
სასაფლაოსკენ, გააყოლებთ თვალის ბუდეებში,
კაკლების ნაცვლად, ჩაბუდებულ სევდიან სიბნელეს,
რადგან ზემოთა სასაფლაო იმდენად შორსაა,
რომ ახალმოსაფლავე ვერაფერს ვერ გაგაგონებთ.
თქვენს სიმყუდროვეს არღვევს მხოლოდ ჭების მყარ კედლებზე
მიხეთქებული სათლების ხმები, სოფლიდან მოღწეული.
სიტყვას ვიძლევი, რომ სიკვდილის წინ დავიბარებ,
თქვენთან დამმარხონ, თუნდაც სადმე გვერდულად ჩამაკვეხონ,
დაწვრილებით მოგიყვებით ყველაფერს, რაც მინახავს,
და იმასაც, რაც არ მინახავს, მაგრამ მსმენია.
ლოდებმა კი, შებინდებისას, ამდენხნიანი დუმილის შემდეგ,
ამოახველონ ტოტები, კენჭები, საკისრის ბურთულები,
და სააღდგომო კვერცხების ნაჭუჭები, და ამოიყვირონ,
გაბრაზებულებმა იმაზე, რომ
ოდესღაც, მთვრალმა, ხუთივეს ტყვია დავახალე.
მთიანი ყარაბაღი
მთაწმინდაზე, ბროსეს ქუჩის ხუთ ნომერში,
ეზოში მდგარი, გვერდზე გადახრილი, ბებერი ცაცხვის ქვეშ,
დილიდან სხდებიან ნარდის სათამაშოდ ჩემი მეზობლები:
აზერი მამედა ნავრუზოვი და სომეხი ვოვა ავაკიანი.
არც გასართობად თამაშობენ და არც - გამორჩენისთვის,
დიად მიზნებს ემსახურება ეს ყველაფერი -
მთელი მონდომებით თამაშობენ ხოლმე მთიან ყარაბაღზე,
თითქოს რაღაც ნივთი იყოს, რომელსაც ჯიბით დაატარებ.
ორივე თავის პატრიოტულ ვალს იხდის სამშობლოს წინაშე,
იმ სამშობლოსი, რომელიც არცერთს თვალით არ უნახავს.
უბრალოდ იციან, რომ ერთის სამშობლო კასპიის ზღვასთანაა,
და იქვე, სამხრეთ-დასავლეთით კი, მის მეზობლად,
მეორეს სამშობლოა, მაგრამ მას ზღვაზე არა აქვს გასასვლელი,
ერთგან ნავთობი აქვთ, მეორეგან კონიაკით ამაყობენ.
და მათ შორის არის სადავო ტერიტორია,
რომლის გამო წლებია, რაც ომი აქვთ ერთმანეთში. ესენი კი
კონფლიქტს აქედან აგვარებენ გასროლის გარეშე,
ჩხუბის, მუშტების, ყვირილის და გინების გარეშე,
არ აინტერესებთ ისტორიული ფაქტები და
საერთაშორისო სამართლის ნორმებიც ფეხებზე ჰკიდიათ,
მათ თავიანთი სამართალი აქვთ, რომლის მიხედვითაც
სადავო მიწა ხან სომხეთისაა, ხან - აზერბაიჯანის.
ხელიდან ხელში გადადის ხოლმე დღის განმავლობაში,
ხანდახან ხდება, რომ ზედიზედ ერთი იგებს,
ეს კი მნიშვნელოვანია, იმდენად, რამდენადაც,
მიწას რაც უფრო დიდხანს ფლობ, დიდხანს ინარჩუნებ,
მით უფრო მეტად პატრიოტი ხარ, მათ ასე ჰგონიათ.
ჩვენი ებრაელი მეზობლის საათი რვას როცა ჩამოჰკრავს,
თამაში წყდება და, ვინც არ უნდა იყოს იმ წუთს მოგებული,
უბათილდება. ნარდს უბრუნებენ პატრონს - იეზიდ მეზობელს,
და დააყოლებენ: "- დილამდე შენია ყარაბაღი!"
და, ნარდთან ერთად, ინახავს ისიც სათუთად მიბარებულ
ძვირფას განძს, მისთვის იოტისოდენა ფასიც რომ არა აქვს.
ჩემთვისაც ყარაბაღი მიწის ერთი უსარგებლო ნაგლეჯია,
ხრიოკი და უნაყოფო, სადაც თითქმის არაფერი ხარობს.
მათ რომ ჩავუვლი, სალმის მერე, სულ მეკითხებიან:
"- მწერალო, აბა, შენ გვითხარი, ვისია ყარაბაღი?!"
"- ჩვენია, ჩვენი, ქართველების!" - ვპასუხობ ხოლმე ღიმილით.
იცინიან და აგორებენ სპილოს ძვლის კამათლებს,
მე გზას ვაგძელებ, ჩვენიც მყოფნის სადავო მიწები.
პერიოდულად, როცა კონფლიქტი შეტაკებებში გადადის,
აქ ესენი, საღამოობით, არ წყვეტენ თამაშს,
გაუჩერებლად, მეტი ჟინით, გადააბამენ ხოლმე,
და მთელი ღამე ისმის ეზოში კამათლის რაკუნი და
დაფაზე ქვის გამეტებით დახეთქების ხმა.
ასე გრძელდება, სანამ იქ, ცხელ ზონაში, სროლას არ შეწყვეტენ,
და ყველაფერი დროებით ისევ არ ჩაწყნარდება.
აუცილებლად უნდა ვახსენო რუსი მეზობელი,
ლექსისთვის აჯობებდა, რომ, ვთქვათ, ნარდი მისი ყოფილიყო,
სიმბოლური, მაგრამ ცოტა სქემატური იქნებოდა.
თუმცა, რუს მეზობელს ფეხზე ჰკიდია გეოპოლიტიკა
და მისი დიდი, ისტორიული სამშობლოს ზრახვებიც,
მას მხოლოდ თავისი, მუდმივად კუჭაშლილი ლაბრადორის
კუჭ-ნაწლავის მოწესრიგება აინტერესებს...
მე კი, მათ შემყურეს, ყოველთვის იმაზე მეფიქრება,
ერთ-ერთი მათგანი, ვინც მოგებულია, თამაშის დროს
უცებ რომ მოკვდეს და თან წაიყოლოს ყარაბაღი,
რაღა ქნას მეორემ?!