***
ძნელი სათქმელია, რამდენად შემისუსტდა მგრძნობელობა
სივრცის და დროის მიმართ...
მაგრამ, მარტივად შემიძლია ვთქვა, რომ წონასწორობას
ვინარჩუნებ ჩემს სიკვდილთან,
რომელსაც უკვე 24 წელი
გამჭვირვალე ქოთანში ვზრდი.
მას ყოველ დილით სინათლეს ვუცვლი.
ხანდახან, ჩემს ბავშვობის ფოტოებსაც ვათვალიერებინებ
და ღამესაც ვუთევ.
ეს ისეთი მარტივია, როგორც
ფანჯრის მინის დაორთქვლა
იანვრის შუა რიცხვებში.
სწორედ მაშინ, როცა სიცივე
ოთახიდან ოთახში მისიონერობს,
დუმილი კი თერმომეტრივით
ბერტყავს შეგრძნებებს,
დრო რომ გაიზომოს სინანულისთვის...
ძნელი სათქმელია, გაიგო რომელი სიტყვა
გამოდგება ბიოგრაფიული ლექსის დასაწყებად,
როცა მას წერ ადამიანზე, რომელსაც გამუდმებით სცივა,
ცაში მოსავლის აღების დრო აქვს და დრო
მერცხლების დაბინავების.
მას კი არ უნდა, რომ აიკეცოს სახელოები
და დაიმარცვლოს, როგორც სიტყვა
ძნელად სათქმელი...
პილოტი
მე პილოტი ვარ!
ჩემი თეთრი ლექსის ერთ-ერთ სტრიქონში
ვჯდები და მივფრინავ სამხრეთისკენ.
რთულ კონსტრუქციას მარტივად ვმართავ
და არ მაშინებს მოღრუბლული ცა,
არც სტრიქონების გაუმართაობა.
უსაფრთხოების ბალიშების
გარეშე ყოფნაც არ მაღელვებს.
მე მფრინავი ვარ!
ამაზონის ტყეებში
ბევრჯერ ვყოფილვარ,
პირდაპირ ლექსიდანაც
დავშვებულვარ პარაშუტით.
ჰოკაიდოს მთებზეც
გადამიფრენია.
ერთხელ,
ჩიტებთან ერთადაც
ვისაუზმე,
ლექსიდან გადმოუსვლელად
ნევადაში,
თუ, მასაჩუსეტსში,
ზუსტად არ მახსოვს.
ახლა სამხრეთისკენ მივფრინავ.
რადიო შხრიალებს.
ბილ ევანსის მუსიკა შუა ნაწილში შეწყდა.
"ახალი ამბები" საშინელ ავიაკატასტროფაზე
საუბრით დაიწყო,
რომელიც, თურმე უამინდობამ გამოიწვია.
მდინარე ევფრატში ჩემი ლექსის ნაწილები
და პირადი ნივთები აღმოაჩინეს მყვინთავებმა,
მე დაკარგულად მცნობენ.
რა სიცრუეა… რა სისულელეა…
მე ცოცხალი ვარ, მე ისევ აქ ვარ,
ჩემს ლექსში ვზივარ და
თავს სრულიად უსაფრთხოდ ვგრძნობ.
შესაძლოა მართლაც დავიკარგო, მაგრამ
ამისთვის უკვე დიდი ხანია მზად ვარ…
მე ხომ უკვე წლებია ასე ვარ:
ხმელეთიდან სტრიქონზე.
სტრიქონიდან ცაში.
ხმელეთიდან სტრიქონზე...
მაცდუნებელი ლექსი
ძალ-ღონე მოვიკრიბე.
ფურცელი ამოვიღე
საწერი მაგიდის უჯრიდან
და წერა დავიწყე.
პირველი სტრიქონის
წერისას, ჰაერი არ მყოფნიდა
და
მარცხენა ფეხზე გამძვრალ
ფეხსაცმელს
მარჯვენა ფეხით
იატაკზე ვასრიალებდი.
მეორე სტრიქონის წერის დროსაც
ღრმად ვსუნთქავდი და
უფრო და უფრო
მაცდუნებელი ხდებოდა
ამ ლექსის შესავალი:
სუნთქვა მიჭირდა და განათების ბოძთან ჩავიკეცე...
იქვე, "ბალახის ფოთლებში", კატა იწვა
და კუდს ილოკავდა,
მე უიტმენს ვეძებდი ჩაკეცილი, ცალი თვალით,
მაგრამ ის არსად არ ჩანდა.
მაშინ 400-ჯერ დავარტყი მიწას ხელი და 4-ჯერ ვაუწყე მას
ჩემი ზრახვები, რომ ვუღალატებდი გამთენიისას,
როცა ეს ლექსი დასრულდებოდა
და საჰაერო ბურთით გავფრინდებოდი...
გავიდა დრო და ლექსი დაუმთავრებელი დამრჩა.
ვერც საჰაერო ბურთით ვიმგზავრე.
მოვიდა დრო და
სიკვდილის ერთ-ერთი სავარაუდო პასუხი
გამეზარდა ფრჩხილივით და თვალი დაიდგა...
გუშინ ფრანსუა ტრიუფოს ფილმი
გამახსენდა, სადაც ფილმის მთავარი გმირი
ყვავილებს ღებავს.
მე კედლების და განათების ბოძების ღებვა დავიწყე.
თეთრი ფერი ქვამ წაიღო.
ლურჯი ფერი თვალმა წაიღო.
იქნებ დღეს მაინც დავამთავრო ეს ლექსი.
იქნებ მაცდუნებელი გამოვიდეს ლექსის ბოლოც,
როგორც შესავალი.
ახლა მთავარია ჰაერი მეყოს…
***
დღეს ყველა ჩვენი წარმოთქმული სიტყვა
თუ გახდება სივრცე...
და ამ, სივრცეში ჩვენ თუ ვიპოვნით სულ მცირე ადგილს.
ჩვენი სიტყვიდან თუ გაგორდება სიტყვაში ბურთი,
და სხვის ეზოში თუ გადავარდა, ის სხვა თუ დაჭრის.
ძირს თუ დავაბნევთ ჩვენი ხელით მოყვანილ ხორბალს.
და ჩვენს ხელში თუ აღმოჩნდება მოხუცის თასმა,
გვეძლევა შანსი, რომ ქუჩებს შუა შევკრათ ის დარდი,
რომელიც ქარმა წყალში საღებავივით გახსნა...
ცარიელ ბოთლში თუ ჩავარდება ნემსი და ბეწვი
და თუ გავკერავთ მკრთალ სინათლეს ბოთლში, რაც ჩავა და ჩადის,
ჩვენ ყველა ტკივილს, რაც ვიგემეთ, რასაც ვიგემებთ
სულის შესასვლელთან, როცა დავდგებით და გადავთარგმნით,
სიტყვებს ამოვწერთ ღამეებიდან, როგორც ზმნებს ვწერდით ადრე,
ხელისგულებზე, რვეულში და სკოლის დაფაზე,
და მერე მაინც თუ გვეყო საწერად ცარცი...
სარბენად მიწა... საყურებლად ცა...
(მეხუთე კადრი)
მაშინ ჩვენ ისევ შევეცდებით მიწაზე მყარად დავდგეთ...
და გვეგონოს, რომ
ძირს დავარდნილ მტრედს ძირს დაყრილი ხორბალი გაზრდის...
თევზის კუდი. ძაღლის კუდი.
მოსაღამოვდა,
ავდექი
და
თევზი მოვხარშე.
ემალის ქვაბში,
ძველებურ გაზქურაზე.
(აწმყოს გავუსინჯე გემო
და, მეტი სიმჟავე შევამჩნიე
ჩემს პირველ წარსულს...)
მერე
ქვაბიდან ამოვიღე
მოხარშული
თევზის კუდი და
თეფშზე დავდე გასაგრილებლად.
ნიავზე ძაფის გამობმა ვცადე,
მაგრამ არ გამიმართლა,
ძაფი გამიწყდა.
არ გამიმართლა და
ხატვა დავიწყე
უბის წიგნაკში რატომღაც თვალების,
რომელიც არც შენია, არც ჩემია,
უბრალოდ თვალებია
თევზის თვალები...
ახლა ლიმონს ვჭრი და
რა საჭიროა, რომ მოვკვდე...
როცა შემიძლია მთელი საღამო
მოწყენილობით გამოვკვებო
ძაღლის კუდზე გამობმული მთვარე.
დავემორჩილო ოთახის ფანჯრებს,
ვისკის ახალი ბოთლი გავხსნა
და გავიხსენო
ის დილა,
ხელისცეცებით
საცვლებს რომ ვეძებდით
მოპრიალებულ იატაკზე...
სადაც შენი ნაფეხურები ისე მკვეთრად ჩანდა,
როგორც კედელზე მიწისძვრის
შედეგად გაჩენილი დიდი ბზარები..
გადასამეორებელი
გადავიმეოროთ ჩვენი თვალები,
სარკის მიღმა გავაპაროთ და
ხელისგულებით ვუყუროთ ერთმანეთს,
ისე, როგორც
ადრე ვაკეთებდით,
სანამ ჩვენს სიზმრებში
მოსახლეობის სიკვდილიანობის
მაჩვენებელი მკვეთრად გაიზრდებოდა...
გადავასახლოთ ჩვენი წარსული
სახის ნაკვთებში და ფეხი ავუწყოთ
ერთმანეთის მარტოობას,
იქნებ გავთბეთ და
შიში დავძლიოთ
სველი ხელებით
ზურგიან სკამზე
ძველი ამბების გადაკიდების.
ძილის წინ
უსინათლო მთვარის ჩრდილი
სიზმრის სარჩულად გამოვიყენოთ.
გავიხსენოთ პირადი ომები და
რეპრესიები.
გავიხსენოთ როგორ ვებრძოდით
სიკვდილს
და როგორ უცბად გადმოგვაგდო
მან ხომალდიდან,
რომელშიც შემოვრჩით ათწლეულები.
გამოგვეტენა ყბები სიცოცხლით
და გვიჭირს მისი
გადმოფურთხება
ამ მტვრიან გზაზე...
სადაც ყოველდღე
შორიდან ქალებს
თითო წყვილი ღრუბელი მოაქვთ
აუჩქარებლად
ხელის ურიკით...
და როგორც წამლებს ისე გვაწვდიან,
ჩვენ კი მათ თითქოს ენის ქვეშ ვიდებთ
და მოცვლილ თვალებს არ ვახამხამებთ...
არც გვცივა და არც გვწყურია,
ჩვენ მხოლოდ ვოხრავთ,
დაბანილ ტანს რომ ვამზეურებთ
მოწმენდილ ცის ქვეშ...
ჩვენ მხოლოდ ვოხრავთ...
