ოთახი

 

როცა იყო ოთახი ფართე,

კედლებს შორის მანძილს ზომავდი

და ბრაზდებოდი,

რომ კედლებს აქვთ თვალები,

აქვთ - ყურებიც

და არ აქვთ ენა.

როცა იყო ოთახი ფართე,

შენ დაიწყე კედლებზე წერა,

რომ გეთქვა ის,

რასაც ისინი არ ამბობდნენ.

და შემდეგ, როცა ივსებოდა ყველა კედელი,

როცა თვლიდი:

"საჭიროა სხვა რამე მითხრან ჩემმა კედლებმა",

აკრავდი ქაღალდს,

და იწყებდი თავიდან წერას.

და შენ იმდენგზის ააკარი ნაწერს ქაღალდი,

რომ ოთახი დაპატარავდა, ამოივსო

და კედლები ახლოს მივიდნენ ერთმანეთთან.

ახლა შესული ამ ოთახში უბრალოდ დგახარ,

წერისას ხელებს ვეღარ შლი,

როგორც ქარაფზე დგომისას,

ან ძლიერი ქარისას შლიდი, ფრენის იმედით.

მხრების ზომაზე კედლებია, უჰაერობა,

და ქაღალდ-ქაღალდ,

შრეებს შორის ჩაწებილი შენი წარსული,

შენი ცხოვრება.

თავს კი ისე გრძნობ, როგორც კუბოში,

ჯერ კიდევ ცოცხალი რომ ჩაეწვინეთ.

ღიმილით გახსენდება, რომ ერთხელ,

საკმაოზე დიდი ხნის წინათ,

ოთახი იყო ფართე,

და მოდიოდი ოთახამდე ტყის გავლით,

სხვადასხვა ბილიკით,

რომ მაშინ ჯერ კიდევ არსად იყო გზატკეცილები.

გახსენდება...

და მაშინვე ბრუნდები იმ ადგილზე, სადაც იდექი,

სადაც ოთახის შუაგულია,

სადაც კედლებმა მოგიყვანეს.

უყურებ კედელს,

რომელმაც შემოსვლისთანავე გითხრა,

რომ გენატრება...

ადრეც და ახლაც

და ყოველთვის!

შენ გენატრება ის -

ვისი მხრებიც შენს კუბოში ვერ დაეტევა.

 

 

***

შინ დაბრუნებისას,

სხვის სახლებში ხანგრძლივი

ან ხანმოკლე სტუმრობის შემდეგ,

გზად ერთ ქვას ვარჩევდი და ვიმგზავრებდი,

ჩემ წინ ფეხით ვაგორავებდი ან

სათუთად ხელში მეჭირა.

ახლაც თან მომაქვს,

იმ ადამიანივით,

ვინც ჩემთან ერთად უნდა ბრუნდებოდეს,

ან როგორც აზრი,

უპატრონო ძაღლივით პატრონს რომ მიგამსგავსებს

და ნაღვლიანად აგეკიდება.

ქვა თოვლის გუნდა არაა

გზაში რომ გაიზარდოს

ან დადნეს.

ყოველ ღამით,

როცა ფანჯრებს ვხურავ,

და იშვიათი სტუმრების -

ჩიტების შემოსვლასაც სახლიდან ვიცილებ,

ვფიქრობ საძირკველზე,

სადაც ქვებქვეშ

მაკულატურასავით დაკუჭული

ადამიანები მოყვნენ.

ეს ჩემი ეზოც ქვებით სავსეა,

და ასე ვზივარ ხავსიანი ქვის ფანჯარაზე,

როგორც ჩიტი,

რომელსაც გალობა არ გამოსდის და

იმ ქვებთან დარჩა,

ბავშვებმა რომ არ ესროლეს შურდულებიდან.

 

***

შენ გიყვარს სახლში დაბრუნება,

შინ ყოფნა - არა,

და ყოველ ჯერზე

იცი - არ დაგხვდება, რასაც ელი,

რაც დატოვე, ისიც კი არ დაგხვდება.

მაინც ბრუნდები.

მაშინაც,

უჩრდილო მინდორში

როცა მიდიხარ,

გიხარია,

რომ იმ ლოდს ეძებ,

ერთხელ რომ მოიტანე

და დატოვე,

როგორც სანიშნე.

ხე, რომელიც ლოდთან დათესე, არ ამოსულა.

იქნებ ზედმეტი წყალი უსხით,

შენ, ცალკე - წვიმამ,

და გაწყალდა ეს შენი თესლი,

მიწას მოეშალა.

 

იქ, სადაც ერთხელ საკუთარი თავი დათესე,

მხოლოდ ბალახია,

ხე კი მიწის ქვეშ გაიზარდა.

"არაფერი მაქვს გარდა წარსულის" -

იტოტება მიწისქვეშა ხე,

და გზადაგზა ცხედრებს ნახულობს,

შენ კი ამ მკვდრებს სიზმარში ხედავ,

და მოგბეზრდა ყოველ ჯერზე

საკუთარი თავის ექსჰუმაცია.

შენი ფიქრები წარსულისაა.

უნდა გაერკვე,

სად შეცდი ან სად გაიმარჯვე,

ან რით დაიმსახურე

ეს... სიყვარული.

"არაფერი მაქვს გარდა წარსულის" -

დაბრუნებაა შენი მოძრაობა

და ასე,

ვერ ამოდიხარ ამ მიწიდან,

როგორც სიზმრებიდან,

როგორც წარსულიდან,

ვერ ამოდიხარ.

 

 

 

ტივტივა

 

პირველი ქვა ჩემს თავს ვესროლე,

რომელიც ტბაში ირეკლებოდა,

წყალი აიმღვრა,

ჩემი თავი - აღარ მინახავს.

ტბა გაიზარდა,

მე კი ცურვა ვეღარ ვისწავლე,

მხოლოდ ტივტივი გამომივიდა,

ტივტივი - როგორც არ ჩაძირვა.

შენ ვერაფერს წაიღებ უკან,

შენ ვერაფერს წაიღებ უკან,

რაც საკმარისად მძიმე აღმოჩნდა,

რაც ტბაში მოხვდა და ჩაიძირა.

ხანდახან ლოდებს ვემგზავრები,

ხელებს ვჭიდებ,

ასე მინდა ფსკერამდე ჩასვლა,

მაგრამ...

უჰაეროდ არ შემიძლია.

იქ ყველა ქვა მცნობს,

ყველა ლოდი,

იქ შენდება ჩემი სასახლე,

სადაც არასდროს ვყოფილვარ...

მე არასდროს შემეშინდება სახლის დაწვის,

ეს ნიშნავს -

მე ვერასდროს დავწვავ სახლს.

მესაუბრე იმ ღამეებზე,

მესაუბრე იმ დღეებზე,

იმ ნაპირებზე,

ბავშვობის ქვებზე,

ლოდები რომ გახდნენ თანდათან,

მესაუბრე,

სანამ მეც ქვად ვიქცევი,

სულ ერთია,

მაინც ვერაფერს წაიღებ უკან,

როგორც ვეღარ ვიქნები ბავშვი,

რომელსაც სჯერა -

ყვინთვას ისწავლის,

რომ ფსკერს ნახავს,

რომ ტბა ქვებით ამოივსება.

 

 

***

მშობლები სხდებიან ბავშვებთან ერთად

პატარა კარუსელებზე,

ხელს არ უშვებენ

გზატკეცილის გადაკვეთისას.

დამალვით კი

ბავშვები მარტოები იმალებიან,

მათ ვერ იპოვნი,

როგორც ვერასდროს გაიხსენებ,

რომელმა შენგანმა გამოიბა

ღრმა წყალში ლოდი.

 

 

***

რა უნდა ქნა მაშინ,

როცა ზღვის გადაფრენისას დაღლილი ჩიტები

შენი ნავის ნიჩბებზე ჩამოსხდებიან?

 

 

 

              სანახაობა პურის შესახებ

 

რაფაზე

ქოთნის ყვავილები ჩამწკრივებულან,

წვიმა დაიწყო,

მათი საყვარელი სანახაობა.

მე ხელები კალთაში მიდევს.

 

 

აგრაფინა

 

დღეს დაგინახეთ,

შუქნიშანთან გადმოხვედით

(წითელი ენთო);

მძღოლს, რომელმაც თქვენ წინ მანქანის შეჩერება ძლივს მოასწრო,

დაუყვირეთ, რომ ყურადღებით უნდა იარონ,

რომ სულ გაირყვნა და გათავხედდა ახალგაზრდობა.

არ მოგესალმეთ, აგრაფინა მასწავლებელო,

კარგად იყავით.

 თქვენ ღვთისმოსავი გახდით ჩემ თვალწინ,

 და მაშინათვე დაიწყეთ საუბარი ჯოჯოხეთზე

 და ჩვენს ცოდვებზე, რომლისთვისაც მოგვეკითხება.

 "გოგოებს თმა შეკრული უნდა ჰქონდეთ!"

 ჩვენ თმას ვიკრავდით თქვენ გამო,

 და კაბებს ქვემოთ ვექაჩებოდით,

 (თქვენთვის კი მაინც მოკლე იყო):

 "ხუთი დარტყმა სახაზავით ხელის თითებზე!

 ბავშვი თუ არ დასაჯე, ხელიდან წავა."

 თქვენ სადღაც ცხოვრობთ,

 რომელიღაც გზის გადაღმა,

 თქვენ მარტო ცხოვრობთ

 და თქვენი მუქი ფარდებიდან

 (და თქვენი რკინის ფარდებიდან),

 შუქი არასდროს გამოსულა.

 ფიქრობთ ალბათ თქვენს ცხოვრებაზე,

 რომელიც ისე შემოირტყით,

 როგორც წელზე ირტყამდით ქამარს -

 ზომაზე მჭიდროდ,

 თავის დასასჯელად,

 სურვილების შესაბოჭად,

 თქვენი წელი ხომ მხოლოდ ქამრებს ახსოვთ..

 ყოველ კვირას, როგორც წესი, როცა ბანაობთ,

 თქვენ თვალებს ხუჭავთ,

 რომ საკუთარი სხეული არ დაინახოთ?

 თქვენ დაბერდით, აგრაფინა მასწავლებელო,

 ახლა ალბათ ბედნიერი ხართ,

 თქვენთვის ახლა ხომ სულერთია თქვენი სხეული.

 მანამდეც კი,

 თქვენთვის დაბანა ჭუჭყის ჩამორეცხვა იყო მხოლოდ,

 უხეში ჩამორეცხვა უხეში ღრუბლით,

 არავითარი სიამოვნება,

 და თუ შემთხვევით,

 ბანაობისას საკუთარ სხეულს ნაზად შეავლებდით ხელს,

 სამჯერ ითხოვდით შეწყალებას,

 ნაჩქარევად იწერდით პირჯვარს?..

 მითხარით, აგრაფინა მასწავლებელო,

 როცა ლოცულობთ, მართლა ლოცულობთ?

 მარხვას ინახავთ?

 მერედა კომუნიზმი?

 მე ველოდებოდი შუქნიშანზე მწვანე ფერის ანთებას,

 დახეული ჯინსებით,

 შეფერილი ტუჩებით და

 გაშლილი თმით,

 თქვენ ვერც მიცნობდით და ეს კარგია..

 არ მოგესალმეთ

 (თქვენ შემოსვლაზე მთელი კლასი ფეხზე დგებოდა),

 კარგად იყავით, აგრაფინა მასწავლებელო.